Bietouw
| Bietouw | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||
| Bietouw | |||||||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||||||||
| Chrysanthemoides monilifera L. | |||||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||||||
Bietouw op  Wikispecies
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
De bietouw (ook: biedouw)[1] (Chrysanthemoides monilifera (L.) syn. Osteospermum moniliferum (L.)) (Afrikaans: Bietou, Boetabessie, Bokbessie, Skilpadkos) is een endemische plant van Zuid-Afrika uit de familie Asteraceae die voorkomt in de kuststreken van de West-Kaap. Het is een flinke struik tot meer dan een meter hoog die sterk vertakt is met bladeren die in vorm kunnen variëren, maar vaak omgekeerd-eirond of lancetvormig zijn. Ze zijn vaak 3,5-5 cm lang en 1-3 cm breed. Het jonge blad is wollig behaard. Het is een geharde struik met grijsgroen blad die in het voorjaar bloeit met gele madeliefachtige bloemen. De struiken worden soms als hagen aangeplant en aan de kust gebruikt tegen het verstuiven van duinen. De plant houdt van zon en matig water. De as van de plant bevat veel alkali en werd soms gebruikt voor de zeepbereiding.
De besachtige vruchten worden door vogels gegeten en zijn ook voor de mens eetbaar.[2] Ze zijn vlezig en daarmee enig in hun soort onder de Asteraceae van Zuid-Afrika. Ze zijn ongeveer 6 mm in doorsnee. Rijp krijgen ze een paarse kleur. De Khoi gebruikten ze als voedsel.
De Zuid-Afrikaanse Rode Lijst plaatst de soort in het geslacht Osteospermum en onderscheidt een aantal ondersoorten die alle als van minste zorg (LC) op de lijst staan:[3]
- O.m. canescens
- O.m. moniliferum
- O.m. pisiferum
- O.m. rotundatum
- O.m. septentrionale
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Bietou op de Afrikaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Dictionary of the Common Names of Plants with List of Foreign Plants Cultivated in the Open Flora of South Africa, Rudolf Marloth, Specialty Press of South Africa, 1917
- ↑ Flora capensis vol3, page 44 (1894) W.H. Harvey.
- ↑ SANBI Red List. Gearchiveerd op 19 september 2016.
Bronnen
- Die Suid-Afrikaanse Gids- feite en wenke. Isabel Uys. 2009 ISBN 978-1-86919-324-9
- Algemene gids tot BOME. Keith, Paul & Meg Coates Palgrave. 2000. ISBN 1-86872-527-8