Station Antwerpen-Dam
Station Antwerpen-Dam is een voormalig Belgisch spoorwegstation langs spoorlijn 12 (Antwerpen - Essen - Nederland) en spoorlijn 27A. Er is een uitgaansgelegenheid in het pand gevestigd. Het station ligt aan het Damplein in de wijk Dam.
| Station Antwerpen-Dam | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Opening | 1854 | |||
| Sluiting | 2000 (goederen) 10 december 2011 (reizigers) | |||
| Telegrafische code | FNDM | |||
| Lijn(en) | 12 - 27A | |||
| Reizigerstellingen[1] • Weekdag • Zaterdag • Zondag |
(2022) - - - | |||
| Beheerder | NMBS | |||
| Architectuur | ||||
| Aantal sporen | 4 | |||
| Ligging | ||||
| Coördinaten | 51° 14′ NB, 4° 26′ OL | |||
| Externe link | Stationsinformatie NMBS | |||
  | ||||
| ||||
Geschiedenis en gebruik
bewerkenStation Antwerpen-Dam werd in 1854 geopend als station Stuyvenberg. Het bevindt zich op de plaats waar in 1578 de buitenschans Dambrugge, en het Fort Pereyra werd gebouwd.[2] Het station kreeg zijn huidige naam in 1905. In 1907 werd het stationsgebouw in zijn geheel 36 meter verplaatst in zuidwestelijke richting om plaats te maken voor de verhoging en verbreding van het oostelijk ringspoor.[3] Dit was goedkoper dan afbraak en nieuwbouw.
Vandaag staat het gebouw als het ware gekneld tussen de hoge berm van spoorlijn 12 en de klimmende tunnelkoker van de noord-zuidverbinding onder Antwerpen.
In 2000 werden de loodsen en werkplaatsen verplaatst naar het vormingsstation Antwerpen-Noord in de haven. Het uit 1892 daterende neogotische stationsgebouw is nu een beschermd monument waarin het "Centrum voor Communicatie, Informatie en Participatie" is gevestigd dat de renovatie en herinrichting van het "Park Spoor Noord" en zijn omgeving beheert.
Het grootste deel van het gebouw op het gelijkvloers werd in 2005 verbouwd tot de homodiscotheek 'D-Club'. De exploitant hiervan werd op 7 november 2013 failliet verklaard.[4] Sinds oktober 2014 is er de nieuwe discotheek 'La Gare 27' gevestigd.[5]
Sinds 2022 wordt het gebruikt als eventlocatie, zowel voor publieke evenementen, maar het kan ook afgehuurd worden als locatie voor privé evenementen onder naam van Oud Damstation.
Sluiting als station
bewerkenWegens werken op het Antwerpse ringspoor (spoorlijn 12 en spoorlijn 27A) werd het station op 10 december 2011 gesloten voor reizigersvervoer. Het station is na de werken echter niet heropend. Sinds 11 december 2011 maakt de L-trein tussen Antwerpen-Centraal en Roosendaal (thans de S-trein tussen Puurs en Roosendaal via Antwerpen) gebruik van de tunnel onder Antwerpen en stopt er buiten bij calamiteiten geen enkele trein meer in Antwerpen-Dam en Antwerpen-Oost.[6] Deze twee stations zijn niet gesloopt om te kunnen worden heropend bij calamiteiten, maar buiten calamiteiten blijft op deze ringspoor alleen station Antwerpen-Schijnpoort in gebruik, echter niet voor reizigers maar voor het wassen, herstellen en rangeren van lege reizigerstreinen aan de ene hand, en voor het laden, lossen en rangeren van containerstreinen aan de andere hand.
Toekomst
bewerkenBuurtbewoners en actiegroepen vragen regelmatig om de opening van stations Antwerpen-Oost en Antwerpen-Dam, maar de grote frequentie van buslijnen lijkt erop te wijzen dat NMBS station Dam niet zal heropenen.[7]
Reizigerstellingen
bewerkenDe grafiek en tabel geven het gemiddeld aantal instappende reizigers weer op een week-, zater- en zondag.[8]
| Tabel: aantal instappende reizigers station Antwerpen-Dam | |||
|---|---|---|---|
| Weekdag | Zaterdag | Zondag | |
| 1977 | 534 | 40 | 72 |
| 1978 | 558 | 83 | 67 |
| 1979 | 563 | 60 | 27 |
| 1980 | 466 | 44 | 24 |
| 1981 | 493 | 35 | 57 |
| 1982 | 467 | 45 | 23 |
| 1983 | 431 | 37 | 10 |
| 1984 | 321 | 20 | 20 |
| 1985 | 299 | 35 | 19 |
| 1986 | 278 | 31 | 24 |
| 1987 | 276 | 23 | 25 |
| 1988 | 245 | 36 | 39 |
| 1989 | 267 | 41 | 27 |
| 1990 | 307 | 31 | 21 |
| 1991 | 274 | 32 | 26 |
| 1992 | 238 | 39 | 23 |
| 1993 | 201 | 25 | 26 |
| 1994 | 253 | 39 | 16 |
| 1995 | 182 | 34 | 30 |
| 1996 | 259 | 25 | 24 |
| 1997 | 229 | 47 | 62 |
| 1998 | 313 | 43 | 21 |
| 1999 | 270 | 44 | 38 |
| 2000 | 240 | 44 | 60 |
| 2001 | 223 | 32 | 36 |
| 2002 | 188 | 51 | 36 |
| 2003 | 204 | 46 | 32 |
| 2004 | 155 | 28 | 37 |
| 2005 | 166 | 22 | 11 |
| 2006 | 156 | 24 | 24 |
| 2007 | 154 | 22 | 60 |
| 2008 | - | - | - |
| 2009 | 89 | 14 | 5 |
Externe links
bewerken
- ↑ De bron voor de gegevens is NMBS – Reizigerstellingen. De tellingen worden meestal uitgevoerd in de maand oktober: gedurende 9 opeenvolgende dagen (5 werkdagen en de 2 omliggende weekends) worden dan door het stations- en treinbegeleidingspersoneel visuele tellingen verricht. De methode bestaat erin het aantal in- en uitstappende reizigers te tellen in alle stations en stopplaatsen en dit voor alle treinen van het binnenlands verkeer. Het getal naast het kopje 'weekdag' slaat op het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld gedeeld door vijf), zaterdag en zondag staan apart vermeld. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn.
- ↑ Hugo Magielse, Forten op het spoorwegemplacement van Antwerpen-Dam (21 januari 2004). Geraadpleegd op 24 juni 2017.
- ↑ Reizigersstation Antwerpen-Dam
- ↑ ZiZo Online: D-club failliet verklaard, 17 november 2013
- ↑ Nieuwe club in Damstation, GvA, 30 oktober 2014 [1]
- ↑ GVA/Metropool TreinTramBus verbolgen over definitieve sluiting station Antwerpen-Dam
- ↑ "NMBS, heropen station Dam". HLN (19 mei 2017).
- ↑ De bron voor de gegevens zijn de jaarlijks door de NMBS in oktober uitgevoerde reizigerstellingen. Stationspersoneel en treinbegeleiders tellen dan visueel gedurende negen opeenvolgende dagen (vijf werkdagen en de twee aansluitende weekends) in alle stations en stopplaatsen het aantal instappende reizigers en dit voor alle binnenlandse treinen. De groene balk geeft het gemiddeld aantal opstappende (dus niet het aantal afstappende) reizigers weer op een weekdag (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag opgeteld en gedeeld door vijf). Zaterdag wordt weergegeven door de blauwe en zondag door de rode balk. De cijfers geven een indicatie en hebben een foutenmarge, die in sommige gevallen aanzienlijk kan zijn. In 2008, 2010, 2011 en 2021 (corona) werden geen tellingen uitgevoerd. De gegevens zijn online raadpleegbaar, zoekterm Reizigerstellingen
