Suriname
| Suriname | ||
 |
 | |
 Ligging van Wåpen van Suriname
| ||
| Basisgegeavens | ||
| Officiele språke | neaderlandsk (officiääl), sranan tongo (algemeyn), akurio, arawak-lokono, karib-kari'nja, sikiana-kashuyana, tiro-tiriyó, waiwai, warao, wayana | |
| Höyvdstad | Paramaribo | |
| Regeringsform | republyk | |
| Godsdeenst | 52,3% kristendom,
18,8% hinduisme, 14,3% islam, 6,2% ateisme, 5,6% natuurgodsdeenste, 2,8% anders | |
| Geografy en bevolking | ||
| Uppervlakde - Water |
163.821 km² 1,1% | |
| Inwoanertal - Dichtheid |
575.990 (2018) 2,9 inw./km² | |
| Koordinaten | 5° 50′ N, 55° 10′ W
| |
| Oaverige | ||
| Volksleed | God zij met ons Suriname (God sy med uns Suriname) | |
| Münteynheid | Surinaamsken dollar (SDR)
| |
| Tydzone | UTC−3 (SRT) | |
| Web | Kode | Tel. | .sr | SR | +597 | |
Suriname, officiääl Republyk Suriname, is en land in et noorden van Süüdamerika. Up et noorden der van ligt den atlantisken oceaan, up et ousten Fransk Guyana, up et westen Guyana en up et süden Brasilie. Med mär 165.000 kilometer in et veerkant is et et kleinste selvstandige land van et wearlddeyl. In Suriname woanet ungeveyr 575.990 lüde, wårvan de meysten an de noordküste en in en rund de höyvdstad Paramaribo. Dat is ouk tegelyke de grötste stad.
Ümdat Suriname kortby up et noorden van den eavenaar ligt is et en tropisk land med höyvdsakelik reygenwold. Döär et dichte böymedek kan et land klimaatwandel teagengån en CO2-negativ weasen. Suriname blivt en untwikkelingsland med houge menskelike untwikkeling. Geld halet se vöäral uut de ryk anweasige natuurlike brunnen, sou as bauxyt, gold, petröäly en landbouwprodukte.
Al veerdusend jår vöär kristus woanden der inheymske lüde in Suriname, sou as de arawakken, kariben en wayana. In de 16. eywe kümmen der de europeanen achterhen kyken. Teagen et ende van de 17. eywe hadden de neaderlanders groute deylen van et land koloniseerd. De neaderlanders verdeenden dikke an de kweyk en handel in suker. De plantages wörden underhölden döär slaven. En do as dat der achterhen edån wör in 1863, löäten se unvrye kontraktwarkers uut Asie kummen. In 1954 wör Suriname eyne van de landen under et Köäningryk Neaderland. Up den 25. november 1975 wör Suriname selvstandig, mär et hevt noch altyd nauwe ekonomiske, diplomatike en kulturele banden med Neaderland.
Wat kultuur angeyt wördt Suriname seen as en karibisk land. Et is lid van de karibiske gemeynskap (CARICOM). Et is et eanigste land buten Europa wåras neaderlandsk de officiäle en meystebrukede språke in de regeyring, sakenwearld, media en underwys is. Volgens undersöök spreakt sou'n 60% van de surinamers neaderlandsk. De meystbrukede kreoolspråke, Sranan Tongo, wördt et meyste bruked vöär algemeyne dagelikse uutwesseling.