3 сарын 21
Appearance
Түүхэн жилийн өдөр 2 сар · 3 сар · 4 сар | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 сарын 21 нь Григорийн тооллын жилийн 80 дахь (өндөр жил бол 81 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 285 өдөр үлдэж байна.
Онцлох үйл явдал
[засварлах | кодоор засварлах]- 537 - Ромын бүслэлт: Витижес хаан хотын зүүн болон хойд ханыг нэвтрэх гэж оролдов. Ромын иргэд Византийн генералуудын тусламжтайгаар довтолгооноос хамгаалж байсан гэдэг.
- 1152 - Францын хаан VII Луи Акүйтанын гүн Элеанортой гэрлэжээ.
- 1188 - Японы хаан ширээнд Антокү суув.
- 1800 - Ромын пап ламаар VII Пиус сонгогджээ.
- 1801 - Британи болон Францын цэргүүд Египетийн Никрополисийн балгасын орчим тулалдав.
- 1804 - Франц улсад "Наполеоны кодекс"-ыг хэрэгжүүлж эхлэв. Уг кодекс ёсоор Францын жирийн иргэн болон олон нийтийн газар, барааны тэмдэгт, газар нутгийг Наполеон гэсэн нэрээр нэрлэхгүй байхаар тусгажээ.
- 1871 - Отто фон Бисмарк Германы улсын анхны канцелараар томилогдсон.
- 1913 - АНУ-ын Охайо мужийн Дейтон хотод их үер бууж 360 гаруй хүн амиа алдан 20,000 өрх орох оронгүй болжээ.
- 1918 - Дэлхийн нэгдүгээр дайн: Германы арми Михайль цэргийн ажиллагааг эхлүүлэв.
- 1919 - Оросод өрнөсөн Октябърын хувьсгалын дараа Унгар улс Зөвлөлийн засгаар замнахаар болов. Ингэснээр европ тивд Оросоос гадна анхны коммунист улс бий болсон түүхтэй юм.
- 1921 - Оросын большевик нам шинэ эдийн засгийн бодлого боловсрууллаа.
- 1925 - АНУ-ын Теннесси муж хүний хөгжлийг судлах, оюутан, сурагчдад заахыг хориглосон хууль батлав.
- Бүгд найрамдах Солонгос улсын захирагч буюу Ерөнхийлөгч Синман Рий ажлаасаа халагджээ.
- 1928 - Атлантын далайг анх удаа нисч туулсан анхны нисгэгч Чарльз Линдбергт "Гавьяаны медаль" гардуулав.
- 1935 - Ираны шах Реза Шах Пахлави улсынхаа нэрийг Перси биш Иран болгон өөрчилж, олон улсад танилцуулжээ.
- 1937 - Пуерто Риког захирч байсан АНУ-ын ерөнхийлөн захирагч Блантон К.Виншипийн тушаалаар Понче хотын 19 хүнийг шалтгаангүйгээр буудан хороожээ. Тухайн үед Блантон К.Виншип ерөнхийлөн захирагчийн үүргийг орлон гүйцэтгэгч байсан юм.
- 1943 - Вермахтийн оффицер Рудольф фон Герсдофф Адольф Хитлерийг хороох зорилготой халдлага зохион байгуулсан боловч бүтэлгүйтэв. Мөрдөн шалгалтаар Герсдоффыг буруутай гэдгийг тогтоож чадаагүй билээ.
- 1945 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Британийн зэвсэгт хүчин Бирм улсын Мандалай хотыг чөлөөлөв.
- Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Данийн нийслэл Копенхаген хотод байрлах Гестапын төв байрыг Британийн нисэх хүчин бөмбөгдхөөр төлөвлөж байв. Байршлын тооцоолол зөрж сургуулийн байрыг андуурч бөмбөгдсөний улмаас 125 энгийн иргэн амиа алджээ.
- 1946 - Америкийн үндэсний хөлбөмбөгийн баг Лос Анжелес Рамс баг хар арьст тоглогч Кенни Вашингтонтой гэрээ байгуулав. Ингэснээр Америкийн үндэсний хөлбөмбөгийн лигийн түүхэнд хар арьст тоглогчтой гэрээ хийсэн анхны баг болсон юм.
- 1960 - Өмнөд Африкад арьс өнгөрөөр ялгаварлан гадуурхах үзлийг эсэргүүцсэн тайван жагсаалыг цагдаагийн газар хүч хэрэглэн тарааж 69 хүн амиа алдан, 180 хүн шархаджээ.
- 1963 - АНУ-ын Конгресс Алькатразын холбооны шоронг албан ёсоор хаах шийд гаргав.
- 1965 - АНУ-ын Сансар судлалын агентлаг Рейнжер хөтөлбөрийн сүүлийн хөлөг болох "Рейнжер 9" хөлгийг хөөргөжээ.
- Өнгөт арьстануудын эрх, хүний эрхийн төлөө тэмцэгч Др. Мартин Лютер Кинг сүүлийн томоохон жагсаалаа зохион байгууллаа. АНУ-ын Алабам мужийн Монтгомери болон Селма хотуудад болсон жагсаалд 3,200 хүн оролцсон байна.
- 1970 - АНУ-ын Сан Франциско хотын амбан захирагч Жозеф Алиотогын зарлигаар "Эх дэлхийн өдөр"-ийг анх удаа тэмдэглэхээр болов.
- 1980 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жимми Картер ЗХУ Афганистантай дайн зарласнаас шалтгаалж Москва хотод зохион байгуулагдах Зуны олимпын наадамд оролцохгүй гэдгээ мэдэгджээ.
- 1983 - Израйль Палестины хооронд Баруун эргийн төлөөх хурцадмал байдал эхэлжээ. Хоёр талын аль, аль нь хорт хий ашигласан байна.
- 1986 - Дэлхийн уран гулгалтын аварга шалгаруулах тэмцээнд АНУ-ын уран гулгагч Деби Томас түрүүлэв. Ингэснээр тус тэмцээний түүхэнд түрүүлсэн анхны хар арьст тамирчин болжээ.
- 1990 - Өмнөд Африкын захиргаанд 75 жил оршин тогтносон Намиби улс тусгаар тогтнов.
- 1994 - НҮБ цаг уурын өөрчлөлттэй тэмцэх бодлогын баримт бичгийг боловсруулж эхэлжээ.
- 1999 - Бертран Пиккард болон Брайн Жонес нар дэлхийг агаарын бөмбөлөгтэй тойрсон анхны хүмүүс болов.
- 2002 - Ромын пап II Ион Павел Израйль улсад айлчиллаа. Энэ нь Ромын папын түүхэнд тус улсад айлчилсан анхны тохиолдол болсон юм.
- 2006 - Нийгмийн сүлжээний алдарт Твиттер албан ёсоор байгуулагджээ.
- 2019 - БНХАУ-ын Жаньсу мужийн Химийн үйлдвэр дэлбэрсний улмаас 47 хүн амиа алдан 640 гаруй хүн бэртэж, гэмтэв.
Мэндэлсэн алдартнууд
[засварлах | кодоор засварлах]- 927 - Сон гүрний хаан Тайзү (976 онд нас барсан)
- 1768 - Францын алдарт физикч, математикч Жозеф Фурьер (1830 онд нас барсан)
- 1806 - Мексикийн 25 дахь Ерөнхийлөгч Бенито Хуарез (1872 онд нас барсан)
- 1839 - Оросын нэрт хөгжмийн зохиолч Модест Мусорскы (1881 онд нас барсан)
- 1899 - Грекын Ерөнхий сайд Панажиотис Пипинелис (1970 онд нас барсан)
- 1904 - "М&М", "Марс" шоколадыг зохион бүтээсэн Форрест Марс (1999 онд нас барсан)
- 1906 - Рокефеллерийн удмын саятан III Жон Д.Рокефеллер (1978 онд нас барсан)
- 1926 - Монголын дууны шүлгийн мастер, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, яруу найрагч Жамцын Бадраа (1993 онд нас барсан)
- 1928 - Непалийн 24 дэх Ерөнхий сайд Суря Бахадур Тапа (2015 онд нас барсан)
- 1932 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Уольтер Гилберт
- 1935 - Аваргуудын лигийн хёор удаагийн аварга Английн дасгалжуулагч Брайн Клоу (2004 онд нас барсан)
- 1945 - Олимпын аварга Америкийн гүйгч Чарльз Грийни
- 1956 - Тив, дэлхийн аварга Норвегийн уртын зайн гүйгч Ингрид Кристиансен
- 1958 - Олимп, дэлхийн хошой аварга Зүүн Германы гүйгч Марлийс Гор
- Эмми болон БАФТА-гын шагналт жүжигчин Гари Олдман
- 1961 - Германы хөлбөмбөгч, дасгалжуулагч Лотар Матеус
- Олимпын хүрэл медальт Америкийн халхалттай гүйгч Ким Төрнер
- 1962 - "Продюсерс", "Мөрдөгч Гаджет", "Араатны хаан арслан" киноны од жүжигчин Меттью Бродерик
- 1972 - Олимпын аварга, Европын мөнгөн медальт Унгарын дүүгүүрч Балаш Кисс
- 1980 - Олимпын зургаа, дэлхийн 17 удаагийн алтан медальт Норвегийн цаначин Марит Бьёрген
- 1982 - Олимпын мөнгөн медальт Этиопын гүйгч Эжегаеху Дибаба
- 1986 - Испанийн хөлбөмбөгч Мичу
- 1988 - Английн хөлбөмбөгч Лий Каттермол
- 1989 - Испанийн хөлбөмбөгч Хорди Альба
- 1991 - Францын хөлбөмбөгч Антуан Гризманн
- 1993 - Английн хөлбөмбөгч Жейк Бидуелл
- 2003 - Пан Америкийн наадмын мөнгөн медальт Канадын уран сайхны гимнастикч Натали Гарсиа
Нас барсан алдартнууд
[засварлах | кодоор засварлах]- 1617 - Уугуул Америкийн домог Покахонтас (1595 онд төрсөн)
- 1843 - Мексикийн анхны Ерөнхийлөгч Гуадалуп Викториа (1786 онд төрсөн)
- 2001 - "Хёндай" компанийг үндэслэгч Чун Жү Ёнг (1915 онд төрсөн)
Тэмдэглэлт өдөр
[засварлах | кодоор засварлах]- Австрали Арьс өнгөний үзэлтэй тэмцэх "хермони" өдөр
- Лесото Мод тарих үндэсний өдөр
- Польш Тэнэмэл хүүхдүүдийг хамгаалах өдөр
- Тунис Залуусын өдөр
- Намиби Тусгаар тогтнолын өдөр
- Өмнөд Африк Хүний эрхийн өдөр
- Португал Мод тарих өдөр
- Ээжүүдийн өдөр /Арабын ертөнц/
- Боловсролын эрх чөлөөний өдөр
- Олон улсын өнгөний өдөр
- Арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхлыг тэвчих олон улсын өдөр
- Олон улсын дауны синдромын өдөр
- Олон улсын яруу найргийн өдөр
- Олон улсын хүүхэлдэйн өдөр
Commons: 3 сарын 21 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан