Jump to content

3 сарын 21

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Түүхэн жилийн өдөр
2 сар · 3 сар · 4 сар
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31

3 сарын 21 нь Григорийн тооллын жилийн 80 дахь (өндөр жил бол 81 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 285 өдөр үлдэж байна.

Онцлох үйл явдал

[засварлах | кодоор засварлах]
  • 537 - Ромын бүслэлт: Витижес хаан хотын зүүн болон хойд ханыг нэвтрэх гэж оролдов. Ромын иргэд Византийн генералуудын тусламжтайгаар довтолгооноос хамгаалж байсан гэдэг.
  • 1152 - Францын хаан VII Луи Акүйтанын гүн Элеанортой гэрлэжээ.
  • 1188 - Японы хаан ширээнд Антокү суув.
  • 1800 - Ромын пап ламаар VII Пиус сонгогджээ.
  • 1801 - Британи болон Францын цэргүүд Египетийн Никрополисийн балгасын орчим тулалдав.
  • 1804 - Франц улсад "Наполеоны кодекс"-ыг хэрэгжүүлж эхлэв. Уг кодекс ёсоор Францын жирийн иргэн болон олон нийтийн газар, барааны тэмдэгт, газар нутгийг Наполеон гэсэн нэрээр нэрлэхгүй байхаар тусгажээ.
  • 1871 - Отто фон Бисмарк Германы улсын анхны канцелараар томилогдсон.
  • 1913 - АНУ-ын Охайо мужийн Дейтон хотод их үер бууж 360 гаруй хүн амиа алдан 20,000 өрх орох оронгүй болжээ.
  • 1918 - Дэлхийн нэгдүгээр дайн: Германы арми Михайль цэргийн ажиллагааг эхлүүлэв.
  • 1919 - Оросод өрнөсөн Октябърын хувьсгалын дараа Унгар улс Зөвлөлийн засгаар замнахаар болов. Ингэснээр европ тивд Оросоос гадна анхны коммунист улс бий болсон түүхтэй юм.
  • 1921 - Оросын большевик нам шинэ эдийн засгийн бодлого боловсрууллаа.
  • 1925 - АНУ-ын Теннесси муж хүний хөгжлийг судлах, оюутан, сурагчдад заахыг хориглосон хууль батлав.
    • Бүгд найрамдах Солонгос улсын захирагч буюу Ерөнхийлөгч Синман Рий ажлаасаа халагджээ.
  • 1928 - Атлантын далайг анх удаа нисч туулсан анхны нисгэгч Чарльз Линдбергт "Гавьяаны медаль" гардуулав.
  • 1935 - Ираны шах Реза Шах Пахлави улсынхаа нэрийг Перси биш Иран болгон өөрчилж, олон улсад танилцуулжээ.
  • 1937 - Пуерто Риког захирч байсан АНУ-ын ерөнхийлөн захирагч Блантон К.Виншипийн тушаалаар Понче хотын 19 хүнийг шалтгаангүйгээр буудан хороожээ. Тухайн үед Блантон К.Виншип ерөнхийлөн захирагчийн үүргийг орлон гүйцэтгэгч байсан юм.
  • 1943 - Вермахтийн оффицер Рудольф фон Герсдофф Адольф Хитлерийг хороох зорилготой халдлага зохион байгуулсан боловч бүтэлгүйтэв. Мөрдөн шалгалтаар Герсдоффыг буруутай гэдгийг тогтоож чадаагүй билээ.
  • 1945 - Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Британийн зэвсэгт хүчин Бирм улсын Мандалай хотыг чөлөөлөв.
    • Дэлхийн хоёрдугаар дайн: Данийн нийслэл Копенхаген хотод байрлах Гестапын төв байрыг Британийн нисэх хүчин бөмбөгдхөөр төлөвлөж байв. Байршлын тооцоолол зөрж сургуулийн байрыг андуурч бөмбөгдсөний улмаас 125 энгийн иргэн амиа алджээ.
  • 1946 - Америкийн үндэсний хөлбөмбөгийн баг Лос Анжелес Рамс баг хар арьст тоглогч Кенни Вашингтонтой гэрээ байгуулав. Ингэснээр Америкийн үндэсний хөлбөмбөгийн лигийн түүхэнд хар арьст тоглогчтой гэрээ хийсэн анхны баг болсон юм.
  • 1960 - Өмнөд Африкад арьс өнгөрөөр ялгаварлан гадуурхах үзлийг эсэргүүцсэн тайван жагсаалыг цагдаагийн газар хүч хэрэглэн тарааж 69 хүн амиа алдан, 180 хүн шархаджээ.
  • 1963 - АНУ-ын Конгресс Алькатразын холбооны шоронг албан ёсоор хаах шийд гаргав.
  • 1965 - АНУ-ын Сансар судлалын агентлаг Рейнжер хөтөлбөрийн сүүлийн хөлөг болох "Рейнжер 9" хөлгийг хөөргөжээ.
    • Өнгөт арьстануудын эрх, хүний эрхийн төлөө тэмцэгч Др. Мартин Лютер Кинг сүүлийн томоохон жагсаалаа зохион байгууллаа. АНУ-ын Алабам мужийн Монтгомери болон Селма хотуудад болсон жагсаалд 3,200 хүн оролцсон байна.
  • 1970 - АНУ-ын Сан Франциско хотын амбан захирагч Жозеф Алиотогын зарлигаар "Эх дэлхийн өдөр"-ийг анх удаа тэмдэглэхээр болов.
  • 1980 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жимми Картер ЗХУ Афганистантай дайн зарласнаас шалтгаалж Москва хотод зохион байгуулагдах Зуны олимпын наадамд оролцохгүй гэдгээ мэдэгджээ.
  • 1983 - Израйль Палестины хооронд Баруун эргийн төлөөх хурцадмал байдал эхэлжээ. Хоёр талын аль, аль нь хорт хий ашигласан байна.
  • 1986 - Дэлхийн уран гулгалтын аварга шалгаруулах тэмцээнд АНУ-ын уран гулгагч Деби Томас түрүүлэв. Ингэснээр тус тэмцээний түүхэнд түрүүлсэн анхны хар арьст тамирчин болжээ.
  • 1990 - Өмнөд Африкын захиргаанд 75 жил оршин тогтносон Намиби улс тусгаар тогтнов.
  • 1994 - НҮБ цаг уурын өөрчлөлттэй тэмцэх бодлогын баримт бичгийг боловсруулж эхэлжээ.
  • 1999 - Бертран Пиккард болон Брайн Жонес нар дэлхийг агаарын бөмбөлөгтэй тойрсон анхны хүмүүс болов.
  • 2002 - Ромын пап II Ион Павел Израйль улсад айлчиллаа. Энэ нь Ромын папын түүхэнд тус улсад айлчилсан анхны тохиолдол болсон юм.
  • 2006 - Нийгмийн сүлжээний алдарт Твиттер албан ёсоор байгуулагджээ.
  • 2019 - БНХАУ-ын Жаньсу мужийн Химийн үйлдвэр дэлбэрсний улмаас 47 хүн амиа алдан 640 гаруй хүн бэртэж, гэмтэв.

Мэндэлсэн алдартнууд

[засварлах | кодоор засварлах]
  • 927 - Сон гүрний хаан Тайзү (976 онд нас барсан)
  • 1768 - Францын алдарт физикч, математикч Жозеф Фурьер (1830 онд нас барсан)
  • 1806 - Мексикийн 25 дахь Ерөнхийлөгч Бенито Хуарез (1872 онд нас барсан)
  • 1839 - Оросын нэрт хөгжмийн зохиолч Модест Мусорскы (1881 онд нас барсан)
  • 1899 - Грекын Ерөнхий сайд Панажиотис Пипинелис (1970 онд нас барсан)
  • 1904 - "М&М", "Марс" шоколадыг зохион бүтээсэн Форрест Марс (1999 онд нас барсан)
  • 1906 - Рокефеллерийн удмын саятан III Жон Д.Рокефеллер (1978 онд нас барсан)
  • 1926 - Монголын дууны шүлгийн мастер, Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, яруу найрагч Жамцын Бадраа (1993 онд нас барсан)
  • 1928 - Непалийн 24 дэх Ерөнхий сайд Суря Бахадур Тапа (2015 онд нас барсан)
  • 1932 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Уольтер Гилберт
  • 1935 - Аваргуудын лигийн хёор удаагийн аварга Английн дасгалжуулагч Брайн Клоу (2004 онд нас барсан)
  • 1945 - Олимпын аварга Америкийн гүйгч Чарльз Грийни
  • 1956 - Тив, дэлхийн аварга Норвегийн уртын зайн гүйгч Ингрид Кристиансен
  • 1958 - Олимп, дэлхийн хошой аварга Зүүн Германы гүйгч Марлийс Гор
    • Эмми болон БАФТА-гын шагналт жүжигчин Гари Олдман
  • 1961 - Германы хөлбөмбөгч, дасгалжуулагч Лотар Матеус
    • Олимпын хүрэл медальт Америкийн халхалттай гүйгч Ким Төрнер
  • 1962 - "Продюсерс", "Мөрдөгч Гаджет", "Араатны хаан арслан" киноны од жүжигчин Меттью Бродерик
  • 1972 - Олимпын аварга, Европын мөнгөн медальт Унгарын дүүгүүрч Балаш Кисс
  • 1980 - Олимпын зургаа, дэлхийн 17 удаагийн алтан медальт Норвегийн цаначин Марит Бьёрген
  • 1982 - Олимпын мөнгөн медальт Этиопын гүйгч Эжегаеху Дибаба
  • 1986 - Испанийн хөлбөмбөгч Мичу
  • 1988 - Английн хөлбөмбөгч Лий Каттермол
  • 1989 - Испанийн хөлбөмбөгч Хорди Альба
  • 1991 - Францын хөлбөмбөгч Антуан Гризманн
  • 1993 - Английн хөлбөмбөгч Жейк Бидуелл
  • 2003 - Пан Америкийн наадмын мөнгөн медальт Канадын уран сайхны гимнастикч Натали Гарсиа

Нас барсан алдартнууд

[засварлах | кодоор засварлах]
  • 1617 - Уугуул Америкийн домог Покахонтас (1595 онд төрсөн)
  • 1843 - Мексикийн анхны Ерөнхийлөгч Гуадалуп Викториа (1786 онд төрсөн)
  • 2001 - "Хёндай" компанийг үндэслэгч Чун Жү Ёнг (1915 онд төрсөн)

Тэмдэглэлт өдөр

[засварлах | кодоор засварлах]
  •  Австрали Арьс өнгөний үзэлтэй тэмцэх "хермони" өдөр
  •  Лесото Мод тарих үндэсний өдөр
  •  Польш Тэнэмэл хүүхдүүдийг хамгаалах өдөр
  •  Тунис Залуусын өдөр
  •  Намиби Тусгаар тогтнолын өдөр
  •  Өмнөд Африк Хүний эрхийн өдөр
  •  Португал Мод тарих өдөр
  • Ээжүүдийн өдөр /Арабын ертөнц/
  • Боловсролын эрх чөлөөний өдөр
  • Олон улсын өнгөний өдөр
  • Арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхлыг тэвчих олон улсын өдөр
  • Олон улсын дауны синдромын өдөр
  • Олон улсын яруу найргийн өдөр
  • Олон улсын хүүхэлдэйн өдөр

 Commons: 3 сарын 21 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан