Шмалкалден

Шмалкалден
Шмалкалден околу 1900 Шмалкалден околу 1900
Шмалкалден
Управа
Земја	Германија
Покраина	Тирингија
Округ	Шмалкалден-Мајнинген
Градоначалник	Томас Камински (независен)
Основни податоци
Површина	98,35 км2
Надм. височина	295 м
Население	20.065 (31 декември 2022)
- Густина	204 жит/км2
Други информации
Часовен појас	CET/CEST (UTC+1/+2)
Рег. табл.	SM
Пошт. бр.	98574
Повик. бр.	03683
Портал	www.schmalkalden.de
Местоположба на градот Шмалкалден во рамките на округот Шмалкалден-Мајнинген
Карта
Координати	50°43′N 10°27′E

Шмалкалден (германски: Schmalkalden) — град во округот Шмалкалден-Мајнинген, во југозападниот дел на сојузната покраина Тирингија, во Германија. Се наоѓа на јужните падини на Тириншката Шума на реката Шмалкалде, притока на реката Вера.

Историја

Првпат бил споменат во декрет од 874 година, како „Смалкалта“ (Smalcalta) во франкското војводство Тирингија, дека добила градски права околу 1180. Кога ландгрофот Хајнрих Распе на Тирингија умрел без потомок во 1247, преминал на династијата Хенеберг-Шлојзинген, додека поголемиот дел од грофовијата припадналото на династијата Ветин во Мајсен. За да го обезбедат нивното преземање, грофовите на Хенеберг се здружиле со Хесен. Во 1360, заедно со ландгрофот Хајнрих Втори од Хесен го исплатил Фридрих Петти, синот на Елизабет од Хенеберг.

Шмалкалден, Матојс Меријан, во 1655

Во 1531 градското собрание на Шмалкалден било место на основање на Шмалкалдската лига од протестантските принцови под водство на ландгрофот Филип Први од Хесен, со цел заштита на религиозните и политичките интереси во нивните граници. Во 1537, Шмалкалдските членови биле напишани од Мартин Лутер, Филип Меланхтон и другите реформатори.

Кога грофовите на Хенеберг престанале да постојат во 1583, нивниот дел бил наследен од Вилхелм Четврти. Вилхелм го направил градот своја резиденција и бил изграден замокот Вилхелмсбург, завршен во 1590. Грофовијата Шмалкалден останал ексклава на Хесен, од 1868 па натаму бил дел од пруската покраина Хесен-Насау, додека не бил припоен во покраината Саксонија во 1944 и во 1945 станал дел од покраината Тирингија.

Градот доживеал жестоки бомбашки напади во Втората светска војна. Од 1949, со Тирингија, бил дел од Источна Германија.

Во јули 2018 година, поранешната општина Шпрингштиле била припоена кон градот Шмалкалден.

Главни знаменитости

• Св. Ѓорѓи, доцно готска црква завршена во 1509 со витражи од Шарл Кродел
• Градско собрание
• Реформаторска школа
• Лутеранско седиште
• Куќата на Лутер
• Градски ѕидини
• Болницата и нејзината капела
• Замокот Вилхелмсбург, поранешна резиденција на грофовите од Хесен, изграден околу 1590
• Куќата на Штенгел
• Црквата на гробиштата
• Кратер со пречник од 30-40 метри, создаден на 1 ноември 2010 од природна вдлабнатина

Грофовија Шмалкалден Herrschaft Schmalkalden
1247–1583
Статус	вазален
Главен град	Шмалкалден
Уредување	Кнежевство
Историски период	Среден век
• Припоен од Хенеберг	1247
• Заедничко владеење со Хесен	1360
• Кон Хесен-Касел	1583
• Кон Тирингија	1944
Претходници Наследници Ландгрофовија Тиринтија Ландгрофовија Хесен-Касел

Познати луѓе

• Кристоф Келариус, научник
• Кристијан Карл Август Лудвиг фон Масенбах, полковник
• Карл Вилхелм, хорски диригент
• Ангела Штајнмилер, математичар
• Франк Лук, биатлонец
• Свен Фишер, биатлонец
• Штефи Јакоб, санкач
• Кати Вилхелм, биатлонец
• Александар Волф, биатлонец

Меѓународни односи

Главна статија: Список на збратимени градови во Германија

Шмалкалден е збратимен со:

• Фонтен (Изер), Франција
• Реклингхаузен, Германија

Галерија

• 
  Вилхелмсбург
• 
  Градскиот плоштад
• 
  Фахверк куќа близу плоштадот
• 
  Црквата „Св. Ѓорѓи“
• 
  Редица куќи на плоштадот

Надворешни врски

• Шмалкалден на Ризницата ^?
• www.schmalkalden.de (германски)
•  Оваа статија вклучуват текст од дело кое сега е во јавна сопственост: Chisholm, Hugh, уред. (1911). Encyclopædia Britannica (11. изд.). Cambridge University Press. CS1-одржување: ref=harv (link)