Здравствен работник
Здравствен работник — личност коа може да обезбеди третман на здравствена заштита и совети засновани на формална обука и искуство. Областа ги вклучува оние кои работат како лекари, хирурзи, лекар-асистенти, медицински асистенти, медицински сестри, физиотерапевти, стоматологзи, акушерки, психолози, психијатри или фармацевти. Здравствен работник исто така може да биде јавен здравствен работник или здравствен работник во заедницата.
Лекари и професионалци
[уреди | уреди извор]
Здравствената работна сила се состои од широк спектар на професии и занимања кои обезбедуваат некаков вид здравствена услуга, вклучително и такви практичари на директна нега како лекари, асистенти на лекари, терапевти, медицински сестри, хирурзи, стоматолози, фармацевти, како и сојузнички здравствени работници како флеботомичари, научници од медицинска лабораторија, диететичари и социјални работници. Тие често работат во болници, здравствени центри и други точки на испорака на услуги, но исто така и во центри за академска обука, истражување и администрација. Некои обезбедуваат услуги за нега и лекување на пациентите во приватни домови. Многу земји имаат голем број здравствени работници во заедницата кои работат надвор од формални здравствени установи. Менаџерите на здравствени услуги, техничари за здравствени информации и друг помошен персонал и работници за поддршка, исто така, се сметаат за витален дел од здравствените тимови[1].
Здравствените работници обично се групираат во здравствени професии. Во рамките на секое поле на експертиза, практичарите често се класифицираат според нивото на вештина и специјализацијата на вештината. „Здравствените работници“ се високо квалификувани работници, во професии за кои обично се бара големо знаење, вклучително и студии на универзитетско ниво, што доведува до доделување на прва или поголема квалификација[2]. Оваа категорија вклучува лекари, асистенти на лекари, стоматолози, акушерки, радиографи, регистрирани медицински сестри, фармацевти, физиотерапевти, оптометристи, лекари за оперативни оддели и други. Сојузнички здравствени професионалци, исто така наведени како „здравствени соработници“ во Меѓународната стандардна класификација на занимања, ја поддржуваат спроведувањето на плановите за здравствена заштита, третман и упатување, вообичаено воспоставени од медицински лица, медицински сестри, респираторна заштита и други здравствени професионалци, и обично бараат формални квалификации за вршење на својата професија. Покрај тоа, лиценцираниот помошен персонал помага при обезбедување на здравствени услуги.
Друг начин да се категоризираат лекарите во здравствена заштита е според под-полето во кое тие практикуваат, како што се грижа за менталното здравје, грижа за бременост и породување, хируршка нега, рехабилитација или јавно здравје.
Лекари за ментално здравје
[уреди | уреди извор]Лекар за ментално здравје е здравствен работник кој нуди услуги за подобрување на менталното здравје на поединците или лекување на ментални односно душевни болести. Овие вклучуваат психијатри, асистенти на лекарите за психијатрија, клинички психолози, работни терапевти, клинички социјални работници, медицински сестри за психијатриско-ментално здравје, брачни и семејни терапевти, советници за ментално здравје, како и други здравствени професионалци. Овие даватели на здравствени услуги честопати се справуваат со истите болести, нарушувања, состојби и проблеми; сепак, нивниот опсег на практика често се разликува. Најзначајната разлика меѓу категориите практичари на ментално здравје е образованието и обуката[3].
Здравствени работници на мајки и новороденчиња
[уреди | уреди извор]Здравствен лекар на мајка и новороденче е здравствен работник кој се занимава со грижа за жените и нивните деца пред, за време и по бременоста и породувањето. Таквите здравствени работници вклучуваат акушери, медицински асистенти, акушерски медицински сестри и многу други. Една од главните разлики помеѓу овие професии е во обуката и овластувањата за обезбедување хируршки услуги и други спасувачки интервенции[4]. Во некои земји во развој, традиционалните придружници или традиционалните акушерки се примарен извор на грижа за бременост и породување за многу жени и семејства, иако тие не се овластени или лиценцирани.
Лекари за геријатриска нега
[уреди | уреди извор]Лекар за геријатриска грижа планира и координира грижа за стари лица и/или инвалиди за да го подобрат нивното здравје, да го подобрат нивниот квалитет на живот и да ја задржат нивната независност што е можно подолго. Тие вклучуваат геријатричари, асистенти на лекарот, медицински сестри, специјалисти за клиничка медицинска сестра, геријатриски клинички фармацевти, геријатриски медицински сестри, менаџери за геријатриска грижа, геријатриски помагачи, медицински сестри-помошници, негуватели и други кои се фокусираат на потребите за здравствена и психолошка нега на постари возрасни лица.
Хируршки лекари
[уреди | уреди извор]Хируршки лекар е здравствен работник кој е специјализиран за планирање и испорака на периоперативна нега на пациентот, вклучително и во фазите на анестезија, хирургија и закрепнување. Тие можат да вклучуваат општа и специјалистичка хирургија, лекарски асистенти, асистент-хирург, хируршки асистент, анестезиолози, анестезиолог-асистент, медицинска сестра-анестезиолог, хируршки медицински сестри, клинички службеници, лекари за оперативни оддели, периоперативни медицински сестри, хируршки технолози и други.
Лекари за нега на рехабилитација
[уреди | уреди извор]Лекарот за нега при рехабилитација е здравствен работник кој обезбедува нега и третман чија цел е да ги подобри и врати функционалните способности и квалитетот на животот на оние со телесни оштетувања или попречености. Овие вклучуваат физијатри, асистенти на лекарот, медицински сестри за рехабилитација, специјалисти за клиничка медицинска сестра, медицински сестри, физиотерапевти, ортотичари, протетичари, професионални терапевти, терапевти за рекреација, аудиолози, патолози за говор и јазик, терапевти за дишење, советници за рехабилитација, терапевти за физичка рехабилитација, атлетски тренери, ортотски техничари и други[5].
Лекари за нега на очи
[уреди | уреди извор]Грижата и третманот за окото и аднексата може да бидат обезбедени од офталмолози специјализирани за хируршка / медицинска нега или оптометри кои специјализираат за управување со рефракција и медицинска / терапевтска нега. Асистенти на лекар, исто така, практикуваат во соработка со офталмолози од оваа област на медицината.
Даватели на медицинска дијагноза
[уреди | уреди извор]Даватели на медицинска дијагноза се здравствени работници одговорни за процесот на утврдување која болест или состојба ги објаснува симптомите и знаците на една личност. Најчесто се нарекува дијагноза, а медицинскиот контекст е имплицитен. Ова обично вклучува тим од даватели на здравствени услуги во различни дијагностички единици. Овие вклучуваат радиографи, радиолози, сонографи, научници од медицинска лабораторија, патолози и сродни професионалци.
Лекари за орална нега
[уреди | уреди извор]Лекар за стоматолошка нега е здравствен работник кој обезбедува нега и третман за унапредување и враќање на оралното здравје. Овие вклучуваат стоматолози и стоматолошки хирурзи, стоматолошки асистенти, стоматолошки помошници, стоматолошки хигиеничари, стоматолошки медицински сестри, стоматолошки техничари, стоматолошки терапевти или терапевти за орално здравје и сродни професионалци.
Лекари за нега на стапала
[уреди | уреди извор]Грижата и третманот на стапалото, глуждот и потколеницата можат да бидат обезбедени од страна на подијатри, хироподисти, педортисти, лекари за здравје на стапала, медицински асистенти за педијатри, медицинска сестра на подијатрија и други.
Лекари од јавно здравје
[уреди | уреди извор]Практичар по јавно здравје се фокусира на подобрување на здравјето меѓу поединците, семејствата и заедниците преку спречување и лекување на болести и повреди, надзор над случаите и промовирање на здраво однесување. Оваа категорија вклучува специјалисти во заедницата и превентивна медицина, асистенти на лекар, медицински сестри за јавно здравје, фармацевт, специјалисти за медицинска сестра, диететичари, здравствени службеници за животна средина (инспектори за јавно здравје), болничари, епидемиолози, стоматолози за јавно здравје и други.
Лекари од алтернативна медицина
[уреди | уреди извор]Во многу општества, практичарите на алтернативна медицина имаат контакт со значителен број луѓе, или интегрирани во рамките на формалниот здравствен систем или остануваат надвор од нив. Овие вклучуваат практичари во акупунктура, ајурведа, хербализам, хомеопатија, натуропатија, традиционална кинеска медицина, традиционална корејска медицина, јога итн.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ World Health Organization, 2006. World Health Report 2006: working together for health. Geneva: WHO.
- ↑ World Health Organization, 2010. Classifying health workers. Geneva „Архивиран примерок“ (PDF). Архивирано (PDF) од изворникот 2015-08-16. Посетено на 2016-02-13.
- ↑ „Difference Between Psychologists and Psychiatrists“. Psychology.about.com. 2007. Архивирано од изворникот April 3, 2007. Посетено на March 4, 2007.
- ↑ Gupta N et al. "Human resources for maternal, newborn and child health: from measurement and planning to performance for improved health outcomes. Архивирано на 24 септември 2015 г. Human Resources for Health, 2011, 9(16). Retrieved 20 October 2011.
- ↑ Gupta N et al. "Health-related rehabilitation services: assessing the global supply of and need for human resources." Архивирано на 20 јули 2012 г. BMC Health Services Research, 2011, 11:276. Published 17 October 2011. Retrieved 20 October 2011.