Shavuot
Ny Shavuot na Pentekôsta na Pentekôty na Fetin' ny Herinandro na Fetin' ny lohavokatra dia fety ao amin' ny jodaisma ahatsiarovana ny nanomezan' Andriamanitra ny Torah tany an-tendrombohitra Sinay na Sinaia sy ankalazana ny fijinjana ny varimbazaha (atao hoe koa "Fetin' ny lohavokatra"). Ankalazaina amin' ny 6 Sivan ny Shavuot. Amin' ny teny hebreo ity fety ity dia atao hoe שבועות / Shavouot "Herinandro", fa amin' ny teny grika kosa dia πεντηκόστη ἡμέρα / Pentêkostề hêméra, "andro faha dimampolo".
Ao amin' ny Baiboly hebreo
[hanova | hanova ny fango]Ny Shavuot izay midika hoe "Fetin' ny Lohavokatra" koa dia tandreman' ny Jiosy araka ny voasoratra ao amin' ny ספר שְׁמוֹת / Sefer Shemot (Bokin' ny Eksôdôsy) sy ao amin' ny ספר במדבר / Sefer Bemidbar (Bokin' ny Nomery) ao amin' ny Baiboly hebreo (Eks. 23.16-17; 34.26; Nom. 28.26).
"16 Hotandremanao ny fetin' ny fijinjana, fetin' ny voaloham-bokatry ny asanao izay nafafinao tany an-tsaha; ary ny fetin' ny fanangonam-bokatra amin' ny faran' ny taona, izay hanangonanao ny vokatry ny asanao tany an-tsaha; 17 koa intelo isan-taona no hisehoan' ny lehilahy rehetra eo anatrehan' ny Tompo Iaveh.." (Eks. 23.16-17–Ny Baiboly Masina)
"26 Atero ao an-tranon' ny Tompo Andriamanitrao ny santatry ny voaloham-bokatry ny taninao. Aza mahandro zanak' osy amin' ny rononon-dreniny.." (Eks. 34.26–Ny Baiboly Masina)
"26 Amin' ny andron' ny voaloham-bokatra, rahefa hanolotra fanatitra avy amin' ny vokatra vaovao ho an' ny Tompo hianareo, amin' ny fetin' ny Herinandro hataonareo, dia hisy fivoriana masina ho anareo, ka tsy hanao asa fanaon' ny mpiasa na inona na inona.;"(Nom. 28.26–Ny Baiboly Masina).
Ao amin' ny tetiandro hebreo,
[hanova | hanova ny fango]Ao amin' ny tetiandro hebreo, ny Shavuot dia mizotra ao anatin' ny "fito herinandro feno" na dimampolo andro hatramin' ny ampitson' ny Shabbat (Sabata) (Eks. 33.16), aorian' ny fetin' ny Paska jiosy (Pesakh). Izany no anaovana azy amin' ny teny hebreo hoe שבועות / Shavuot izay adika hoe "fetin' ny herinandro (maro)" sy amin' ny teny grika hoe πεντηκοστos / Pentekostos izay adika hoe "fahadimampolo" teo amin' ireo Jiosy manana kolontsaina grika. Araka ny voalaza ao amin' ny Levitikosy izany (Lev. 23.16).
Avy amin' ny fetin' ny fijinjana izay niova tsikelikely ho fankalazana ny Fanekem-pihavanana natao tao Sinay teo amin' Andriamanitra sy i Mosesy sady fanorenana ny Lalàn' i Mosesy izany[1]. Izany fiovan' ny anton' ny fety izany dia ny faharavan' ny Tempolin’ i Jerosalema tamin' ny taona 70 satria ao amin' ny Tempoly no tokony hanaterana ny fanatitra (ny vokatry ny fambolena).
Tamin' ny fiandohan' ny taonjato voalohany dia nanjary iray amin' ireo fetin' ny fivahiniana masina isan-taona ny Shavuot, indrindra ho an' ny Jiosy manana kolontsaina grika sy ho an' ny sekta jiosy sasany. Tamin' ny taonjato faha-2 vao nampiraisin' ireo mpanaraka ny fampianaran' ny Fariseo ny fetin' ny fijinjana sy ny fahatsiarovana ny Lalàna nomena tao Sinay[2].
Jereo koa
[hanova | hanova ny fango]- Tetiandro hebreo
- Fetim-pivavahana jiosy: Rosh ha-Shana ("fiantombohan' ny taona"); Yom Kippur ("andron' ny famelan-keloka"); Sukkot ("fetin' ny tranolay" na "fetin' ny tabernakely"); Shemini Atseret ("valo andro fivoriana"); Simkhat Torah ("hafaliana ny amin' ny Lalàna"); Khanukka ("fetin' ny fanorenana"); Tu bi-Shevat ("dimy ambin' ny folo andron' ny Shevat"); Purim ; Pesakh (Paska jiosy); Shavuot ("herinandro").
- Pentekôsta (kristianisma)