Miałam przyjemność przeczytać dziewięciotomowy cykl powieści o polskich królowych autorstwa Janiny Lesiak. Książka Maria Józefa Habsburg ostatnia polska królowa-portret psychologiczny zamyka ten projekt i przyznam, że jest mi smutno z tego powodu. Uwielbiałam ten cykl i z niecierpliwością czekałam na kolejne opowieści o polskich władczyniach. Dzisiaj pozostaje już tylko podzielić się wrażeniami z tego ostatniego tomu.
Maria Józefa Habsburg, córka Józefa I Habsburga i Wilhelminy Amalii Brunszwickiej; żona Augusta III Sasa z dynastii Wettynów. 17 stycznia 1734 roku została koronowana wraz z mężem na Wawelu, a cała ceremonia przeszła do historii jako jedna z najwspanialszych uroczystości barokowych na świecie. W Polsce Maria Józefa przebywała żadko, ale zawsze towarzyszyła mężowi kiedy udawał się w podróż do nadwiślańskiego kraju. W 1738 roku przyczyniła się do upadku saskiego ministra Józefa Aleksandra Sułkowskiego, a po śmierci cesarza Karola VI wysunęła w 1741 roku pretensje do spadku po Habsburgach, który został przejęty przez jej młodszą kuzynkę Marię Teresę. W 1745 roku Maria Józefa wycofała się jednak z rywalizacji o sukcesję austriacką i porzuciła marzenia o cesarskiej koronie. Królowa opiekowała się jezuitami, wspierała rozwój szkolnictwa, przekazywała cenne przedmioty do miejsc kultu. Małżeństwo Augusta III i Marii Józefy było udane, choć bardzo się od siebie różnili. Doczekali się czternaściorga dzieci, z których troje zmarło. Królowa wykazała się energią i odwagą po najeździe wojsk pruskich na Saksonię w 1756 roku. Kiedy August III schronił się w Polsce, ona pozostała w Dreźnie, gdzie broniła się przed bezwzględnością władcy pruskiego Fryderyka II. Zmarła nagle w okupowanym Dreźnie i tam została pochowana.
Biorąc do ręki książkę byłam nastawiona na poznanie tylko historii Marii Józefy Habsburg, ale okazało się, że autorka w ostatniej powieści cyklu o polskich królowych nawiązała do wszystkich koronowanych kobiet i miałam wrażenie, że władczynie siedzą razem przy stole, wyszywają makatki i wspominają swoje życie. Moim zdaniem był to bardzo udany i ciekawy zabieg, gdyż te kobiety z zamierzchłych czasów ożyły i prowadziły ze sobą dyskusje. Można zobaczyć jak radziły sobie z lękami, chorobami, miłością niewyznaną albo nieodwzajemnioną, z bólem i upokorzeniem. Najważniejszy w ich życiu był obowiązek, posłuszeństwo i dyscyplina. Gdzieś w połowie powieści rozpoczyna się już tylko historia o Marii Józefie Habsburg, która udaje na dworze niezbyt rozgarniętą kobietę, ale tak naprawdę jest bystra, energiczna, inteligentna, pozornie głęboko wierząca, ale posuwająca się do podłości, lojalna wobec domu Habsburgów, ambitna, obowiązkowa i kuta na cztery nogi. Udowadnia, że potafi być silna, cierpliwa i wyrozumiała. Ukrywa uczucia i emocje, ale pełna jest erotycznego żaru, co docenia August III. On jawi się jako niepohamowany żarłok, uparciuch, śpioch i leń, który całymi dniami potrafi wycinać figurki z papieru. Ona lubi władzę, a on jej nie znosi. Ona nie zapomina krzywd, a on jest z gruntu dobry, wspaniałomyślny i poczciwy. Łączy ich zamiłowanie do przepychu, kosztownych stroi i sztuki. Maria Józefa jesty lojalna wyłącznie Habsburgom, nie zdaje sobie sprawy, że swoją działalnością podkopuje fundamenty Rzeczpospolitej. Nie obchodzi ją, że Polska traci znaczenie na arenie międzynarodowej, że pogrąża się w chaosie i politycznej anarchii, a do jej spraw wewnętrznych wtrącają się obce państwa. Ostatnia polska królowa wybrała rolę, która nie przyniosła jej chwały.
Janina Lesiak we wstępie do książki pisze: ... choć prawda o kobiecie jest nieuchwytna i zmienna jak błysk słońca na wodzie, należy się starać to magiczne lśnienie uchwycić i zatrzymać. Przyznaję, że autorce po raz kolejny udaje się ożywić zapomnianą królowę i pokazać, że jak każda kobieta ma lepsze i gorsze dni, obsesje na jakimś punkcie, przeżywa silne emocje, lęki, radości, uniesienia i klęski. Autorka zagląda do głowy i serca Marii Józefy, by odkryć choć część jej tajemnic i zrozumieć postępowanie, a to co odkrywa opisuje pięknym, malowniczym i sugestywnym językiem, dzięki któremu od razu przed oczami pojawiają się miejsca, ludzie i sytuacje. Dla mnie jest to wspaniała powieść, którą warto poznać:)
WPISY POWIĄZANE:
,,Rycheza, pierwsza polska królowa. Miniatura w czerni i czerwieni"-Janina Lesiak
,,Wspomnienie o Cecylii, smutnej królowej"-Janina Lesiak
,,Eleonora z Habsburgów Wiśniowiecka. Miłość i korona"-Janina Lesiak
,,Dobrawa pisze CV"-Janina Lesiak
,,Miłosna kareta Anny J."-Janina Lesiak
,,Jadwiga z Andegawenów Jagiełłowa. Album rodzinny"-Janina Lesiak
,,Ja, Bona"-Janina Lesiak
,,Marysieńka Sobieska. Autoportret"-Janina Lesiak
Tytuł: Maria Józefa Habsburg. Ostatnia polska królowa. Portret psychologiczny
Autor: Janina Lesiak
Wydawnictwo: Wydawnictwo MG
Kategoria: biografia, autobiografia, pamiętnik
Data wydania: 2022-06-01
Liczba stron: 240
ISBN: 41599020
Cytaty kolejno: str. 44
