Hier

Neet te verwarre mit Hieër op 't Belsj.

---

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Hiersj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Hier (Heer) Gewaeze gemeinte in Nederlandj
Gevörmp	1828
Opgehaeve	1970
Opgegange in	Mestreech
Provincie	Nederlands Limbörg
Hoofplaats	Hier
Opperflaakde (bie opluffing)	5,13 km²
– daovan water:	0,00 km²
Inwoeners (kort veur opluffing)	8.869 (1960)
– deechde:	1.729/km²
Lies van börgemeisters

Hier (officieel Nederlands: Heer) is e dörp/sjtadswiek in de gemeinte Mesjtreech, oostelik vân Wiek en zuijelik vân Amie. Besjèrmhier vân 't dörp is de Heilige Petrus, aan wae 'n bezeensweerdege neo-gotische kèrk gewijd is (ingewijd 1905).

't Raodhoes in Hier

In vreuger tije vörmde Hier same mèt noordelek Keer de hierlekheid, later gemeinte, Hier en Keer. Die woort in 1828 opgeheve: noordelek Keer góng same mèt zuijelek Keer (Cadier), en Hier woort 'n gemeinte op zich. De gemeinte bleef besjtaon tot 1 juli 1970. Ze leep tot aan de bebouwing vân Amie en Wiek (en hinderde Mesjtreech daodoor in ziene greuj). Tege de annexatie vân 't dörp zien acties gevoord zoewie Hier blijf Hier.

Hier haet 'n eige dialek (zuug Hiersj), wat op wezelike punte vân 't Mesjtreechs aafwiek. Zoe ligk 't ten ooste vân de Panninger Linie en weure de vocale neet laank getrokke.

Waope

---

De volgende sectie van dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs.

---

De gemeinte Hier had e vrij uniek 'dreidóbbel' waope (sjèld in sjèld in sjèld), wat op 13 aprèl 1889 door d'n Hoege Raod vaan Adel verliend woort en ziech zoe liet umsjrieve:

In keel (roed) links (veur de beziener rechs) d'n H. Petrus mèt gouwe nimbus en gekettelde han, gekleid in 'n Romeinse toog vaan goud, 't geziech en de hand vaan natuurleke kleur, veur ziech hawwend 'ne sleutel vaan goud, rechs d'n H. Servatius, de bei han veur ziech oetgestrèk hawwend, mèt nimbus, mieter en toog, alles vaan goud, 't geziech en de haore vaan natuurleke kleur, mèt de linkerhand steunt d'n H. Petrus op e tösse häöm en d'n H. Servatius gezat sjèldsje vaan zèlver (wit), belaoje mèt 'ne vaan goud gekroende, gesnavelde en geklaajde, vaan keel getongden dóbbele rieksadeleer vaan sabel (zwart), höbbend es hartsjèld e sjèldsje vaan keel belaoje mèt 'ne sleutel vaan goud, alles (d.w.z. al 't veurgoonde, dus ouch de twie heilege in 't hoofwaope) op e terras vaan sinopel (greun).

Hier en Keer had e waope vaan keel mèt 'ne sleutel vaan goud. Es vrij riekshierlekheid moch 't d'n adeleer vaan 't Duits Riek veure. Dit zuut me dus in de klein sjèldsjes trök. Sint-Pieter is de plaotseleke parochieheilege; Sintervaos is aofgeleid vaan 't gelieknaomeg stif in Mestreech, boe Hier kèrkelek oonder veel.

Historische inwoenertalle

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1830 1.152 -- 1840 1.270 +10,2% (+5,6%) 1849 1.250 -1,6% (+4,3%) 1859 1.312 +5,0% (+4,4%) 1869 1.352 +3,0% (+4,5%) 1879 1.472 +8,9% (+7,0%) 1889 1.652 +12,2% (+6,8%) 1899 2.491 +50,8% (+10,2%)

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1909 3.711 +49,0% (+17,8%) 1920 3.538 -4,7% (+32,6%) 1930 4.328 +22,3% (+25,1%) 1947 7.032 +62,5% (+24,2%) 1956 7.956 +13,1% (+27,3%) 1960 8.869 +11,5% (+7,4%) 1971 [10.375] [+17,0%] (+13,9%)

Opmerkinge

• 't Getal veur 1971 betröf de Mestreechse 'boetewiek Zuid-Oos,' die grof-eweg euvereinkump mèt de aw gemeinte Hier. Dit getal is aofgerund op ganse vieftalle. De ganse gemeinte Hier had bij häör oplufting 12.316 inwoeners, boevaan 11.928 op 't deil wat nao Mestreech góng en 388 op 't aon Keer touwgekind deil. Tegeneuver 1960 kump dit neer op 'ne greuj vaan 38,9%.

Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1971

(logaritmische sjaol; x₁₈₃₀=100)

Greun: Gemeinte Hier
Leechgreun: Hier es stadsdeil vaan Mestreech
Blauw: Provincie Limbörg