8 fibberwarie

Gebäörtenisse

Gebore

Gesjtorve

8 fibberwarie is de 29en daag vaan 't jaor op de Gregoriaanse kalender.

421 - Constantius III weurt mèt-keizer vaan 't Wes-Romeins Riek.
1238 - De Mongole brenne de Russische stad Vladimir plat.
1250 - De slaag bij al-Mansoera, deil vaan de Zevende Kruustoch, begint.
1347 - Johannes VI Kantakouzenos en Johannes V Palaiologos beslete de mach te deile. Heimèt kump 'n ind aon de Byzantijnse Börgeroorlog.
1575 - De Universiteit vaan Leiden geit ope. De stad heet die gekraoge es beloening veur zienen tegestand in 't Belag vaan Leiden.
1587 - Mary Stuart weurt oonthoof.
1635 - Frederik Hendrik en Richelieu sjlete ein verdraag dat de Zudelikke Nederlanje tösje hun tweë verdeilt. Wallonië wirt ein deil van Frankriek, net zoa wie ein deil van Wes-Vlaandere. De res kump biej de Repebliek van de Zeve Verenigde Nederlenj. Door de Spaonsen tegestand zal dit plan neet weure oetgeveurd.
1807 - De slaag bij Eylau indeg in 'n euverwinning veur Napoleon.
1837 - Ein duel tösje Aleksandr Poesjkin en Georges d'Anthès wirt eine eëresjtried besjlech. Poesjkin euverliejt tweë daag later.
1838 - De Sjotse gezètteoetgaever James Chalmers presenteert ein systeem van veuroetbetaalde posbezörging, compleet mèt zelfklevende poszegel en sjtempelmachine. Dit zal leije tot de inveuring in ’t Verenigd Keuninkriek van de "penny post".
1860 - In Nederlandj vilt 't kabinèt-Rochussen in de Eësjte Kamer euer de aanlègk van nuuj sjpaorwaege. De Senaat wilt dit werk neet euverlaote aan 't bedriefslaeve.
1861 - De Geconfedereerde Sjtate van Amerika, eine groep van zudelikke aafgesjeije Amerikaanse sjtate, wirt gesjtich.
1887 - De Dawes Act trejt in de Vereinegde Staote in wèrking. Heidoor kin Indiaans land aon individu's weure verkoch.
1904 - 't Koloniaol leger begint in d'n Atjehoorlog 'n offensief tege de Gayo's en de Bataks, wat zier bleujeteg zal verloupe.
1915 - De umstrejje, meh vernuiende film The birth of a nation kump in de bioscoop.
1931 - Biej 't tweëde zelfsjtendig waereldkampioensjap ieshockey prolongeert Canada de waereldtitel door ouch de lètste wedsjtried in de finalerunj - taenge de Verenigde Sjtate - winnend aaf te sjlute: 2-0.
1942 - Twiede Wereldoorlog: Japan vèlt Singapore in.
1943 - 't Sjtil Oceaan-eilandj Guadalcanal wirt entelik door de Amerikane op de Japanners veroaverd.
1945 - Twiede Wereldoorlog: De Vereinegde Staote en Canada beginne Opération Véritable, gemeind um de weskant vaan de Rijn in han te kriege.
1947 - Jan van der Hoorn wint de negende Èlfsteidetoch.
1950 - In de DDR weurt de Stasi opgeriech.
1952 - Elizabeth II weurt tot keuningin gekroend.
1955 - Malenkov treujt aaf es premier van de Sovjet-Unie en wirt opgevolg door Nikolaj Boelganin.
1962 - In Paries vint 't bloodbad vaan Charonne plaots: op instigatie vaan d'n awwe nazi Maurice Papon sjut de pelitie nege vakboondsleie doed.
1963 - John F. Kennedy verbeit handel mèt en reize nao Cuba.
1968 - Bloodbad vaan Orangeburg: zwarte studente die tege segregatie protestere weure aongevalle; drei of veer vaan hun koume um.
1971 - Zuid-Vietnamese tróppe beginne 'n operatie op Laotiaans groondgebeed um de Ho CHi Minroute aof te snije.
1971 - De Nasdaq geit van sjtart.
1980 - Amerikaanse weitesjappers prizzentere de óntdèkking van Aegyptophitecus zeuxis, de de lèste gemeine veurawwer vaan Minsape en klein ape vaan d'n Awwe Wereld dae 30 miljoen jaor geleje haet gelaef.
2005 - Keuningin Beatrix vaan de Nederlen weurt beneump tot ieredoctor aon de Universiteit vaan Leiden.

120 - Vettius Valens, Griekse wiskundege en astronoom
412 - Proclus, Griekse wiskundege en filosoof
1191 - Jaroslav II vaan Vladimir
1291 - Alfons IV vaan Portugal
1405 - Constantijn VI Palaiologos, keizer vaan 't Byzantijns Riek
1552 - Agrippa d'Aubigné, Fransen diechter en militair
1591 - Guernico, Italiaanse sjèlder
1700 - Daniel Bernouilli, Nederlands-Zwitserse wiskundege en natuurkundege
1720 - Sakuramachi, keizer vaan Japan
1741 - André Grétry, Zuid-Nederlandse componis en organis
1762 - Gia Long, keizer vaan Vietnam
1810 - Norbert Burgmüller, Duutsje componist
1810 - Eliphas Levi, Franse filosoof, occultist en vriejmetselaer
1828 - Jules Verne, Franse sjriever
1830 - Abdülaziz vaan 't Osmaans Riek
1834 - Dmitri Mendelejev, Russische sjeikundege
1878 - Willem Hesselink, Nederlandse voetballer
1883 - Joseph Schumpeter, Tsjecho-Slowaaksen econoom
1889 - Siegfried Kracauer, Duutsje sjriever, journalis, socioloog, cultuurcriticus en filmtheoreticus
1925 - Jack Lemmon, Amerikaanse filmacteur
1926 - Neil Cassady, Amerikaanse sjriever en diechter
1927 - Dan Van Severen, Belzje kunssjilder
1931 - James Dean, Amerikaansen acteur
1932 - John Williams, Amerikaanse pianis, componis en dirizjènt
1933 - Elly Ameling, Nederlandse sopraon
1941 - Nick Nolte, Amerikaanse filmacteur en producer
1942 - Robert Klein, Amerikaanse cabaretier
1946 - Ivan Heylen, Belzje zenger en journalis
1954 - Roger van Boxtel, Nederlandse politicus en besjtuursveurzitter van zörgverzekeraer Menzis
1959 - Mauricio Macri, Argentijnse politicus
1960 - Benigno Aquino III, Filipijnse politicus
1966 - Hristo Stoitsjkov, Bulgaarse voetballer en trainer

jan - fibberwarie - mrt

1135 - Elvira vaan Castilië (ca. 34)
1204 - Alexios IV Angelos, keizer vaan 't Byzanijns Riek (ca. 22)
1265 - Hulagu Khan, Mongoolsen hierser (46)
1296 - Przemysł II vaan Pole (38)
1587 - Mary Stuart, keuningin vaan Sjotland (44)
1611 - Jan Huygen van Linschoten, Nederlandjse koupman en óntdèkkingsreiziger (48)
1676 - Alexis vaan Rusland (46)
1696 - Ivan V vaan Rusland (29)
1709 - Giuseppe Torelli, Italiaanse violis en componis (50)
1725 - Peter de Groete, keizer vaan Rusland (52)
1749 - Jan van Huysum, Nederlandse sjelder (66)
1772 - Augusta van Sakse-Gotha (52)
1824 - Rhijnvis Feith, Nederlandse sjriever (71)
1849 - France Prešeren, Sloveense dichter (48)
1887 - Nicolaas Kamperdijk, Nederlandse architec (71)
1890 - Herman van Cappelle, Nederlandjse medicus (64)
1907 - Ericus Gerhardus Verkade, Nederlandse óngernömmer (71)
1936 - Max Liebermann, Duutsje sjilder (88)
1942 - Fritz Todt, Duutsje ingenieur en minister in 't Derde Riek (50)
1947 - Josephina Bakhita, Soedanees-Italiaanse zuster en heilige (ca. 78)
1953 - Marius Cornelis van Houten, Nederlandse militair en museumdirecteur (73)
1957 - Walther Bothe, Duitse natuurkundege (Nobelpries in de Natuurkunde 1954) (66)
1975 - Robert Robinson, Britse chemicus (88)
1987 - Hendrik Koekoek, Nederlandse politicus (Boerenpartij) (74)
1990 - Del Shannon, Amerikaanse popmuzikant (55)
1999 - Iris Murdoch, Iers-Britse sjriefster (79)
2011 - Marie-Rose Morel, Belzje politica (Vlaams Belang) (38)
2014 - Els Borst, Nederlandse politica (81)
2017 - Peter Mansfield, Britse natuurkundege (Nobelpries in de Geneeskunde 2003) (83)