Ауғанстан Ислам Әмірлігі (1996—2001)
| Ауғанстан Ислам Әмірлігі пушт.: د افغانستان اسلامي امارات Тарихи мемлекет Жартылай мойындалған мемлекет | |||||||
| |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Ұраны «لا إله إلا الله محمد رسول الله — Аллаһтан басқа құдай жоқ, Мұхаммед оның елшісі» | |||||||
| Әнұраны жоқ (де-юре; музыка тыйым салынған) دا د باتورانو کور Dā də bātorāno kor | |||||||
| |||||||
| Астанасы | Кабул (де-юре)[5] Кандагар (де-факто)[6] | ||||||
| Тіл(дер)і | пушту (ресми) түрікменше, өзбекше және т.б. | ||||||
| Діні | ислам | ||||||
| Дипломатиялық мойындау |  Пәкістан Сауд Арабиясы БАӘ Түрікменстан (де-факто) ИШР (Ичкерия)[үлгіні алып тастау] (мойындалған мемлекет)
| ||||||
| Аумағы | 652 864 км² | ||||||
| Халқы | шамамен 39 907 500 (1996) | ||||||
| Басқару формасы | авторитарлы ислам мемлекеті (әмірлік)[7] | ||||||
| Әмір әл-мүмин | |||||||
| - 1996—2001 | Мұхаммед Омар | ||||||
Ауғанстан Ислам Әмірлігі (пушт.: د افغانستان ا سلامی جمهوریت ) — 1996 жылдан 2001 жылға дейін Ауғанстанның аумағында орналасқан тарихи жартылай мойындалған ислам мемлекеті. Мемлекет Пәкістанның қолдауымен «Талибан» исламисттік қозғалысы азаматтық соғыс (1992—1996) нәтижесінде билікті басып алғаннан кейін пайда болды[8]. Мемлекет Пәкістан, Сауд Арабиясы, БАӘ[9], Түрікменстан (де-факто) және мойындалмаған ИШР (Ичкерия)[үлгіні алып тастау] мемлекеттерінен дипломатиялық мойындау алды.
Идеология және мемлекеттік құрылым
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Талибанның қоластындағы Ауғанстан қатал шариғат бойынша билеген теократиялық мемлекет болып саналған. Мемлекет басқару формасы бойынша Ауғанстан авторитарлы, тоталитарлы және автократиялық мемлекет болды; мемлекет басшысы — әмір (толық атауы — әмір әл-мүмин, араб.: أمير المؤمنين). 1996 жылы тағайындалған молда Мұхаммед Омар өзінің қолында барлық саяси, әскери және діни билікті ұстады[10].
«Талибан» идеологиясы Ауғанстан аумағында нығайтылған, мысалға: теледидар, музыка және музыкалық аспаптар, бейнелеу өнері, алкоголь, компьютерлер мен Интернет, шахмат, ақ аяқ киім (ақ — Талибан туының түсі), жыныстық қатынас туралы ашық пікірталас және тағы басқалар тыйым салынды[11]. Әмірлік либералды демократияға, секуляризмға және батыстық өркениетке қарсы шыққан (әсіресе АҚШ пен Израильге)[12][13]. Талибтердің ойы бойынша, осы идеологияны құптамайтын адамдар — адасқандар, және қудалануға ұшырауға тиіс.
Сондай-ақ
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ BBCNazer.com | زندگى و آموزش | حرف های مردم: سرود ملی.
- ↑ Amirzai, Shafiq l د ملي سرود تاریخ | روهي (ps).
- ↑ ملا فقیر محمد درویش د جهادي ترنم منل شوی سرخیل (ps) (16 қаңтар 2018).
- ↑ Tharoor, Ishaan. The Taliban's Qatar Office: Are Prospects for Peace Already Doomed? (en-US), Time (19 маусым 2013).
- ↑ FACTBOX: Five Facts on Taliban Leader Mullah Mohammad Omar (17 қараша 2008). Тексерілді, 29 қыркүйек 2014.
- ↑ Kabul. Тексерілді, 1 қыркүйек 2014."Mullah Omar only visited Kabul once, and Afghanistan’s capital effectively returned to Kandahar."
- ↑ Afghanistan After the Western Drawdown — 2015. — P. 117.
- ↑ Forsythe, David P. Encyclopedia of human rights — Oxford University Press, 2009. — Vol. Volume 1. — P. 2. — ISBN 978-0-19-533402-9.. — «In 1994 the Taliban was created, funded and inspired by Pakistan».
- ↑ Terrorism and Global Disorder – Adrian Guelke – Google Libros. — ISBN 9781850438038.
- ↑ «Аль-Каиде» нашли нового вождя svpressa.ru 18 мая 2011 года
- ↑ Waldman A. A Nation Challenged: the Law; No TV, no Chess, No Kites: Taliban’s Code, from A to Z. Мұрағатталған 12 қарашаның 2018 жылы. // New York Times, 22.11.2001
- ↑ Nagamine, Yoshinobu. The Legitimization Strategy of the Taliban's Code of Conduct: Through the One-Way Mirror. — Palgrave Macmillan, 2016. — P. 19.
- ↑ Jeffrey, Craig. Keywords for Modern India / Craig Jeffrey, John Harriss. — Oxford University Press, 2014. — P. 77.