Ο Ποταμός Μέγδοβας

Είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος παραπόταμος του Αχελώου, παρά τα φράγματα, (Κρεμαστών και Ταυρωπού), που κατασκευάστηκαν αργότερα από τη ΔΕΗ και μειώνουν τη διαδρομή του. Είναι το μοναδικό ποτάμι που αποτολμά μια εγκάρσια τομή στην Πίνδο. Έχει νοτιοδυτική κατεύθυνση και σχηματίζει πολλές καμπυλότητες, στις οποίες οφείλεται και το αρχαίο του όνομα Κάμπυλος. Δέχεται τα νερά των χειμάρρων: Μπεσιώτη, Φουρνιώτικου, Μαγγανά, Γαβρενίτη, Αρωνιάδας και Φραγκίστας. Χαρακτηριστικό του ποταμιού είναι ότι στα δροσερά νερά του εκτρέφεται ντόπια πέστροφα η οποία φτάνει μέχρι τις πηγές του.

Ο Μέγδοβας , προσφέρει δυνατότητες για rafting και δυνατές συγκινήσεις. Η εναλλακτική κάθοδος του ποταμού με πλωτά μέσα αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για τα πληρώματα. Ο ποταμός δεν είχε άλλο δρόμο, από το να γυρίσει πίσω στις πηγές του, ή να απλώσει το κορμί του στο οροπέδιο. Δεν είχε να διαλέξει. Φώλιασε πάνω από τα χωράφια και τα δάση, ζευγάρωσε με τα βουνά και, σαν καταλάγιασαν οι αφροί από το σμίξιμό τους, τότε φάνηκε στον κόρφο των Αγράφων το γέννημά τους. Μια λίμνη ντροπαλή, που λίγο λίγο τράνεψε, ψήλωσε ως τη στεφάνη του φράγματος. Παραμέρισαν τα δέντρα στο πέρασμά της, τραβήχτηκαν πιο ψηλά στις πλαγιές τα ζωντανά και τ’ αγρίμια, οι άνθρωποι στάθηκαν με δέος μπροστά στο θαύμα. Τα νερά της γαλάζιας, όπως τα μάτια των παιδιών. Στα ρεύματά της οι ψυχές των δέντρων που έριξαν άγκυρα στο βυθό και στα χείλη της. Κάθε πρωί, οι κορφές καλημερίζουν τη λίμνη και καμαρώνουν τη θωριά τους στο καθρέφτη των νερών της. Στην επιφάνειά της ημερεύουν οι Νιάλες, η «Κοιμωμένη των Αγράφων», χαμηλώνει το Βουτσικάκι και ο Παπαδημήτρης, η Τσούκα και το Σβων. Τούτοι οι θεόρατοι όγκοι είναι οι φύλακες της λίμνης, οι σύντροφοί της, αυτοί που ξεδιψάνε κάθε μέρα στην ομορφιά της. Αρχικά, με τη δημιουργία της λίμνης, πρυτάνευσαν οι πεζότητες που συνήθως συνοδεύουν την «αναπτυξιακή» φιλολογία και κυριάρχησαν απόψεις για την ωφέλειά της όσον αφορά την αύξηση του ενεργειακού δυναμικού της χώρας και την άρδευση του κάμπου. Έτσι πέρασαν τα πρώτα χρόνια. Κατά τα ρεύματα που επικρατούσαν, οι άνθρωποι που κατοικούσαν γύρω από τη λίμνη σταδιακά εγκατέλειψαν τα χωριά και εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Καρδίτσα, ή σε άλλες πόλεις. Ήταν - δυστυχώς – ένα μοντέλο ανάπτυξης που δε σήκωνε αντιρρήσεις και υπεκφυγές. Η άγουρη ομορφιά τα λίμνης δεν συγκινούσε κανέναν και προπαντός, δεν χόρταινε καμιά οικογένεια και δεν στήριζε την ευημερία κανενός χωριού. Στο μεταξύ, η λίμνη απέκτησε όνομα. Εγκαταλείφθηκαν ονομασίες όπως Λίμνη Μέγδοβα ή Λίμνη Ταυρωπού και καθιερώθηκε να λέγεται Λίμνη Νικολάου Πλαστήρα, προς τιμήν του μεγάλου Αγραφιώτη. Σαν κόπασε το ρεύμα της εσωτερικής μετανάστευσης – είχαν στραγγίξει εντελώς πια και τα χωριά από ανθρώπινο δυναμικό -, κάποιοι πρωτοπόροι στη σκέψη και στις εκτιμήσεις για την ανάπτυξη, ακούραστοι εργάτες για το καλό του τόπου τους, μπήκαν μπροστά και θεμελίωσαν ένα καλύτερο μέλλον για την περιοχή. Σήμερα, μετά από δύο δεκαετίες αγώνων και προσπάθειας, είναι εμφανή τα αποτελέσματα. Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι στόχοι που έβαλαν αυτοί οι άνθρωποι έχουν – σχεδόν στο σύνολό τους – ικανοποιηθεί. Η Λίμνη Νικολάου Πλαστήρα και τα Άγραφα αποτελούν πια ένα ενιαίο σύνολο, ένα πλήρες οικοσύστημα, που, χάρη στην ομορφιά του και στις ήπιες έως σήμερα επεμβάσεις, προσελκύει πλήθος επισκέπτες. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί γύρω από τη λίμνη ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, ενοικιαζόμενα δωμάτια, αγροτουριστικά συγκροτήματα. Δημιουργήθηκαν εγκαταστάσεις αθλητισμού και άλλων ενασχολήσεων, ενώ ραγδαία ήταν και η ανάπτυξη των καταστημάτων και των επιχειρήσεων που προσφέρουν ποικίλες υπηρεσίες. Οι επιχειρήσεις αυτές κάνουν γενναία προσπάθεια ώστε τα προσφερόμενα είδη να προέρχονται κατά το δυνατόν από την περιοχή και να είναι πράγματι «παραδοσιακά». Έτσι, ικανοποιητική είναι η προσφορά ντόπιων κρεάτων, γαλακτοκομικών προϊόντων και ψαριών από τη λίμνη. Εξάλλου, τα Άγραφα φημίζονται για τα κρέατά τους και το τυρί τους. Στο ίδιο κλίμα, κυριαρχεί και η προσφορά άλλων προϊόντων, όπως κρασί και τσίπουρο, μέλι, οπωρικά, ξηροί καρποί, αρωματικά φυτά, κ.ά. Στο μεταξύ, η πορεία των πραγμάτων στην περιοχή της λίμνης έχει αντιστρέψει και το ρεύμα της ερήμωσης των χωριών. Το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια δημιούργησε αρκετές θέσεις εργασίας για ντόπιους αλλά και ξένους, παρακίνησε πολλούς ανθρώπους να επιστρέψουν στα χωριά τους και να εγκατασταθούν μόνιμα εκεί. Έτσι, ζωντάνεψαν όλοι οι οικισμοί γύρω από τη λίμνη και ο καινούργιος αέρας (της «επαναποίκησης») φυσάει ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα ορεινά χωριά των Αγράφων. Παντού παρατηρείται αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας, χωρίς οι κατασκευές να αλλοιώνουν, όπως συμβαίνει σε άλλα μέρη, την αισθητική του περιβάλλοντος. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η ανάπτυξη της οδοποιίας, η οποία είναι επιτακτική ανάγκη. Χωρίς να αδικήσουμε κανένα από τα χωριά της λίμνης, θα σταθούμε σε μια διαφορετική πρόταση, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή πριν από λίγο καιρό: αυτή των «δασικών χωριών», που προωθήθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας. Ένα από αυτά τα χωριά ιδρύθηκε στον Δήμο Ιτάμου (συγκεκριμένα, στο Ανθηρό του Καροπλεσίου) και αποτελεί μια εντελώς σύγχρονη πρόταση τουρισμού και παραμονής στη φύση. Το «χωριό), που περιλαμβάνει 20 λυόμενα ξύλινα σπίτια των 2 δωματίων, εστιατόριο, αθλητικούς χώρους και άλλες εγκαταστάσεις, είναι αναπτυγμένο σε μια έκταση 25 στρεμμάτων, κατάφυτη από έλατα και βελανιδιές. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι για τη λειτουργία του, που άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς, απασχολούνται αποκλειστικά άνθρωποι από τον Δήμο Ιτάμου, μέσω της Δημοτικής Επιχείρησης που συστάθηκε γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό. Κλείνοντας, θα ήταν σκόπιμο να επισημανθεί ότι στο μοντέλο ανάπτυξης που ακολούθησε η περιοχή τα τελευταία 20 περίπου χρόνια σημαντικό ρόλο έπαιξαν ορισμένοι «φανατικοί» Αγραφιώτες – είτε ως άτομα είτε ως μέλη φορέων όπως η Ένωση Αγραφιώτικων Χωριών, ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Λίμνης Πλαστήρα, ή η Αναπτυξιακή Καρδίτσας. Μακάρι και άλλες περιοχές της Ελλάδας να μιμούνταν αυτό το μοντέλο!

ΣΟΦΙΑ ΞΥΔΙΑ