Ibn al-Asir
| Tuwılǵan sánesi | 12-may 1160 или 12-may 1160 |
|---|---|
| Qaytıs bolǵan sánesi | 1-iyun 1233 (73 jasta) |
Ibn al-Asir Izzuddin Abulhúsen Ali (1160, Jáziyrat ibn Umar, Siriya — 1234, Mosul) — arab tariyxshısı Iraqtıń Mosul hám Bag'dat qalaları medreselerinde tálim alǵan, keyin ilim talabında Sham (Siriya ) ǵa sapar etken. Ol jerden qayqannan keyin, pútkil ómirin ońashada tariyxqa tiyisli dóretpeler jazıw menen ótkergen. Eń iri hám áhmiyetli shıǵarması — " Alkomil fitta'rix" (Tariyx boyınsha jetilisken shıǵarma") bolıp, ol 12 tomnan ibarat. Onda Islam áleminde insaniyat tariyxınıń dáslepki dáwirlerinen 1230-jılǵa shekem bolǵan waqıyalar, atap aytqanda, Xorasan hám Mawarawnnaxrdıń 12-ásir hám 13-ásirdiń 1-sheregindegi tariyxı jıl boyınsha izbe-izlikte bayan etilgen. Shıǵarmanıń monǵollar iyis-tilosiga arnalǵan sońǵı tomları biybaha derek esaplanadı. Bul shıǵarmanıń sın kózqarastan teksti Leyden (1851-76 ) hám Mısır (1873) da baspadan shıǵarılǵan. Ogahiy onı ózbek tiline awdarmalaǵan. Ibn al-Asir " Tariyx atabikat al-Mavsil" ("Mosul atabekleri tariyxı"), " Usd ulgʻoba fiy maʼrifat ahvol is-sahoba" (" Sahobalar jaǵdayın biliw jónindegi toǵay arıslanları yańlı qúdiretli kitap") atlı dóretpelerdi de dóretken.
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]ÓzME, Birinshi tom, Tashkent, 2000-jıl
 | Bul maqalada Ózbekstan milliy enciklopediyası (2000-2005) maǵlıwmatlarınan paydalanılǵan. |