რადიანი

რადიანის ვიზუალიზაცია წრეწირზე

რადიანი (< ლათ. radius — „სხივი“, „რადიუსი“; აღნიშვნა: რად, rad) — ბრტყელი კუთხის რადიანული ზომის ერთეული ერთეულთა საერთაშორისო სისტემაში.

რადიანულ ზომაში ერთეულად მიღებულია მახვილი კუთხე, რომლის გვერდები ეყრდნობა რადიუსის სიგრძის მქონე რკალის ბოლოებს. ამ კუთხის სიდიდე არ არის დამოკიდებული წრეწირის არჩევაზე და მოცემულ წრეწირზე რკალის მდებარეობაზე. ვინაიდან ნახევარწრეწირი ცენტრიდან $180^{\circ }$-იანი კუთხით ჩანს, ხოლო ამ ნახევარწრეწირის სიგრძე $\pi$-რადიუსის ტოლია, ამიტომ $1$ რადიანი $\pi$-ჯერ ნაკლებია $180^{\circ }$-ზე, ე. ი. $1$ რად შეიცავს დაახლოებით $57^{\circ }17'44.8''$ და პირუკუ:

$1^{\circ }={\frac {\pi }{180}}\approx 0.017453$ რად;

$1'={\frac {\pi }{180\cdot 60}}\approx 0.000291$ რად;

$1''={\frac {\pi }{180\cdot 60\cdot 60}}\approx 0.000005$ რად.

საზოგადოდ, თუ კუთხის რადიანული ზომა უდრია $\alpha$-ს, მაშნ კუთხე შეიცავს ${\frac {180^{\circ }\alpha }{\pi }}$ გრადუსს, პირუკუ $n^{\circ }$-იან კუთხეს აქვს ${\frac {{\pi }{n^{\circ }}}{180^{\circ }}}$ რადიანული ზომა.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 8, თბ., 1984. — გვ. 268.

რესურსები ინტერნეტში

• The International System of Units (SI)