Skoða frumkóða fyrir Reykjavík

{{Um|höfuðborg Íslands|aðrar merkingar orðsins}}
{{Sveitarfélagstafla
| nafn                  = Reykjavíkurborg
| nafn_í_eignarfalli    = Reykjavíkurborgar
| tegund_byggðar        = [[Höfuðborg]] og [[Sveitarfélög Íslands|sveitarfélag]]
| mynd                  = Reykjavik Main Image.jpg
| mynd_texti            = Myndir af Reykjavík: [[Hallgrímskirkja]], [[Miðborg Reykjavíkur|Miðbærinn]], [[Tjörnin]], [[Fríkirkjan í Reykjavík|Fríkirkjan]].
| fáni                  = Flag of Reykjavik, Iceland.svg
| skjaldarmerki         = ISL Reykjavik COA.svg
| skjaldarmerki_hlekkur = Merki Reykjavíkurborgar
| skjaldarmerki_stærð   = 50px
| kort                  = Reykjavíkurborg frá 2017 kort.png
| hnit                  = {{hnit|64|08|48|N|21|56|24|W|display=inline}}
| kjördæmi              = [[Reykjavíkurkjördæmi norður]]
| kjördæmi2             = [[Reykjavíkurkjördæmi suður]]
| þéttbýli              = {{Ubl|Reykjavík|[[Kjalarnes (hverfi)|Grundarhverfi]]}}
| sveitarstjóri_titill  = [[Borgarstjóri Reykjavíkur|Borgarstjóri]]
| sveitarstjóri         = [[Einar Þorsteinsson (f. 1978)|Einar Þorsteinsson]] {{LB|B}}
| póstnúmer             = 101–155
| sveitarfélagsnúmer    = 0000
| vefsíða               = {{URL|reykjavik.is}}
}}
'''Reykjavík''' er [[höfuðborg]] [[Ísland]]s, fjölmennasta [[sveitarfélag]] landsins og eina [[borg]]in. Þannig er Reykjavík efnahagsleg, menningarleg og stjórnarfarsleg þungamiðja landsins. Í Reykjavík búa 144.423 manns (apríl 2024). Þar af er um fjórðungur innflytjendur, eða 35.000 íbúar.<ref>{{vefheimild|titill=Innflytjendur eftir kyni og sveitarfélagi 1. janúar 1996-2023|url=https://px.hagstofa.is/pxis/pxweb/is/Ibuar/Ibuar__mannfjoldi__3_bakgrunnur__Uppruni/MAN43005.px/table/tableViewLayout2/|vefsíða=Hagstofan}}</ref> (Íbúar [[höfuðborgarsvæðið|höfuðborgarsvæðisins]] eru um 254 þúsund í sjö sveitarfélögum).<ref>[https://www.skra.is/ https://skra.is/um-okkur/frettir/frett/2023/04/05/Fjoldi-ibua-eftir-sveitarfelogum-1.-april-2023/]Skra.is, tekið 1. apríl 2023</ref> Opinbert heiti sveitarfélagsins Reykjavíkur er Reykjavíkurborg.<ref>http://www.althingi.is/altext/148/s/0558.html</ref>

Í ''[[Landnáma|Landnámu]]'' er [[Ingólfur Arnarson]] sagður vera fyrsti [[landnám Íslands|landnámsmaður Íslands]]. Hann er þar sagður hafa sett bæ sinn niður í Reykjavík. Nýlegir fornleifafundir í [[miðborg Reykjavíkur]], einkum í [[Aðalstræti]], [[Suðurgata|Suðurgötu]] og [[Kirkjustræti]] hafa leitt í ljós mannvistarleifar frá um [[870]]. Sagan segir að Ingólfur hafi gefið bæ sínum nafnið vegna reykjarstróka úr [[hver]]um í grenndinni. [[Víkurkirkja (Reykjavík)|Víkurkirkja]] var reist við Reykjavíkurbæinn eftir kristnitöku og klaustur var stofnað í [[Viðey]] á 13. öld. Á 17. öld varð Reykjavík konungsjörð og á 18. öld tók að myndast þar lítið þorp og verslunarstaður. [[Landsnefndin fyrri]] stakk upp á því að gera Reykjavík að höfuðstað Íslands og eftir [[Móðuharðindin]] voru biskupsstólarnir fluttir þangað og [[Dómkirkjan í Reykjavík]] reist.

Bærinn óx smátt og smátt alla 19. öldina og ákveðið var að flytja þangað endurreist [[Alþingi]], auk annarrar stjórnsýslu landsins. Hafnarstæðið þótti lengi ófullnægjandi og 1913 til 1917 var [[Reykjavíkurhöfn]] byggð. Borgin óx hratt eftir [[fyrri heimsstyrjöld]] og þar bjó um fimmtungur landsmanna árið 1921. [[Reykjavíkurflugvöllur]] var reistur af breska setuliðinu í Reykjavík í [[síðari heimsstyrjöld]]. [[Braggahverfi]] einkenndu borgina lengi eftir stríð. [[Hitaveita Reykjavíkur]] var stofnuð 1946 og árið 1970 voru yfir 90% húsa í Reykjavík tengd henni. Þá voru íbúar Reykjavíkur orðnir 40% landsmanna. Á síðari hluta 20. aldar stækkaði borgin hratt með nýjum íbúðahverfum í Breiðholti, Árbæ og Grafarvogi. [[Húsnæðiskreppa]] hefur reglulega komið upp í tengslum við fólksfjölgun í borginni, meðal annars á 21. öld.

Samkvæmt lífsgæðavísitölu tímaritsins ''[[The Economist]]'' árið 2023 var Reykjavík í 47. sæti af 167 borgum og neðst af höfuðborgum Norðurlandanna.<ref>{{vefheimild|url=https://samstodin.is/2023/08/reykjavik-med-lokustu-lifsgaedi-hofudborga-nordurlanda/|titill=Reykjavík með lökustu lífsgæði höfuðborga Norðurlandanna|höfundur=Gunnar Smári Egilsson|dags=19. ágúst 2023|vefsíða=Samstöðin}}</ref> Reykjavík er vinsæll áfangastaður ferðafólks og hefur oft verið ofarlega á listum yfir öryggi og sjálfbærni.<ref>{{cite news | first = Sun | last = Yunlong | title = Reykjavík rated cleanest city in Nordic and Baltic countries | date = 23 December 2007 | url = http://news.xinhuanet.com/english/2007-12/23/content_7299747.htm | work = Xinhua News Agency | access-date = 29 September 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20160304040328/http://news.xinhuanet.com/english/2007-12/23/content_7299747.htm | archive-date = 4 March 2016 | url-status = dead }}</ref><ref>{{cite news | title = 15 Green Cities | date = 20 July 2007 | url = http://grist.org/article/cities3/ | work = Grist | access-date = 29 September 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130923035957/http://grist.org/article/cities3/ | archive-date = 23 September 2013 | url-status = live }}</ref><ref>{{cite news | title = Iceland among Top 10 safest countries and Reykjavík is the winner of Tripadvisor Awards | date = 20 May 2010 | url = http://www.travelio.net/iceland-among-top-10-safest-countries-and-reykjavik-is-the-winner-of-tripadvisor-awards.html | work = TRAVELIO.net | access-date = 29 September 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20140221205959/http://www.travelio.net/iceland-among-top-10-safest-countries-and-reykjavik-is-the-winner-of-tripadvisor-awards.html | archive-date = 21 February 2014 | url-status = live }}</ref>

== Saga ==
{{aðalgrein|Saga Reykjavíkur}}
[[Mynd:Reykjavik population graph 1889-2016.svg|thumb|Íbúaþróun í Reykjavík.]]
Samkvæmt [[Íslendingabók]] nam [[Ingólfur Arnarson]] allt suðvesturhorn landsins og byggði bæ sinn í Reykjavík. Með tíð og tíma byggðust fleiri bæir í kring og má þar helst nefna [[Laugarnes]] og [[Nes við Seltjörn]]. Árið [[1226]] hófst byggð í [[Viðey]] þegar munkar af [[Ágústínusarregla|Ágústínusarreglu]] stofnuðu þar klaustur. [[Víkurkirkja (Reykjavík)|Víkurkirkja]] stóð við Reykjavíkurbæinn að minnsta kosti frá 1200. Ekki fór að myndast þéttbýli að ráði í Reykjavík fyrr en á [[18. öldin|18. öld]], en fram að því lágu býli af ýmsum stærðum á víð og dreif um svæðið þar sem borgin stendur nú. Danakonungur keypti Reykjavíkurjörðina af ekkju Narfa Ormssonar sýslumanns 17. júlí 1613. Samkvæmt [[Jarðabókin]]ni 1703 tilheyrðu jörðinni átta hjáleigur: [[Landakot]], Götuhús, [[Grjótaþorp|Grjóti]], [[Melshús]], Hólakot, Skálholtskot, [[Stöðlakot]] og Suðurbær alveg við Reykjavíkurbæinn.<ref>{{cite journal|journal=Morgunblaðið II|volume=48|number=184|author=Árni Óla|title=Kvörn guðanna malar hægt|year=1961|url=https://timarit.is/page/1337470|page=7}}</ref>

Á [[18. öld]] var gerð tilraun til að reka ullariðnað í Reykjavík. Þessi tilraun var þekkt sem [[Innréttingarnar]], og markaði hún þáttaskil í þróun svæðisins, sem í kjölfarið fór að taka á sig einhverja þorpsmynd. Danska konungsvaldið studdi þessar tilraunir til uppbyggingar með því að gefa jarðir sem það átti í Reykjavík og [[Örfirisey]]. Sextán hús voru byggð í Reykjavík vegna Innréttinganna, sem hefur verið mikil fjölgun á þeim tíma, merki um tvö þeirra má enn sjá. Þá var fyrsta fangelsi landsins byggt á árunum [[1761|1761–]][[1771|71]], stæðilegt steinhús sem í dag er [[Stjórnarráð Íslands]] við [[Lækjargata|Lækjargötu]].

[[Mynd:Reykjavik 1860s.jpg|thumb|left|Tjörnin í Reykjavík á sjöunda áratug 19. aldar.]]
Í tillögum [[Landsnefndin fyrri|Landsnefndarinnar fyrri]] 1774 var mælt með því að gera Reykjavík að höfuðstað landsins. Þá var stungið upp á því að nefna bæinn „Kristjánsvík“ til heiðurs [[Kristján 7.|Kristjáni 7.]]<ref>{{cite journal|journal=Vísbending|author=Ásgeir Jónsson|title=Af hverju er Reykjavík höfuðborg Íslands?|url=https://timarit.is/gegnir/991003883799706886|volume=49|number=24|year=2006|pages=30-31}}</ref> Að tillögu [[Landsnefndin síðari|Landsnefndarinnar síðari]] var ákveðið að flytja biskupsstólinn frá [[Skálholt]]i til Reykjavíkur og reisa þar nýja [[Dómkirkjan í Reykjavík|dómkirkju]]. Reykjavík fékk [[kaupstaðarréttindi]] árið [[1786]], í kjölfar afnáms [[einokunarverslun]]ar í landinu, og sama ár var [[Hólavallaskóli]] stofnaður þar. Á nítjándu öld mynduðust þéttar þyrpingar lítilla húsa eða kofa sjómanna í bænum. [[Alþingi]] var endurreist í Reykjavík árið [[1845]]. Ári síðar var [[Menntaskólinn í Reykjavík]] fluttur frá [[Bessastaðir|Bessastöðum]] í miðbæinn. Árið [[1881]] var [[Alþingishúsið]] fullbúið. [[Stýrimannaskólinn]] tók til starfa [[1891]] eftir að [[þilskipaöldin|þilskip]] voru komin til landsins. Árið [[1898]] var [[Miðbæjarskólinn]] við [[Tjarnargata|Tjarnargötu]] fullbúinn. Hann var þó ekki tekinn í notkun fyrr en haustið 1908 og þá hófu tæplega þrjú hundruð grunnskólabörn nám þar. Í nóvember [[1906]] kom upp [[taugaveiki]]sfaraldur í [[Skuggahverfi]]nu.<ref>[http://efling.is/efling/frettir/?cat_id=22679&ew_0_a_id=352550 Vatnsveitan 100 ára]</ref>

Fyrsti bæjarstjóri Reykjavíkur, [[Páll Einarsson]], tók til starfa [[1908]] og [[Kvennaframboð í Reykjavík 1908-1916|fyrstu konurnar sem settust í bæjarstjórn á Íslandi]] voru kjörnar af kvennalistum sem buðu fram til [[Bæjarstjórnarkosningar í Reykjavík|bæjarstjórnarkosninga í Reykjavík]] í janúar árið 1908. [[Vatnsveita Reykjavíkur]] tók til starfa [[1909]]. [[Gasstöð Reykjavíkur]] við [[Hlemmur|Hlemm]] var tekin í gagnið árið 1910. Gasstöðin starfaði til [[1956]]. [[Reykjavíkurhöfn|Reykjavíkurhafnir]] voru byggðar í áföngum á árunum [[1913|1913–]][[1917|17]] bættu mjög skipaaðstöðu. Þaðan af gátu hafskip lagst að bryggju en áður fyrr þurfti að ferja fólk og varning á milli smærri bryggja og hafskipa sem lágu úti fyrir. Veturinn 1917–1918, nefndur [[Frostaveturinn mikli 1917-18|Frostaveturinn mikli]], var sá kaldasti sem mælst hefur; þá lá hafís í Reykjavíkurhöfn og hitastigið fór niður í -24,5 °C. Í október 1918 barst [[spænska veikin]], sem geysaði víðar í heiminum, til Íslands með skipum frá [[Kaupmannahöfn]] og er talið að um þriðjungur bæjarbúa hafi veikst á örfáum vikum. [[Elliðaárvirkjun]] var byggð [[1921]] til þess að sjá ört stækkandi borginni fyrir rafmagni.

Heims[[kreppan mikla]] hafði slæm áhrif um allan heim. Á Íslandi náðu þau hámarki í [[Gúttóslagurinn|Gúttóslagnum]] árið [[1932]] þegar þunnskipuð lögregla þurfti að berjast við verkamenn fyrir utan [[Góðtemplarahús Reykjavíkur]], þar sem haldinn var bæjarstjórnarfundur þar sem lækka átti laun í atvinnubótavinnu á vegum bæjarins. Einu sinni hafði áður skorist alvarlega í odda á milli lögreglunnar og annarra hópa, en það var í [[Hvíta stríðið|Hvíta stríðinu]] svokallaða rúmum áratugi fyrr. Í mars 1937 var [[Sundhöll Reykjavíkur]] vígð. Þann [[10. maí]] [[1940]] gengu breskir hermenn á land í Reykjavík og [[Ísland í seinni heimsstyrjöldinni|hernámu Ísland]]. Á meðan veru þeirra stóð hófu þeir byggingu varanlegs [[Reykjavíkurflugvöllur|flugvallar í Reykjavík]]. Bandaríkjamenn tóku við af Bretunum rúmu ári seinna og fóru ekki fyrr en að stríðinu loknu, [[8. apríl]] [[1947]].

== Landafræði ==
[[Mynd:Reykjavik Esja.jpg|thumb|right|Esjan í bakgrunni.]]
Reykjavík er á suðvesturhorni landsins. Strandlína Reykjavíkur einkennist af nesjum, fjörðum, skerjum og eyjum. Fjallið [[Esja]] (914 m) er þekkt kennileiti í Reykjavík. [[Elliðaár]] sem renna í gegnum [[Elliðaárdalur|Elliðaárdal]] eru virkjaðar. Stærsta eyjan sem liggur nærri Reykjavík er [[Viðey]], þar á eftir eru [[Engey (Kollafirði)|Engey]] og [[Akurey (Kollafirði)|Akurey]] í [[Kollafjörður (Faxaflóa)|Kollafirði]].

Í Reykjavík hafa verið gerðar samfelldar [[veðurathugun|veðurathuganir]] frá [[1920]], en elstu skráðu veðurathuganir eru frá fyrri hluta [[19. öld|19. aldar]]. Þann [[3. janúar]] [[1841]] mældist [[loftþrýstingur]]inn í Reykjavík 1058,5 [[hektópaskal|hPa]], sem er sá mesti sem mælst hefur á Íslandi. Meðal opinna og grænna svæða í Reykjavík má nefna [[Hljómskálagarðurinn|Hljómskálagarðinn]], [[Miklatún|Klambratún]], [[Öskjuhlíð]] og [[Elliðaárdalur|Elliðaárdal]].

Reykjarvík er 2 886 km frá norðurpólnum og 7116 km frá miðbaug.

=== Veðurfar ===
[[Golfstraumurinn]] gerir veðurfar í Reykjavík mun hlýrra og jafnara á ársmælikvarða en á flestum öðrum stöðum á sömu [[breiddargráða|breiddargráðu]]. [[Hiti|Hitastig]] að [[Vetur|vetrarlagi]] fer sjaldan undir -10 °[[Celsius|C]]. Lega borgarinnar á suðvesturströnd Íslands ber með sér fremur [[Vindur|vindasamt]] [[veður]] og eru [[rok]] algeng, sérlega að vetrarlagi. [[Sumar|Sumur]] eru svöl, hitastig venjulega á bilinu 10 °C til 15 °C og fer einstaka sinnum upp undir 20 °C. Þó svo að úrkoma sé ekki mjög mikil í Reykjavík mælist þó [[úrkoma]] að meðaltali 213 daga á ári. Lengri þurrkatímar eru sjaldgæfir. Vorið er að öllu jöfnu sólríkast og þá helst [[maí]]mánuður. Árlegir sólartímar mælast um 1.300 sem er sambærilegt við stóran hluta norðurhluta [[Evrópa|Evrópu]]. Hitamet í borginni var sett 30. júlí 2008 og mældist hiti þá 25 7 °C.<ref>[https://www.vedur.is/vedur/frodleikur/greinar/nr/1060 Hæsti hiti í Reykjavík]Veður.is</ref>Kaldast var 21. janúar 1918 og mældist hiti þá -24,5 °C.

'''Veðuryfirlit''' <ref>{{Cite web |url=http://worldweather.wmo.int/097/c00189.htm |title=World Weather Information Service - Reykjavik |access-date=2010-03-20 |archive-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303191012/http://worldweather.wmo.int/097/c00189.htm |url-status=dead }}</ref>
{{veðurlag|
|hmjan=1.9
|hmfeb=2.8
|hmmar=3.2
|hmapr=6
|hmmaj=9.7
|hmjun=12
|hmjul=13.7
|hmaug=13.3
|hmsep=10.4
|hmokt=7.1
|hmnov=3.7
|hmdec=2.2
|lmjan=-3.0
|lmfeb=-2.1
|lmmar=-2.0
|lmapr=0.4
|lmmaj=3.9
|lmjun=7
|lmjul=8.7
|lmaug=8.1
|lmsep=5.3
|lmokt=2.5
|lmnov=-1
|lmdec=-2.5
|nbjan=75.6
|nbfeb=71.8
|nbmar=81.8
|nbapr=58.3
|nbmaj=43.8
|nbjun=50.0
|nbjul=51.8
|nbaug=61.8
|nbsep=66.5
|nbokt=85.6
|nbnov=72.5
|nbdec=78.5
}}

== Stjórnsýsla ==
=== Borgarstjórn ===
{{aðalgrein|Borgarstjórn Reykjavíkur}}
Í [[borgarstjórn Reykjavíkur]] sitja 23 fulltrúar sem kjörnir eru hlutfallskosningu á fjögurra ára fresti. Frá árinu [[1908]] til dagsins í dag hafa 22 einstaklingar, þar af 18 karlmenn og fjórar konur, setið sem [[Listi yfir borgarstjóra Reykjavíkur|borgarstjórar Reykjavíkur]]. Síðast var kosið til borgarstjórnar í [[Sveitarstjórnarkosningar á Íslandi 2022|sveitarstjórnarkosningum]] [[14. maí]] [[2022]]. Borgarstjórn kýs sér borgarstjóra, sem er framkvæmdastjóri borgarinnar.

Síðan 2024 hefur [[Einar Þorsteinsson (f. 1978)|Einar Þorsteinsson]] úr Framsóknarflokknum verið borgarstjóri. Eftir kosningarnar 2022 mynduðu Samfylkingin, Framsóknarflokkurinn, Píratar og Viðreisn meirihluta í borgarstjórn. Samkvæmt meirihlutasáttmálanum var [[Dagur B. Eggertsson]] borgarstjóri til ársloka 2023 en þá tók Einar við sem borgarstjóri það sem eftir lifir kjörtímabilsins.

===Ráð og nefndir===
Borgarráð er framkvæmdastjórn borgarinnar. Þar sitja sjö borgarfulltrúar kosnir af borgarstjórn og sjö til vara, ásamt borgarstjóra. Önnur ráð borgarinnar skipuð kjörnum fulltrúum (árið 2022) eru mannréttinda- og ofbeldisvarnarráð, menningar-, íþrótta- og tómstundaráð, skóla- og frístundaráð, velferðarráð, umhverfis- og skipulagsráð og stafrænt ráð.

Meðan nefnda borgarinnar eru almannavarnanefnd, barnaverndarnefnd, fjölmenningarráð og öldungaráð.

Borgin skipar fulltrúa í stjórnir fyrirtækja sem eru í hennar eigu að hluta eða heild: [[Brú lífeyrissjóður|Brú lífeyrissjóðs]], [[Faxaflóahafnir|Faxaflóahafna]], [[Orkuveita Reykjavíkur|Orkuveitu Reykjavíkur]], [[Strætó]], [[Sorpa|Sorpu]], [[Slökkvilið Höfuðborgarsvæðisins]], [[Malbikunarstöðin Höfði|Malbikunarstöðvarinnar Höfða]], [[Félagsbústaðir|Félagsbústaða]] og [[Betri samgöngur|Betri samgangna]].

=== Svið ===
Starfsemi borgarinnar skiptist á átta fagsvið; íþrótta- og tómstundasvið, skóla- og frístundasvið, menningar- og ferðamálasvið, velferðarsvið, mannauðs- og starfsumhverfissvið, fjármála- og áhættustýringarsvið og þjónustu- og nýsköpunarsvið.

== Hverfaskipting ==
<!--[[Mynd:Reykjavík séð úr Hallgrímskirkju 6.JPG|thumb|right|Reykjavík séð úr Hallgrímskirkjuturni]]-->
Samkvæmt samþykkt borgarráðs Reykjavíkur frá júní 2003 skiptist Reykjavík í tíu hverfi, hvert með sínu hverfisráði.<ref>[http://www.reykjavik.is/Portaldata/1/Resources/skjol/stjornkerfi/samthykktir/Sam_ykkt_um_skiptingu_Reykjav_kurborgar___hverfi.pdf Samþykkt um skiptingu Reykjavíkur í hverfi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120617054337/http://www.reykjavik.is/Portaldata/1/Resources/skjol/stjornkerfi/samthykktir/Sam_ykkt_um_skiptingu_Reykjav_kurborgar___hverfi.pdf |date=2012-06-17 }} (staðfest af borgarráði 16. júní 2003)</ref> Þau eru (með tilheyrandi hverfahlutum):

[[Mynd:Administrative map of Reykjavík.png|thumb|upright=1.5]]

{| class="wikitable sortable"
|-
! Nr.  !! Hverfi  !! Stærð<br />(km²) !! Íbúar<br />(2023) !! Hverfahlutar
|-
| 1 || [[Vesturbær]] || align="right"| 2,9 ||  align="right"| 17.161 || [[Gamli Vesturbærinn]], [[Grandahverfi]], [[Örfirisey]], [[Hagahverfi]], [[Melahverfi]], [[Skjól]], [[Skildinganes]] og [[Litli Skerjafjörður]]
|-
| 2 || [[Miðborg Reykjavíkur|Miðborg]] || align="right"| 3,6 || align="right"| 11.498 || [[Háskóli Íslands|Háskólahverfi]], [[Kvosin]], [[Skuggahverfi]], [[Þingholt]]
|-
| 3|| [[Hlíðar]] || align="right"| 3,3 ||  align="right"| 12.178 || [[Norðurmýri]], [[Hlíðahverfi]], [[Hlíðarendahverfi]], [[Hlemmur]], [[Holt (hverfi)|Holt]] og [[Öskjuhlíð]]
|-
| 4|| [[Laugardalur (hverfi)|Laugardalur]] || align="right"| 6,4 || align="right"| 18.730 || [[Tún (hverfi)|Tún]], [[Teigar]], [[Lækir]], [[Laugarnes]], [[Laugarás (hverfi)|Laugarás]], [[Sundahöfn]], [[Sund (hverfi)|Sund]], [[Heimar]], [[Vogahverfi]], [[Skeifan]] og [[Merkur (hverfi)|Merkur]]
|-
| 5|| [[Háaleiti og Bústaðir]] || align="right"| 4,3 || align="right"| 16.345 || [[Mýrar og Múlar]], [[Kringlan (gata)|Kringlan]], [[Leiti]], [[Gerði]] og [[Fossvogur]]
|-
| 6|| [[Breiðholt]] || align="right"| 5,5 || align="right"| 22.798 || [[Hólar (hverfi)|Hólar]], [[Fellahverfi|Fell]], [[Berg (Reykjavík)|Berg]], [[Seljahverfi]], [[Bakkar]], [[Stekkir]] og [[Mjódd]]
|-
| 7|| [[Árbær]] || align="right"| 6,1 || align="right"| 11.974 || [[Selás]], [[Árbær]], [[Ártúnsholt]], [[Hálsahverfi]] og [[Norðlingaholt]]
|-
| 8|| [[Grafarvogur]] || align="right"| 14,0 || align="right"| 18.237 || [[Hamrahverfi|Hamrar]], [[Foldahverfi|Foldir]], [[Hús (hverfi)|Hús]], [[Rimahverfi|Rimar]], [[Flatir]], [[Leynar]], [[Borgir]], [[Víkur (hverfi)|Víkur]], [[Engjahverfi]], [[Staðir (hverfi)|Staðir]], [[Höfðar]], [[Bryggjuhverfi]] og [[Gufunes]]
|-
| 9|| [[Kjalarnes]] || align="right"| 61,7 || align="right"| 1.031 || [[Grundarhverfi]] og [[Álfsnes]] 
|-
| 10|| [[Grafarholt og Úlfarsárdalur]] || align="right"| 22,5 || align="right"| 8.280  || [[Grafarholt]] og [[Úlfarsárdalur]]
|-
| -|| Óstaðsettir || align="right"| - || align="right"| 1.646 || &nbsp;
|-
|-style="background: #DDD;" | class="sortbottom"
| &nbsp; || Alls || align="right"| 274,5 || align="right"| 143.558 || &nbsp;
|}

== Samgöngur ==
[[Mynd:Reykjavik Airport aerial.jpg|thumb|right|Loftmynd sem sýnir Reykjavíkurflugvöll.]]
Einka[[bíll]]inn er algengur samgöngumáti í Reykjavík sem og leigubílar. Strætisvagnar [[Strætó bs.]] ganga um allan bæinn og tengja út fyrir borgarmörkin til [[Akranes]]s, [[Borgarfjörður|Borgarfjarðar]], [[Akureyri|Akureyrar]] og víðar. Á undanförnum árum hafa fleiri og fleiri hjólreiðastígar verið lagðir til þess að gera [[hjólreiðar]] að raunhæfari samgöngumáta og stefnt er að umbótum í  almenningssamgöngum á höfuðborgarsvæðinu með [[Hraðvagn|hraðvagnakerfi]] sem nefnt er [[Borgarlína]].

Helsti innanlandsflugvöllur Íslands, [[Reykjavíkurflugvöllur]], er í [[Vatnsmýri]] í Reykjavík. Skiptar skoðanir eru um hvort færa eigi hann annað. Þann [[17. mars]] [[2001]] var haldin atkvæðagreiðsla meðal borgarbúa þar sem naumur meirihluti var fyrir því að flytja flugvöllinn burt. Hins vegar tóku aðeins 37% þátt þannig að kosningin var ekki bindandi.

Tvær stórar hafnir eru í Reykjavík, annars vegar [[Reykjavíkurhöfn]] norðan við Kvosina í [[miðborg Reykjavíkur]], og hins vegar [[Sundahöfn]] í [[Vogar (hverfi)|Vogum]]. Reykjavíkurhöfn er stór uppskipunarhöfn og ferjuhöfn fyrir farþegaskip og minni skemmtiferðaskip, en Sundahöfn er aðallega gámahöfn fyrir flutningaskip og viðleguhöfn fyrir stærri skemmtiferðaskip.

== Menning ==
===Söfn===
Í Reykjavík eru flest söfn á Íslandi. Elsta listasafnið er [[Listasafn Einars Jónssonar]]. Í borginni er einnig að finna [[Listasafn Íslands]] og [[Listasafn Reykjavíkur]] sem hefur aðstöðu bæði í miðbæ Reykjavíkur og við Miklatún. [[Ásmundarsafn|Listasafn Ásmundar Sveinssonar]] tilheyrir einnig Listasafni Reykjavíkur. [[Borgarbókasafn Reykjavíkur]] er með útibú í sex af hverfum borgarinnar.

[[Þjóðminjasafn Íslands]], [[Landsbókasafn Íslands – Háskólabókasafn]] og [[Árnastofnun]] eru nærri miðbænum við [[Háskóli Íslands|Háskóla Íslands]]. [[Borgarsögusafn]] rekur meðal annars [[Sjóminjasafnið í Reykjavík]] og [[Árbæjarsafn]] þar sem hægt er að skoða gömul hús sem þangað hafa verið færð og torfbæinn Árbæ sem safnið dregur nafn sitt af, en hann hefur verið þar frá upphafi. [[Reðursafnið]] hefur verið vinsælt hjá ferðamönnum.

===Hátíðir===
[[Listahátíð í Reykjavík]] er gamalgróin hátíð sem rekja má til 1970. [[Hinsegin dagar]] hafa verið haldnir í ágúst frá 1999. [[Menningarnótt]] er eins konar bæjarhátíð Reykjavíkur og hefur verið haldin frá aldamótum 2000. [[Jazzhátíð Reykjavíkur]] á rætur að rekja til Norrænna útvarpsjazzdaga í maí 1990 og [[Innipúkinn]] hefur verið haldin um verslunarmannahelgi frá því árið 2001 (að undanskildum árunum 2020 og 2021 þegar hátíðin var felld niður vegna [[COVID-19]]). Aðrar tónlistarhátíðir eru til dæmis [[Iceland Airwaves]] um haustið og [[Myrkir músíkdagar]] um vorið. Hátíðir í júní eru [[Sjómannadagurinn]] og [[Þjóðhátíðardagur Íslendinga|17. júní]].

== Skipulagsmál ==
Í Reykjavík er í gildi [[aðalskipulag]] fyrir tímabilið 2010-2030 sem samþykkt var árið 2013. Vinna við endurskoðun aðalskipulagsins hófst árið 2007 og hefur Haraldur Sigurðsson skipulagsfræðingur haft umsjón með endurskoðun og breytingum aðalskipulagsins. Sviðsstjóri Umhverfis- og skipulagssviðs við endurskoðun var Ólöf Örvarsdóttir. Formaður umhverfis- og skipulagsráðs við samþykkt áætlunarinnar var Páll Hjaltason arkitekt og fullltrúi [[Besti flokkurinn|Besta flokksins]] í Borgarstjórn. Aðalskipulag Reykjavíkur 2010-2030 (AR 2010-30) markaði breytingar á áherslum í skipulagi borgarinnar með aukinni áherslu á þéttingu byggðar í stað uppbyggingar nýrra hverfa utan marka byggðar.

==Systraborgir/Vinabæir==
Reykjavík viðheldur vinabæjatengslum við eftirfarandi borgir:
{{div col|colwidth="20em"}}
*{{AZE}} [[Bakú]], Aserbaísjan
*{{VEN}} [[Karakas]], Venesúela
*{{DNK}} [[Kaupmannahöfn]], Danmörku
*{{FIN}} [[Helsinki]], Finnlandi
*{{UK}} [[Kingston upon Hull]], Bretlandi<ref name="sister_cities">{{Cite journal
|url = http://static.hullcc.gov.uk/hullinprint/archive/dec2006/christmas_around_the_world.php
|title = Christmas around the world
|journal = Hull in print
|date = December 2006
|publisher = Hull City Council
}}
</ref>
*{{BOL}} [[La Paz]], Bólivíu
*{{MEX}} [[Mexíkóborg]], Mexíkó<ref name="Mexico-Islandia">{{cite web|title=Convenio de amistad entre Ciudad de México y Reykjavík|publisher=Innanríkisráðuneyti Mexíkó|language=spænska|url=http://embamex.sre.gob.mx/dinamarca/index.php/relaciones-con-dinamarca-islandia-noruega|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140804013504/http://embamex.sre.gob.mx/dinamarca/index.php/relaciones-con-dinamarca-islandia-noruega|archivedate=2014-08-04|df=}}</ref>
*{{UKR}} [[Lvív]], Úkraínu
*{{GRL}} [[Nuuk]], Grænlandi
*{{NOR}} [[Ósló]], Noregi
*{{USA}} [[Seattle]], Bandaríkjunum (frá 1986)<ref>{{cite web|url=http://www.seattle.gov/oir/sister-cities/seattles-21-sister-cities/reykjavik|title=Reykjavík, Iceland - Sister Cities|accessdate=4 March 2015}}</ref>
*{{SWE}} [[Stokkhólmur|Stokkhólm]], Svíþjóð
*{{MKD}} [[Strumitsa]], [[Norður-Makedónía]]
*{{FRO}} [[Þórshöfn (Færeyjum)|Þórshöfn]], Færeyjum<ref>{{cite web|url=http://www.torshavn.fo/Default.aspx?pageid=204|title=Vinarbýir - Tórshavnar kommuna|work=torshavn.fo|access-date=2019-04-01|archive-date=2016-10-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20161006160307/http://www.torshavn.fo/Default.aspx?pageid=204|url-status=dead}}</ref>
*{{LTU}} [[Vilníus]], Litháen
*{{CAN}} [[Winnipeg]], Kanada
*{{POL}} [[Wrocław]], Póllandi<ref>{{cite web|url=http://www.tuwroclaw.com/wiadomosci,wroclaw-bedzie-mial-nowe-miasto-partnerskie,wia5-3266-32500.html|title=Wrocław będzie miał nowe miasto partnerskie|work=tuwroclaw.com}}</ref>
*{{NLD}} [[Zevenaar]], Hollandi
{{div col end}}

Í júlí árið 2013 lagði [[Jón Gnarr]] borgarstjóri til að samstarfssamningur Reykjavíkur og Moskvu yrði endurskoðaður vegna lagasetninga sem beindust gegn málefnum samkynhneigðra, tvíkynhneigðra og transfólks í Rússlandi.<ref name=rferl>{{Vefheimild|titill=Endurskoða samstarfið við Moskvu|url=https://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/08/23/endurskoda_samstarfid_vid_moskvu/|útgefandi=[[mbl.is]] |árskoðað=2019|mánuðurskoðað=1. apríl|ár=2013|mánuður=23. júlí}}</ref> [[Lvív]] í Úkraínu kom í stað Moskvu árið [[2023]].

== Tilvísanir ==
{{reflist}}

== Tenglar ==
{{Wikiorðabók|Reykjavík}}
* [https://reykjavik.is Reykjavik.is], opinber vefur Reykjavíkurborgar
* [http://www.anok.is/arb/saga_reykjavikur/rvk/ Saga Reykjavíkur á vef Árbæjarsafnsins]
* [https://timarit.is/page/6531415?iabr=on#page/n43/mode/1up/search/sigurður%20s%C3%ADvertsen Reykjavík - upphaf höfuðstaðar;] Lýður Björnsson, Skírnir janúar 1979, bls. 42&ndash;63.

=== Skipulag Reykjavíkur ===
* [http://www.timarit.is/?issueID=418731&pageSelected=0&lang=0 ''Þáttaskil í byggingarsögu Reykjavíkur''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1959]
* [http://www.timarit.is/?issueID=419136&pageSelected=8&lang=0 ''Skipulag Reykjavíkur fyrr og síðar''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1966]
* [http://www.timarit.is/?issueID=419136&pageSelected=0&lang=0 Lesbók Morgunblaðsins; um Reykjavík og skipulag hennar; 1966]
* [http://www.timarit.is/?issueID=436254&pageSelected=4&lang=0 ''Framtíðarsýn''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1999]
* [http://www.timarit.is/?issueID=437140&pageSelected=4&lang=0 ''Reykjavík árið 2000''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1978]
* [https://timarit.is/page/3312692 ''Skipulag í eina öld''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1997]
* [http://www.timarit.is/?issueID=435345&pageSelected=1&lang=0 ''Þyrnirósasvefn í heila öld''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1982]
* [http://www.timarit.is/?issueID=420729&pageSelected=1&lang=0 ''Verður gamla Reykjavík reist á eiðinu í Viðey''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1980]
* [http://www.timarit.is/?issueID=416272&pageSelected=0&lang=0 ''Hverfi Reykjavíkur''; 1. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929]
* [http://www.timarit.is/?issueID=416273&pageSelected=0&lang=0 ''Hverfi Reykjavíkur''; 2. grein í Lesbók Morgunblaðsins 1929]
* [http://www.timarit.is/?issueID=417167&pageSelected=0&lang=0 ''Byggingarnefnd Reykjavíkur 100 ára''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1940]
* [http://www.timarit.is/?issueID=435259&pageSelected=1&lang=0 ''Vanþróunarsvipurinn á Miðbæ Reykjavíkur''; grein í Lesbók Morgunblaðsins 1981]

{{Reykjavík}}
{{Sveitarfélög Íslands}}
{{Höfuðborgir í Evrópu}}
{{SSH}}
{{Borgir og bæir á Íslandi}}

[[Flokkur:Reykjavík| ]]
[[Flokkur:Aðsetur sýslumanna á Íslandi]]
[[Flokkur:Þéttbýlisstaðir Íslands]]
[[Flokkur:Höfuðborgir]]
[[Flokkur:Veðurathugunarstöðvar á Íslandi]]
[[Flokkur:Örnefni í Reykjavík]]
[[Flokkur:Landafræði Reykjavíkur]]