Conference Presentations by Ece Özgür
Türkçe'ye Çevrilemeyen Yabancı Sözcüklere Kavramsal Karşılıklar: Lise Öğrencilerinden Bir Örneklem , 2019
***Çalışmanın 1.yazarı lise 10.sınıf öğrencisidir (BİLSEM öğrencisi)***
Her dilde; toplumsal, yaş... more ***Çalışmanın 1.yazarı lise 10.sınıf öğrencisidir (BİLSEM öğrencisi)***
Her dilde; toplumsal, yaşamsal vb. gibi farklılıklardan dolayı diğer dillerle sağlam bir köprü kuramamış sözcükler bulunmaktadır. Bu sözcüklerden bir kısmının belli başlı dillerde tam karşılığı yoktur; bir kısmının ise hiçbir dilde birebir ifadesi yoktur. Bu, akla gelebilecek tüm diller için geçerli bir özelliktir. Bu nedenle çeşitli diller arası çevirilerde, her sözcüğün anlamını tam olarak okuyucuya veya dinleyiciye aktarmak mümkün değildir; üstelik bu tarz çeviri sorunlarına neden olan pek çok sözcük veya söz öbeği bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı dillerden Türkçeye
çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcükleri örneklerle sınıflandırmak, bu sınıflandırma ışığında belirlenecek 8 sözcüğün ifade ettiği anlamı karşılayan bir
Türkçe sözcüğün bulunup bulunamayacağını, lise öğrencilerinin kavramsal düşünme ve sözcük türetme becerileri bağlamında anket (sormaca) yöntemi ile test etmektir. Kullanılan sormaca, Gökmen (2013)’den faydalanılarak hazırlanmıştır. Böylece Türkçenin başka dillerle olan etkileşimi, kültürel ve yapısal farklılıklarını da dikkate alarak, Türkçeye çevrilemeyen veya çeviri sorunlarına neden olan sözcüklerle ilgili kavramların belirlenip, bu kavramlara göre Türkçe karşılık önerilerinde bulunulabilir. Türkçeye çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olansözcükler, üç başlıkta sınıflandırılabilir: Türkçeye çevirisi yapılamayan veya Türkçe karşılığı bulunmayan sözcükler, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından Türkçe karşılığı bulunmasına rağmen
kaynak dildeki kullanımı devam eden sözcükler, Türkçede kullanılmakta olup Türkçe karşılığı bulunamamış sözcükler. Araştırmada, sormaca yöntemi ile toplanan veriler değerlendirildiğinde, Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bulmanın farklı kültürel, bağlamsal ve yapısal özellikler nedeni ile oldukça zor olduğu görülmüştür. Sözcükler, bu tür farklılıklardan dolayı karmaşıklaşan anlamlar kazanırlar; başka dillerde tek sözcük ile ifade
edilmeleri zorlaşır fakat çözümler yine dilin kendisinde üretilir.
Anahtar Kelimeler:Dil, Türkçe, çevrilemeyen sözcük, kavram, anlam.
Uploads
Conference Presentations by Ece Özgür
Her dilde; toplumsal, yaşamsal vb. gibi farklılıklardan dolayı diğer dillerle sağlam bir köprü kuramamış sözcükler bulunmaktadır. Bu sözcüklerden bir kısmının belli başlı dillerde tam karşılığı yoktur; bir kısmının ise hiçbir dilde birebir ifadesi yoktur. Bu, akla gelebilecek tüm diller için geçerli bir özelliktir. Bu nedenle çeşitli diller arası çevirilerde, her sözcüğün anlamını tam olarak okuyucuya veya dinleyiciye aktarmak mümkün değildir; üstelik bu tarz çeviri sorunlarına neden olan pek çok sözcük veya söz öbeği bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı dillerden Türkçeye
çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcükleri örneklerle sınıflandırmak, bu sınıflandırma ışığında belirlenecek 8 sözcüğün ifade ettiği anlamı karşılayan bir
Türkçe sözcüğün bulunup bulunamayacağını, lise öğrencilerinin kavramsal düşünme ve sözcük türetme becerileri bağlamında anket (sormaca) yöntemi ile test etmektir. Kullanılan sormaca, Gökmen (2013)’den faydalanılarak hazırlanmıştır. Böylece Türkçenin başka dillerle olan etkileşimi, kültürel ve yapısal farklılıklarını da dikkate alarak, Türkçeye çevrilemeyen veya çeviri sorunlarına neden olan sözcüklerle ilgili kavramların belirlenip, bu kavramlara göre Türkçe karşılık önerilerinde bulunulabilir. Türkçeye çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olansözcükler, üç başlıkta sınıflandırılabilir: Türkçeye çevirisi yapılamayan veya Türkçe karşılığı bulunmayan sözcükler, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından Türkçe karşılığı bulunmasına rağmen
kaynak dildeki kullanımı devam eden sözcükler, Türkçede kullanılmakta olup Türkçe karşılığı bulunamamış sözcükler. Araştırmada, sormaca yöntemi ile toplanan veriler değerlendirildiğinde, Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bulmanın farklı kültürel, bağlamsal ve yapısal özellikler nedeni ile oldukça zor olduğu görülmüştür. Sözcükler, bu tür farklılıklardan dolayı karmaşıklaşan anlamlar kazanırlar; başka dillerde tek sözcük ile ifade
edilmeleri zorlaşır fakat çözümler yine dilin kendisinde üretilir.
Anahtar Kelimeler:Dil, Türkçe, çevrilemeyen sözcük, kavram, anlam.
Her dilde; toplumsal, yaşamsal vb. gibi farklılıklardan dolayı diğer dillerle sağlam bir köprü kuramamış sözcükler bulunmaktadır. Bu sözcüklerden bir kısmının belli başlı dillerde tam karşılığı yoktur; bir kısmının ise hiçbir dilde birebir ifadesi yoktur. Bu, akla gelebilecek tüm diller için geçerli bir özelliktir. Bu nedenle çeşitli diller arası çevirilerde, her sözcüğün anlamını tam olarak okuyucuya veya dinleyiciye aktarmak mümkün değildir; üstelik bu tarz çeviri sorunlarına neden olan pek çok sözcük veya söz öbeği bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, farklı dillerden Türkçeye
çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcükleri örneklerle sınıflandırmak, bu sınıflandırma ışığında belirlenecek 8 sözcüğün ifade ettiği anlamı karşılayan bir
Türkçe sözcüğün bulunup bulunamayacağını, lise öğrencilerinin kavramsal düşünme ve sözcük türetme becerileri bağlamında anket (sormaca) yöntemi ile test etmektir. Kullanılan sormaca, Gökmen (2013)’den faydalanılarak hazırlanmıştır. Böylece Türkçenin başka dillerle olan etkileşimi, kültürel ve yapısal farklılıklarını da dikkate alarak, Türkçeye çevrilemeyen veya çeviri sorunlarına neden olan sözcüklerle ilgili kavramların belirlenip, bu kavramlara göre Türkçe karşılık önerilerinde bulunulabilir. Türkçeye çevrilemeyen veya Türkçede çeviri sorunlarına neden olansözcükler, üç başlıkta sınıflandırılabilir: Türkçeye çevirisi yapılamayan veya Türkçe karşılığı bulunmayan sözcükler, Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından Türkçe karşılığı bulunmasına rağmen
kaynak dildeki kullanımı devam eden sözcükler, Türkçede kullanılmakta olup Türkçe karşılığı bulunamamış sözcükler. Araştırmada, sormaca yöntemi ile toplanan veriler değerlendirildiğinde, Türkçede çeviri sorunlarına neden olan yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bulmanın farklı kültürel, bağlamsal ve yapısal özellikler nedeni ile oldukça zor olduğu görülmüştür. Sözcükler, bu tür farklılıklardan dolayı karmaşıklaşan anlamlar kazanırlar; başka dillerde tek sözcük ile ifade
edilmeleri zorlaşır fakat çözümler yine dilin kendisinde üretilir.
Anahtar Kelimeler:Dil, Türkçe, çevrilemeyen sözcük, kavram, anlam.