international journal of turkish literature culture education, 2018
Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset bilimi... more Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset biliminden sosyolojiye, işletmecilikten reklamcılığa kadar bir çok alanı etkilemiştir. Metaforun oluşturduğu kavramsal haritalar, hem toplumsal-kültürel izleri taşıyıp hem de yeni yaratımlara kapı aralamıştır. Metafor, kavramsal alanların eşitlenmesi sonucu ortaya çıkan geniş bir haritalamadır. Türkçenin hem standart dilinin hem sanat dilinin şekillenmesinde pay sahibi olan metaforlar, zihni haritalarda insani, toplumsal, coğrafi tüm etkilere dair izler taşır. Bu yapılanmanın farkında olan sanatçı; yeni, orijinal üretimleri ile dile kavramsal bir genişleme getirirken, okur zihnine de farklı yollardan ulaşım imkânına kavuşur. Orhan Veli Kanık, kendi çağı için modern bir söylem geliştirirken eski şiire dair ne varsa karşı durmayı tercih etmiş bir şairdir. Yeni şiir dilinin ve anlayışının inşasını, eski şiiri yıkarak yapabileceğine inanmıştır. İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden biri olan metaforun Orhan Veli şiirinde tespit edilmesi, metaforun retorik karşısındaki yerinin tespiti için önemlidir.
Gaziantep University Journal of Social Sciences, Jul 21, 2020
Toplumların önemli fikir ve kültür miraslarından biri olan atasözleri gerek verdikleri öğüt ve ön... more Toplumların önemli fikir ve kültür miraslarından biri olan atasözleri gerek verdikleri öğüt ve öneriler gerekse onlar oluşturulurken kullanılan sözcük tercihlerinin bir sonucu olarak ait oldukları milletin dünya görüşleri ve geçmiş tecrübeleri hakkında bilgi sağlarlar. Türkçenin atasözlerinde, Türk milletinin tarih sürecinde edind iği deneyimleri, maddi ve manevi yaşadığı sorunları, bunlardan çıkardığı dersleri ve bu dersleri gelecek kuşaklara aktarmak üzere "öz" hale getirdiği söylemleri görmekteyiz. Atasözleri aynı zamanda yazıda ve konuşmada verilmek istenen mesajı kuvvetlendirmek için de kullanılırlar. Toplumun ve dilin geçmişine ayna tutan ve aynı zamanda geleceğini şekillendirme görevini üstlenen bu kıymetli sözlerin satırları arasında tamamen ortaya çıkarılıp işlenmemiş bir alan daha vardır. Kavram alanı olarak adlandırılan bu alanın detaylı bir biçimde incelenmesi, atasözlerinin hem taşıdıkları görevi daha iyi anlamamızı hem de tarihsel bilgiyi daha detaylı bir biçimde görmemizi sağlayacaktır. Bu çalışmada atasözlerinin verdiği mesajın yanında işaret ettiği kavramlar açısından da ilk bakışta görünmeyen birtakım detayları açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Zihinsel bir bilgi işleme süreci olan "anlama"nın Türkçenin atasözlerinde hangi koşullara, duyulara, duygulara, deneyimlere bağlandığı ve anlama süreci gerçekleşmediğinde neler olabileceği gibi hususlar Ömer Asım Aksoy'un Atasözleri Sözlüğü bağlamında incelenip açıklanmıştır.
İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden birini ifade eden “metafor” kavramı, günlük dilde hem kişi... more İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden birini ifade eden “metafor” kavramı, günlük dilde hem kişisel, hem de toplumsal bazda verilerin elde edilmesini sağlarken, aynı zamanda bize kültür ve medeniyet araştırmalarında da yeni kapılar açar. Yazılı bir metin veya konuşmada bir kişinin kullandığı dilsel ifadeler çözümlenerek, onun zihninde nasıl bir haritalamaya sahip olduğu anlaşılır. Bir nesneyi, düşünceyi, duyguyu nasıl ve ne ile kavramsallaştırdığı; yazar veya konuşanın bakış açısıyla, onun anlayışını ortaya koyar Bir Metafor Olarak Yol ve Yolculuk, İlber Ortaylı, Ahmet İnam, Besim F. Dellaloğlu, Naci Bostancı, İbrahim Şahin, Hakan Poyraz, İbrahim Şirin, İbrahim Tüzer, M. Sani Adıgüzel, İlhan Genç, İsmail Sert, Işılay Pınar Yıldırım, Öznur Özdarıcı, Ethem Polat, Dursun Ayan, İlhami Sığırcı, Milay Köktürk, Levent Bayraktar, Fulya Bayraktar, Şevket Yavuz, Cem Yavuz, Faruk Karaca, Seyit Battal Uğurlu, Mümtaz Sarıçiçek ve Kayhan Şahan gibi farklı disiplinlere mensup isimlerin yazılarından oluşmaktadır. Elbette “yol”un metaforik alanı bu çalışmada ifade edilen tespitlerle sınırlı değildir. Siyaset, kültür ve medeniyet gibi toplumsal hayatın başka alanlarında da “yol”la ifade edilen metaforik anlam alanları vardır. Bu çalışma, gerek “metafor” kavramının, gerekse “yol” kelimesinin tarihsel süreçte geçirdiği anlam evreleriyle ilgili kültür, sanat ve medeniyete ilişkin birbirinden ilginç bakış açılarını ortaya koymaktadır.
international journal of turkish literature culture education, 2018
Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset bilimi... more Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset biliminden sosyolojiye, işletmecilikten reklamcılığa kadar bir çok alanı etkilemiştir. Metaforun oluşturduğu kavramsal haritalar, hem toplumsal-kültürel izleri taşıyıp hem de yeni yaratımlara kapı aralamıştır. Metafor, kavramsal alanların eşitlenmesi sonucu ortaya çıkan geniş bir haritalamadır. Türkçenin hem standart dilinin hem sanat dilinin şekillenmesinde pay sahibi olan metaforlar, zihni haritalarda insani, toplumsal, coğrafi tüm etkilere dair izler taşır. Bu yapılanmanın farkında olan sanatçı; yeni, orijinal üretimleri ile dile kavramsal bir genişleme getirirken, okur zihnine de farklı yollardan ulaşım imkânına kavuşur. Orhan Veli Kanık, kendi çağı için modern bir söylem geliştirirken eski şiire dair ne varsa karşı durmayı tercih etmiş bir şairdir. Yeni şiir dilinin ve anlayışının inşasını, eski şiiri yıkarak yapabileceğine inanmıştır. İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden biri olan metaforun Orhan Veli şiirinde tespit edilmesi, metaforun retorik karşısındaki yerinin tespiti için önemlidir.
Gaziantep University Journal of Social Sciences, Jul 21, 2020
Toplumların önemli fikir ve kültür miraslarından biri olan atasözleri gerek verdikleri öğüt ve ön... more Toplumların önemli fikir ve kültür miraslarından biri olan atasözleri gerek verdikleri öğüt ve öneriler gerekse onlar oluşturulurken kullanılan sözcük tercihlerinin bir sonucu olarak ait oldukları milletin dünya görüşleri ve geçmiş tecrübeleri hakkında bilgi sağlarlar. Türkçenin atasözlerinde, Türk milletinin tarih sürecinde edind iği deneyimleri, maddi ve manevi yaşadığı sorunları, bunlardan çıkardığı dersleri ve bu dersleri gelecek kuşaklara aktarmak üzere "öz" hale getirdiği söylemleri görmekteyiz. Atasözleri aynı zamanda yazıda ve konuşmada verilmek istenen mesajı kuvvetlendirmek için de kullanılırlar. Toplumun ve dilin geçmişine ayna tutan ve aynı zamanda geleceğini şekillendirme görevini üstlenen bu kıymetli sözlerin satırları arasında tamamen ortaya çıkarılıp işlenmemiş bir alan daha vardır. Kavram alanı olarak adlandırılan bu alanın detaylı bir biçimde incelenmesi, atasözlerinin hem taşıdıkları görevi daha iyi anlamamızı hem de tarihsel bilgiyi daha detaylı bir biçimde görmemizi sağlayacaktır. Bu çalışmada atasözlerinin verdiği mesajın yanında işaret ettiği kavramlar açısından da ilk bakışta görünmeyen birtakım detayları açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Zihinsel bir bilgi işleme süreci olan "anlama"nın Türkçenin atasözlerinde hangi koşullara, duyulara, duygulara, deneyimlere bağlandığı ve anlama süreci gerçekleşmediğinde neler olabileceği gibi hususlar Ömer Asım Aksoy'un Atasözleri Sözlüğü bağlamında incelenip açıklanmıştır.
İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden birini ifade eden “metafor” kavramı, günlük dilde hem kişi... more İnsan zihninin işleyiş prensiplerinden birini ifade eden “metafor” kavramı, günlük dilde hem kişisel, hem de toplumsal bazda verilerin elde edilmesini sağlarken, aynı zamanda bize kültür ve medeniyet araştırmalarında da yeni kapılar açar. Yazılı bir metin veya konuşmada bir kişinin kullandığı dilsel ifadeler çözümlenerek, onun zihninde nasıl bir haritalamaya sahip olduğu anlaşılır. Bir nesneyi, düşünceyi, duyguyu nasıl ve ne ile kavramsallaştırdığı; yazar veya konuşanın bakış açısıyla, onun anlayışını ortaya koyar Bir Metafor Olarak Yol ve Yolculuk, İlber Ortaylı, Ahmet İnam, Besim F. Dellaloğlu, Naci Bostancı, İbrahim Şahin, Hakan Poyraz, İbrahim Şirin, İbrahim Tüzer, M. Sani Adıgüzel, İlhan Genç, İsmail Sert, Işılay Pınar Yıldırım, Öznur Özdarıcı, Ethem Polat, Dursun Ayan, İlhami Sığırcı, Milay Köktürk, Levent Bayraktar, Fulya Bayraktar, Şevket Yavuz, Cem Yavuz, Faruk Karaca, Seyit Battal Uğurlu, Mümtaz Sarıçiçek ve Kayhan Şahan gibi farklı disiplinlere mensup isimlerin yazılarından oluşmaktadır. Elbette “yol”un metaforik alanı bu çalışmada ifade edilen tespitlerle sınırlı değildir. Siyaset, kültür ve medeniyet gibi toplumsal hayatın başka alanlarında da “yol”la ifade edilen metaforik anlam alanları vardır. Bu çalışma, gerek “metafor” kavramının, gerekse “yol” kelimesinin tarihsel süreçte geçirdiği anlam evreleriyle ilgili kültür, sanat ve medeniyete ilişkin birbirinden ilginç bakış açılarını ortaya koymaktadır.
Hüzün ve Tebessüm:
Kahırdan dökülen gözyaşları ile
mutluluktan atılan kahkakalar arasında,
varlık... more Hüzün ve Tebessüm: Kahırdan dökülen gözyaşları ile mutluluktan atılan kahkakalar arasında, varlık sebeplerine pek uzak fakat birbirlerine çok yakın, iki naif ve silik nokta. Kesin olan tek şey daima yan yana ama hep eksik kalacakları. Ben de öyleyim. Biz de öyleyiz.
Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset bilimi... more Batıda, temelleri felsefede atılan metafor kavramı; edebiyattan plastik sanatlara, siyaset biliminden sosyolojiye, işletmecilikten reklamcılığa kadar bir çok alanı etkilemiştir. Metaforun oluşturduğu kavramsal haritalar, hem toplumsalkültürel izleri taşıyıp hem de yeni yaratımlara kapı aralamıştır. Metafor, kavramsal alanların eşitlenmesi sonucu ortaya çıkan geniş bir haritalamadır. Türkçenin hem standart dilinin hem sanat dilinin şekillenmesinde pay sahibi olan metaforlar, zihni haritalarda insani, toplumsal, coğrafi tüm etkilere dair izler taşır. Bu yapılanmanın farkında olan sanatçı; yeni, orijinal üretimleri ile dile kavramsal bir genişleme getirirken, okur zihnine de farklı yollardan ulaşım imkânına kavuşur.
Uploads
Papers by kayhan şahan
Kahırdan dökülen gözyaşları ile
mutluluktan atılan kahkakalar arasında,
varlık sebeplerine pek uzak fakat birbirlerine
çok yakın, iki naif ve silik nokta.
Kesin olan tek şey daima yan yana
ama hep eksik kalacakları.
Ben de öyleyim.
Biz de öyleyiz.
Kayhan