HALA TUJU PROFESSION GURU

BIMBINGAN DAN KAUNSELING DARI

PERSPEKTIF KPM

29 SEPTEMBER 2004
AUDITORIUM SURUHANJAYA SEKURITI
K.LUMPUR

TAKLIMAT
EN. AB.RAHIM BIN OTHMAN
BAHAGIAN SEKOLAH, KPM
PERKHIDMATAN BIMBINGAN DAN
KAUNSELING
• DATA GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• MEMANTAPKAN SISTEM MENTOR
• MEMANTAPKAN PERANAN PEMBIMBING RAKAN SEBAYA
• MENINGKATKAN PROFESIONALISMA GURU BIMBINGAN DAN
KAUNSELING
• PENYEDIAAN SKT GURU KAUNSELING
• PENYELIAAN GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• PELAPORAN PERKHIDMATAN BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• PERANAN KAUNSELOR DI SEKOLAH BERASRAMA
• SENARAI SEMAK MASALAH PELAJAR
• SEKOLAH CONTOH PERKHIDMATAN KAUNSELING TERBAIK
• JARINGAN MESRA JAYA KE SEKOLAH RENDAH
• PENGHARGAAN KEPADA GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• PERLANTIKAN GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• DASAR 60:40: PENYERTAAN PELAJAR DALAM JURUSAN SAINS
 RENUNGAN
Kita tidak dilahirkan terus,
– berjaya, bahagia, pandai, menang …
• Kita juga tidak dilahirkan terus,
– gagal, menderita, kecewa, jahil, kalah …
• Tetapi kita mempunyai potensi untuk
kedua-duanya.
 BAGAIMANA MANUSIA
INGIN DILAYAN?
• Kasih sayang bukan dibenci
• difahami bukan dihakimi
• diterima bukan ditolak
• dihormati bukan dihina
• ditolong bukan disakiti
• keselesaan bukan digunakan
• berkembang bukan beku/statik
 KEJAYAAN

KUNCI KEJAYAAN DALAM

PERHUBUNGAN MANUSIA IALAH
UNTUK MELAYAN MANUSIA YANG
MEMERLUKAN IDEA DAN PERASAAN
YANG PERLU DIHORMATI
WALAUPUN KITA TIDAK BERSETUJU
DENGAN MEREKA.
 CIRI-CIRI HARGA DIRI
POSITIF
• Bermotivasi tinggi
• Pengurusan berkesan
• Komunikasi berkesan
• Keputusan tepat dan cekap
• Memahami tugas
• Tugas dengan ilmu dan berkemahiran
 10 PERKARA YANG DISUKAI
BOS
• Bertanggungjawab • rajin
• menepati masa • Kemas
• rajin • kreatif
• berilmu • bijaksana
• patuh arahan • berdisiplin
• boleh berunding • berhemah
• jujur - amanah • menerima teguran
• berpandangan jauh
 10 PERKARA DISUKAI
RAKAN SEKERJA
• Bekerjasama • Sopan
• kreatif • berdisiplin
• menolong • kemas
• menghormati • jujur
• lawak • tidak menyusahkan
• senang berinteraksi • kongsi kerja
• senyum • bertolak ansur
 10 PERKARA DISUKAI
PELANGGAN
• Ramah • Sedia membantu
• menghormati • bertimbang rasa
• bermanis muka • memudahkan
• beradab sopan • komunikasi baik
• cekap • pandai ambil hati
• bertanggungjawab • jujur
• amanah • kemas
• berhemah • berilmu
 MENGATASI STRES
DI TEMPAT KERJA
• Bersikaplah rendah • Pelajari dan ikuti
hati kebiasaan organisasi
• berikan senyuman dan • bekerjalah dengan
sapaan akrab baik
• jangan ragu bertanya • kuatkan diri, anda
• segera kenali orang bekerja bukan sehari
dan jawatan dua sahaja
 DATA GURU BIMBINGAN DAN
KAUNSELING
Keperluan Guru Kekurangan Keperluan Guru Kekurangan Catatan
Guru Bimbingan Guru Guru Kauseling Guru
Bimbingan Sekolah Bimbingan Kaunseling Sekolah Kaunseling
Sekolah Rendah Sekolah Sekolah Menengah Sekolah
Rendah Terlatih Rendah Menengah Yang Ada Menengah
Yang Ada

4415 2718 -1697 5456 3658 -1798

 MEMANTAPKAN SISTEM MENTOR
• Sekolah sewajarnya melaksana dan memantapkan lagi perkhidmatan Mentor dan Mentee
• Jawatankuasa pelaksana Program Mentor Mentee dibentuk di sekolah
• Objektif pelaksanaan sistem mentor adalah berdasarkan keperluan pelajar dan sekolah
• Pemilihan dan penyesuaian mentor dan mentee bersesuaian dengan keperluan
pemasalahan
• Latihan untuk mentor dan program khas pelajar hendaklah dirangka
• Pertemuan, membina hubungan, mengumpul maklumat, mengenalpasti masalah pelajar
hendaklah kerap dilakukan.
• Pemantauan, mengemaskini rekod dan penilaian perlu dilaksanakan
• PRS digalakan bersama membantu menjadi rakan dan saudara mentee
 MEMANTAPKAN PERANAN
PEMBIMBING RAKAN SEBAYA
• Memantapkan dan menyusun semula peranan Pembimbing Rakan Sebaya di sekolah
• Menggerakkan PRS supaya memainkan peranan “Bantu Diri Bantu Rakan”
• Menggalakkan PRS mengenali, mendampingi dan membina hubungan dengan rakan
sebaya.
• Melibatkan PRS dengan aktiviti sekolah seperti perhimpunan pagi, Program Mentor
Mentee dan sebagainya
• Memberikan latihan meningkatkan serta memantapkan kemahiran asas PRS
• Menggalakkan PRS membantu dan menyampaikan maklumat kepada Guru Bimbingan
dan Kaunseling bagi kes-kes kronik
 MENINGKATKAN PROFESIONALISMA
GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• Meningkatkan profesionalisma dengan mengadakan perjumpaan yang
lebih kerap pada peringkat PPD dan JPN.
• Menubuhkan Jawatankuasa Bimbingan dan Kaunseling peringkat
Daerah dan Negeri.
• Kerap mengadakan perbincangan dan perkongsiaan maklumat
mengenai aktiviti dan program di sekolah
• JPN, PPD dan Jawatankuasa Kaunseling menganjurkan kursus atau
program peningkatan profesionalisma guru Bimbingan dan Kaunseling
SENARAI TUGAS GURU BDK
• Memberikan tumpuan dan melaksanakan senarai
tugas GBDK Sepenuh Masa
• Mengenalpasti keperluan perkhidmatan BDK di
sekolah
• Menyediakan Rancangan Tahunan
• Menyebarkan maklumat BDK
• Memberikan perkhidmatan kaunseling individu,
kelompok dan bimbingan pelajar
• Memantapkan perkhidmatan dari segi akademik,
kerjaya, psikososial dan kesejahteraan mental,
keibubapaan dan pemasalahan pelajar
 PENYEDIAAN SKT GURU
KAUNSELING
• Guru Kaunseling akan menyediakan SKT berdasarkan Contoh SKT
yang disediakan oleh Bahagian Sumber Manusia KPM.
• Berdasarkan SKT, Guru Kaunseling akan membuat Rancangan
Tahunan
• Rancangan Tahunan dan SKT berdasarkan keperluan pelajar dan
sekolah.
• Utamakan program yang berterusan.
MEMATUHI KOD ETIKA GBK
• GBK sentiasa menjaga tatalaku demi
memelihara piawai, identiti dan integriti
profesion kaunseling
• Menjalankan tugas dengan penuh tanggung
jawab dan jujur
• Bertanggungjawab kepada klien, terhadap
rakan profesional, masyarakat, organisasi
dan majikan
 PENYELIAAN GURU BIMBINGAN
DAN KAUNSELING

• Penyeliaan dilaksanakan oleh Penyelia Kaunseling JPN dan PPD bagi

melihat keberkesanan perkhidmatan bimbingan dan kaunseling di
sekolah
• Sebanyak 5% daripada bilangan kaunselor akan diselia oleh PPD/JPN
• Laporan penyeliaan akan dihantar oleh Penyelia Kaunseling JPN
menggunakan borang penyeliaan kepada KPM
 PELAPORAN, REKOD DAN
FAIL
• Mengemaskinikan sistem fail, rekod dan
dokumentasi perkhidmatan BDK
• Menyediakan laporan tahunan program dan
aktiviti BDK
 PELAPORAN PERKHIDMATAN
BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• KPM menyediakan satu garis panduan pelaporan perkhidmatan
Bimbingan dan Kaunseling
• Pelaporan disediakan oleh Guru Bimbingan dan Kaunseling.
• Proses Pelaporan: Sekolah kepada PPD, PPD kepada JPN.
• Penyelia Kaunseling JPN membuat rumusan pelaporan kepada KPM
• Skop Laporan:
 Statistik pelajar
 Statistik Guru Bimbingan dan Kaunseling
 Status baki peruntukan wang PCG Bimbingan dan Kaunseling
 Bilangan pelajar mendapat perkhidmatan Bimbingan dan Kaunseling
secara individu dan kelompokPenglibatan pelajar dalam program
Bimbingan dan Kaunseling.
 PERANAN GURU KAUNSELING
SEKOLAH BERASRAMA
• Guru Bimbingan dan Kaunseling menyediakan perancangan program
perkhidmatan kaunseling di asrama
• Guru Bimbingan dan Kaunseling membantu meningkatkan kemahiran
asas kaunseling kepada warden, penyelia asrama dan semua warga
asrama.
• Guru Bimbingan dan Kaunseling memberikan perkhidmatan
kaunseling individu dan kelompok kepada pelajar asrama
• Guru Bimbingan dan Kaunseling disediakan kemudahan tempat
pertemuan dengan pelajar asrama.
• Guru Bimbingan dan Kaunseling membina hubungan dan mengenali
secara lebih dekat permasalahan pelajar asrama
 SENARAI SEMAK
MASALAH PELAJAR
• Guru Bimbingan dan Kaunseling mengenalpasti masalah pelajar
melalui analisis “Borang Senarai Semak Masalah Pelajar”
• Satu data operasi mengikut senarai semak masalah pelajar disediakan
bagi menentukan kategori pemasalahan pelajar.
• Program dan aktiviti dirancang berdasarkan senarai semak data operasi
masalah pelajar.
• Senarai semak masalah pelajar dilaksanakan pada awal persekolahan.
• Guru Bimbingan dan Kaunseling serta PRS boleh membina hubungan
bagi mengenali dan membantu pelajar yang memerlukan bantuan dan
perhatian.
 SEKOLAH CONTOH PERKHIDMATAN
KAUNSELING TERBAIK
• JPN dan PPD akan mengenalpasti sekolah yang mempunyai
perkhidmatan kaunseling terbaik.
• Guru Bimbingan dan Kaunseling digalakkan mengadakan lawatan
kerja dan perkongsian ilmu dengan guru kaunseling yang cemerlang.
• Perkhidmatan terbaik dari segi:
 Program dan aktiviti Bimbingan dan Kaunseling
 Bilik yang lengkap, kemas dan suasana yang teraputik
 Sistem Fail yang kemaskini
 Ketokohan dan personaliti terpuji guru Bimbingan dan Kaunseling
 JARINGAN MESRA JAYA KE
SEKOLAH RENDAH
• Guru Kaunseling membina jaringan hubungan dengan Guru
Bimbingan sekolah rendah untuk mendapatkan maklumat pelajar pada
masa hujung tahun.
• Guru Kaunseling menyampaikan maklumat kemasukan pelajar darjah
6 ke Tingkatan 1
• Guru Kaunseling mendapatkan maklumat peribadi pelajar Darjah 6:
 Keluarga yang miskin, anak yatim
 Laporan disiplin.
 PENGHARGAAN KEPADA GURU
BIMBINGAN DAN KAUNSELING
• Digalakkan JPN dan PPD memberi penghargaan kepada Guru
Bimbingan dan Kaunseling terbaik.
• Penghargaan peringkat JPN dan PPD
• Penghargaan berdasarkan sumbangan:
 Perkhidmatan terbaik
 Bilik kaunseling terbaik
PERLANTIKAN GURU BIMBINGAN
DAN KAUNSELING
• Guru Bimbingan dan Kaunseling yang layak adalah dilantik bertugas
secara Sepenuh Masa
• Guru Bimbingan dan Kaunseling Sepenuh Masa tidak diberi waktu
mengajar.
• Pegawai Siswazah yang tidak mempunyai pengalaman mengajar diberi
waktu mengajar antara 12 hingga 18 waktu, selama 6 bulan. Waktu
selebihnya digunakan bagi mengamalkan kaunseling.
• Perlantikan sepenuh masa adalah bagi mempastikan perkhidmatan
kaunseling dapat dilaksanakan secara berkesan di sekolah.
DASAR 60:40: PENYERTAAN PELAJAR
DALAM JURUSAN SAINS:SASTERA
• Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling memantapkan program
bimbingan dan kerjaya di sekolah
- Meningkatkan motivasi kepada pelajar untuk mengambil mata
pelajaran sains
-Mengadakan pameran, lawatan, aktiviti sokongan mengalakkan
pelajar mengambil mata pelajaran sains

 Memberikan kesedaran kepentingan mata pelajaran sains dalam

kursus keibubapaan.
 WANG PCG
• Wang PCG Bimbingan dan Kaunseling di
sekolah digunakan secara optimum dan
berkesan
• Pembelian buku rujukan, ensiklopedia,
perisian, video tape, penyelenggaraan
peralatan seperti komputer dll
• Program lawatan, bayaran penceramah,
bayaran sewaan dll
KADAR BANTUAN PER KAPITA SR

100 MURID 101-500 501-1000 1001 DAN

DAN KE MURID MURID KE ATAS
BAWAH
RM 500 RM500 + RM2,295.50 RM4291.50
RM4.50 + RM4.00 + RM3.50
SEORANG SEORANG SEORANG
MURID MURID MURID
MELEBIHI MELEBIHI MELEBIHI
100 ORANG 500 ORANG 1000
ORANG
KADAR BANTUAN PER KAPITA SM
100 MURID 101-500 501-1000 1001 DAN
DAN KE MURID MURID KE ATAS
BAWAH
RM 600 RM600 + RM2,794.50 RM5,920 +
RM5.50 + RM5.00 RM4.50
SEORANG SEORANG SEORANG
MURID MURID MURID
MELEBIHI MELEBIHI MELEBIHI
100 ORANG 500 ORANG 1000
ORANG
 PERKHIDMATAN GBK DI
LUAR SEKOLAH
• Perkhidmatan dengan agensi luar perlulah
diselaraskan
• Adakan sistem penggiliran bagi
meminimakan GBK meninggalkan sekolah
• Berikan perkhidmatan yang cemerlang dan
berkesan di sekolah
 KELAS GURU GANTI
• GBK menggunakan kesempatan kelas ganti
untuk membimbing pelajar dari segi
kemahiran belajar, kerjaya, komunikasi,
pembentukan sahsiah, psikososial dan
kesejahteraan mental
 PEMANTAPAN DAN PENGUKUHAN
DASAR-DASAR SEDIA ADA
• Pengajaran Sains dan Matematik dalam Bahasa Inggeris
(PPSMI)
• Peluasan Sekolah Bestari
• Penggunaan Makmal Komputer
• Pelaksanaan Perakuan/Inisitif JK Menangani Gejala dan
Budaya Tidak Sihat
• Program Kelas Rancangan Khas (KRK)
• Sekolah Model Khas
• Memperkasa Sekolah Kebangsaan
• Pelaksanaan Pendidikan Wajib
• Rancangan Integrasi Murid-Murid Untuk Perpaduan
(RIMUP)
 PEMANTAPAN PROGRAM
GBK
• Meningkatkan program dan aktiviti bimbingan
murid seperti pendidikan pecegahan dadah,
inhalan, rojok, alkohol dll
• Memantapkan aktiviti konferens dengan ibu bapa,
guru, kakitangan bukan guru serta komuniti luar.
• Kursus dan latihan untuk guru di sekolah.
Pendedahan kepada guru-guru ilmu kaunseling
 DISIPLIN MURID
• Meningkatkan kompetensi dan kemahiran guru
(GBK, warden, guru disiplin dan guru-guru)
• Mewujudkan suasana dan persekitaran sekolah
yang selamat, selesa dan kondusif
• Meningkatkan permuafakatan sekolah dengan ibu
bapa, guru, komuniti dan agensi lain
• Mengenalpasti sekolah yang berada dalam
kawasan berisiko tinggi
 PELUANG NAIK PANGKAT
• GBK boleh dilantik keperjawatan yang
lebih tinggi seperti GPK, GPK HEM, GPK
KK, Penyelia Petang dll
 PERLETAKKAN JAWATAN
• GBK tidak dibenarkan meletakkan jawatan
kecuali dilantik keperjawatan yang lebih
tinggi.
• Perletakkan jawatan GBK selain daripada
kenaikan pangkat perlu mendapat
kebenaran Bahagian Sekolah KPM
 ISU PERKHIDMATAN GURU
BIMBINGAN DAN GURU KAUNSELING
• Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling seharusnya melaksana dan
memantapkan perkhidmatan Mentor Mentee dan PRS di sekolah.
• Meningkatkan perkongsian ilmu antara Guru Bimbingan dan
Guru Kaunseling dengan menubuhkan Jawatankuasa Bimbingan dan
Kaunseling peringkat Daerah dan Negeri
• Penyeliaan Guru Bimbingan dan Guru kaunseling dilaksanakan
oleh Penyelia Kaunseling JPN dan PPD untuk melihat keberkesanan
perkhidmatan.
• Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling membuat pelaporan
perkhidmatan kepada PPD, JPN dan KPM
• Meningkatkan peranan Guru Kaunseling di asrama.
• Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling mengenalpasti masalah
pelajar melalui analisis “ Borang Senarai Semak Masalah Pelajar”
• Mengalakkan Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling mengadakan
lawatan kerja dan perkongsian ilmu dengan sekolah atau Guru
Kaunseling Cemerlang. Guru Kaunseling cemerlang menjadi
mentor kepada guru kaunseling lain.
• JPN dan PPD memberikan penghargaan kepada Guru Bimbingan
dan Guru Kaunseling cemerlang peringkat JPN dan PPD
• Perlantikan Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling hendaklah
secara sepenuh masa.
• Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling meningkatkan program
kerjaya di sekolah ke arah pencapaian Dasar 60:40: Penyertaan
pelajar dalam Jurusan Sains:Sastera
• Wang PCG Bimbingan dan Kaunseling di sekolah digunakan secara
optimum dan berkesan
• Perkhidmatan GBK dengan program PPD, JPN dan agensi luar perlu
diselaraskan. Adakan sistem penggiliran bagi meminimakan GBK
meninggalkan sekolah
• GBK menggunakan kesempatan kelas ganti untuk membimbing
pelajar dari segi kemahiran belajar, kerjaya, komunikasi dan
sebagainya
• GBK boleh dilantik keperjawatan yang lebih tinggi seperti GPK, GPK
HEM, GPK Kokurikulum, Penyelia Petang
• GBK tidak dibenarkan meletakkan jawatan kecuali perlantikan ke
jawatan yang lebih tinggi