Ֆերիդ Մուրադ
Ֆերիդ Մուրադ Ferid Murad | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 14, 1936[1][2][3][…] Ուիթինգ, Լեյք շրջան, Ինդիանա, ԱՄՆ |
Մահացել է | սեպտեմբերի 4, 2023[4][5] (86 տարեկան) Մենլո պարկ, Սան Մատեո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[6] |
Բնակության վայր(եր) | Վաշինգտոն |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Ազգություն | ալբանական ծագումով ամերիկացի |
Մասնագիտություն | բժիշկ, կենսաբան, դեղաբան և համալսարանի դասախոս |
Հաստատություն(ներ) | Վիրջինիայի համալսարան (1970-1981) Սթենֆորդ (1981-1988) Աբոթ լաբորատորիաներ (1988-1993) Տեխասի համալսարանի Հյուսթոնի բժշկական դպրոց (1997-2011) Ջորջ Վաշինգտոն համալսարան (2011) |
Գործունեության ոլորտ | Կենսաքիմիա, բժշկություն[7] և դեղագիտություն[7] |
Անդամակցություն | ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[8], Չինաստանի գիտությունների ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
Ալմա մատեր | ԴեՊաու համալսարան (1958), Վիրջինիայի համալսարան և Քեյսի արևմտյան ռեզերվային համալսարան (1965) |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[9] |
Գիտական ղեկավար | Earl Wilbur Sutherland, Jr.? |
Ազդվել է | Martha Vaughan?[10] |
Պարգևներ | |
Ferid Murad Վիքիպահեստում |
Ֆերիդ Մուրադ (անգլ.՝ Ferid Murad, սեպտեմբերի 14, 1936[1][2][3][…], Ուիթինգ, Լեյք շրջան, Ինդիանա, ԱՄՆ - սեպտեմբերի 4, 2023[4][5], Մենլո պարկ, Սան Մատեո շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[6]), բժիշկ, դեղագետ, 1998 թվականին ֆիզիոլոգիայից և դեղագիտությունից Նոբելյանի համամրցանակակիր։ Կոսովոյի գիտությունների և արվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ[14]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆերիդ Մուրադը ծնվել է ԱՄՆ Ինդիանա նահանգում ալբանացի էմիգրանտ Ջաբիր Մուրադ Էջուպի և ամերիկուհի Հերիետա Բովմանի ընտանիքում[15]։ 1958 թվականին ավարտել է DePauw համալսարանը, դեղագիտության դոկտորի կոչում ստացել է 1965 թվականին Case Western Reserve համալսարանից։ 1970 թվականին եղել է Վիրջինիայի համալսարանի պրոֆեսոր, 1981 թվականին տեղափոխվել է Սթանֆորդի համալսարան, 1988 թվականին թողել է պաշտոնը՝ ստանձնելով փոխնախագահի նոր պաշտոնը Abbott լաբորատորիայում։ 1997 թվականին Ֆերիդ Մուրադը Տեխասի համալսարանի Հյուսթոնի բժշկական դպրոցում ստեղծել է ինտեգրատիվ կենսաբանության, դեղագիտության և ֆիզիոլոգիայի բաժին և նախագահել է այն։ 2011 թվականի ապրիլից եղել է Ջորջ Վաշինգտոնի համալսարանի կենսաքիմիայի և մոլեկուլային կենսաբանության պրոֆեսոր[16]։
Մուրադի հիմնական աշխատությունները վերաբերում են նիտրոգլիցերինին և հարակից դեղամիջոցներին, մարմինը ազոտական օքսիդից ազատելուն։
2012 թվականի մայիսին Զաիրի քաղաքապետարանի կողմից ճանաչվել է պատվավոր քաղաքացի։ Հանդիսավոր արարողության ժամանակ Մուրադը նշել է, որ իր բոլոր նվաճումները նվիրված են իր ազգին, Ալբանիային[17]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Ferid MuradSept. 14, 1936-Sept. 4, 2023 Menlo Park, California — Palo Alto Online.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Obituaries: Local residents who have died recently — Palo Alto Online, 2023.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Albanian-American Nobel laureate Ferid Murad dead at 86 — Euronews.
- ↑ 7,0 7,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ Notable Names Database — 2002.
- ↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
- ↑ https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1998/murad/biographical
- ↑ 1996 Winners — Lasker Foundation.
- ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1998 — nobelprize.org.
- ↑ Ferid Murad Facts — nobelprize.org.
- ↑ «Academy of Sciences and Arts of Kosovo». Academy of Sciences and Arts of Kosovo. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 4-ին.
- ↑ [1]“Ferid Murad autobiography”, Nobel Foundation
- ↑ Nobel Laureate to Join GW | Learning & Search – the George Washington University]
- ↑ Arritjet ia dedikoj kombit tim! Արխիվացված 2013-12-10 Wayback Machine, Telefrafi, 2012-05-31 (in Albanian). As noted in the "Talk" section of this Wikipedia article, however, Murad appears to have referred to the land of his birth, education, and residence, the United States of America (and not the land of his father's birth, Albania), as "[his] nation".
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ferid Murad – Autobiography Արխիվացված 2001-12-17 Wayback Machine Նոբելյան հիմնադրամ
- Nobel Laureates 1998 Արխիվացված 2001-12-02 Wayback Machine
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆերիդ Մուրադ» հոդվածին։ |
|
- Սեպտեմբերի 14 ծնունդներ
- 1936 ծնունդներ
- ԱՄՆ-ում ծնվածներ
- Սեպտեմբերի 4 մահեր
- 2023 մահեր
- Կալիֆոռնիայում մահացածներ
- ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամներ
- Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամներ
- Վիրջինիայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ամերիկացի գիտնականներ
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Ամերիկացի նոբելյան մրցանակակիրներ
- Ամերիկացի բժիշկներ
- Ամերիկացի կենսաբաններ
- Դեղագործներ
- Փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորներ
- Ալբանացի գիտնականներ