Jump to content

Նյութերի դիմադրություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարմինը ա) սեղման բ)ձգման գ)ոլորման դեպքում

Նյութերի դիմադրություն, մեխանիկայի մի բաժին, որն ուսումնասիրում է պինդ մարմինների դեֆորմացիան, որը վերանայում է մեթոդներ կոնստրուկցիաների ինժեներական հաշվարկները ըստ բեռնվածության, ամրության և կայունության (դինամիկական համակարգի կայունություն) միառժամանակ բավարարման համար հուսալիություն, տնտեսման և երկարաժամկետ օգտագործման համար։

Նյութերի դիմադրությունը համախմբվում է «ուժ» գաղափարի շուրջ, որը հանդիսանում է դիմադրել առաջարկվող բեռներին և հակազդեցություններին՝ առանց խզման։ Նյութերի դիմադրությունը գործում է այնպիսի հասկացություններով, ինչպիսիք են ներքին ճիգերը, լարումը, դեֆորմացիան։ Արտաքին բեռների ազդեցության տակ որոշ մարմիններ ստեղծում են արտաքին ճիգեր՝ արտաքին բեռների հակազդեցությամբ։ Ներքին ճիգերը, ըստ մարմնի մասերի բաշխվածության, անվանում են լարում։ Այս պարագայում, արտաքին բեռների ազդեցության տակ առաջանում է մարմնի ներքին ռեակցիա, բնութագրվելով որպես լարում, որն իր հերթին մարմնի ուղիղ համամասնական դեֆորմացիայի։ Դեֆորմացիաները լինում են գծային (ձգել,սեղմել) և անկյունային (ոլորել). Նյութերի դիմադրության հիմնական գաղափարը, գնահատել մարմնի հնարավորոթյունը արտաքին բեռների ազդեցության տակ։

  1. Ամրություն — մարմնի հնարավորությունը արտաքին բեռների ազդեցության տակ՝ առանց խզման
  2. Կոշտություն — մարմնի հնարավորոթյունը պահպանել իր երկրաչափական ձևը ՝ թույլատրելի արտաքին բեռների ազդեցության տակ
  3. Կայունություն — մարմնի հնարավորոթյունը պահպանել իր կայուն ձևը՝ արտաքին բեռների ազդեցության տակ

Կիրառութունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյութերի դիմադրության մեթոդները լայն կիրառվում են շենքերի և կառույցների կրող կոնստրուկցիաների հաշվարկների ժամանակ՝ հստակորեն կապված մեքենաների և մեխանիզմների նախագծման հետ։

Ինչպես կանոնն է, հենց գնահատման բնութագրից ստացված և մաթեմատիկական մոդելի օգնությամբ, իրական կոնստրուկցիաների նախագծման ժամանակ մարմինների ուժային բնութագրիչներից և արտադրանքներից ընտրվում է էական պահուստային չափաբաժնով (հաշվարկներով ստացված արդյունքներին մի քանի անգամ ավելի մոտ)։

Ուսանողական միջավայրում նյութերի դիմադրությունը համարվում է ամենադժվարին ընդհանուր մասնագիտական կանոնակարգը, հիմնականում թեորեմների չոր ներկայացման և տեսողական օգտակար ուսուցողական, համակարգչային մոդելավորման և ուսուցողական տեսանյութերի բացակայության պատճառով, որ կտար հարուստ սնունդ ուսանողական ֆոլկլորին։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Старовойтов Э. И. Сопротивление материалов. — М.: Физматлит, 2008. — С. 384. — 1000 экз. — ISBN 978-5-9221-0883-6
  • Феодосьев В.И. Сопротивление материалов: Учебник для вузов. — 10-е изд., перераб. и доп. — М.: Изд-во МГТУ им. Н. Э. Баумана, 1999. — Т. 2. — 592 с. — (Механика в техническом университете). — ISBN 5-7038-1340-9; УДК 539.3/6(075.8); ББК 30.121 Ф42
  • Гениев Г. А., Киссюк В. Н., Тюпин Г. А. Теория пластичности бетона и железобетона. — М.: Стройиздат, 1974.
  • Работнов Ю. Н. Сопротивление материалов. — М., 1950.