Jump to content

Հաշթ Բեհեշթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հաշթ Բեհեշթ
Տեսակպալատ, տաղավար և մշակութային արժեք
Երկիր Իրան[1][2][3][…]
Տեղագրություն3-րդ թաղամաս[1][3]
ԲԾՄ1582 մետր
Ճարտարապետական ոճսեֆյան ճարտարապետություն[3][4][5]
Հարկեր2[3][4][5]
Շինանյութաղյուս[3][5], adobe?[5], plaster?[3][5], սայլակ[3][5] և փայտ[3][5]
Կառուցի ձևութանկյուն[3][4][5]
Մասն էBolbol Garden (Isfahan)?[4][5]
Օգտագործվում էթանգարան
Բացված1669[3][4][6][…]
ՃարտարապետPascal Coste?
ՊատվիրողՊարսկաստանի Սուլեյման I[4][5]
Պարգևներ
Ժառանգության կարգավիճակԻրանի ազգային ժառանգություն[1][3]
Քարտեզ
Քարտեզ

Հաշթ Բեհեշթ (պարս.՝ هشت‌ بهشت‎, բառացի՝ ութ եդեմական պարտեզներ), Սեֆյանների ժամանակաշրջանի պալատ Իրանի Սպահան քաղաքում։ Կառուցվել է 1696 թվականին Սուլեյման I-ի հրամանով։ Շինությունը գտնվում է Իրանի մշակութային ժառանության կազմակերպության վերասկողության ներքո։ 1977 թվականին պալատը մասնակիորեն վերականգնվել է և 1980 թվականին արժանացել Աղա Խանի մրցանակին՝ ճարտարապետության ոլորտում[7]։

Հաշթ Բեհեշթ պալատը գտնվում է Սպահանի Նաղշե Ջահան հրապարակում` Ալի Ղափու պալատից քիչ հեռու։ Հսկայական այգին, որտեղ գտնվում է պալատը, ներկայումս հասարակական այգի է և բաց է բոլորի համար։ Պալատն իրենից ներկայացնում է երկհարկ շինություն՝ գեղեցիկ կամարներով և բազմաթիվ նաշխերով։ Շինության առաստաղը զարդարված է գիպսե գեղեցիկ զարդաքանդակներով, գեղանկարներով[8]։ Երկրորդ հարկում շինությունն ունի կամարներ և փայտե վանդակավոր պատուհաններ, բազմաթիվ միջանցքներ։ Կառույցն իր բազմաթիվ սենյակներով ունի ութանկյան տեսք[9]։

Հաշթ Բեհեշթի հատակագիծը՝ ըստ ֆրանսիացի նկարիչ Պասկալ Կոստեի

Հաշթ Բեհեշթ պալատը կառուցվել է Շահ Սուլեյման Սեֆիի օրոք` Բլբուլի այգու մոտակայքում: Լայնարձակ ու մեծ այգին, որում տեղակայված է այս պալատը, ժամանակին կազմել է Նաշխե ջահան այգու մի մասը, որը կառուցվել է Իսմայիլ I-ի օրոք։ Շահ Աբասի օրոք այն բաժանվել է մի քանի մասի։ Հաշթ Բեհեշթի այգում Շահ Աբաս Երկրորդի և Սուլեյման I-ի օրոք ավելացվել են ծառեր։ Այգում կա ջրհոր, որը պատկանել է Շահ Սուլեյմանին։ Շահը մեծ ուշադրություն է դարձրել այգուն։

Պալատի առաստաղները նաշխազարդված են Սեֆյան ժամանակաշրջանի ճարտարապետական ոճով։ Պալատի անունը` Հաշթ Բեհեշթ, նշանակում է «Ութ եդեմ» կամ «Ութ եդեմական պարտեզներ»։

Ճարտարապետություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պալատի կենտրոնական մասը բաղկացած է 4 ամառային նստավայրերից։ Պատշգամբը նայում է դեպի հյուսիս։ Առաստաղը պատված է գեղեցիկ զարդանախշերով։ Առաջին հարկի սենյակները գտնվում ն շինության չորս անկյուններում, որտեղ կարելի է տեսնել նաև գեղանկարչության բազմաթիվ գեղեցիկ նմուշներ։ Սենյակներն ունեն գեղեցիկ պատուհաններ և զարդանաշխերով պատված առաստաղներ։ Այստեղ կան մի քանի սենյակներ ու միջանցքներ, որոնցից յուրաքանչյուրը զարդարված է յուրահատուկ զարդանաշխերով։ Որոշ սենյակներում կան փոքրիկ ջրավազաններ կամ բուխարիներ։ Պատերը ծածկված են հայելիներով։ Այս շինության կարևոր հատկանիշներից է ներդաշնակությունը, որ գոյություն ունի դրա տարբեր բաժինների միջև։

Հաշթ Բեհեշթ պալատն ունի մի սրահ, որը բաց է չորս կողմից և չորս շինություն։ Եվ այս կառույցը պահպանել է անցյալի գեղեկությունը
- Իրանագետ Անդրե Գոդար

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Wilber, D. N. (1962). Persian Gardens and Garden Pavilions. Tokyo. էջեր 107–11.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Ferrante, M. (1968). «Le Pavillon de Hašt Bihišt, ou les Huit Paradis, à Ispahan: Relevés et problèmes s'y rattachant'». In Zander, G. (ed.). Travaux de restauration de monuments historiques en Iran. Rome. էջեր 399–420.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
  2. archINFORM (գերմ.) — 1994.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 https://iranarchpedia.ir/entry/14244
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 https://iranicaonline.org/articles/hast-behest-2
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 https://www.archnet.org/sites/136
  6. https://www.iranicaonline.org/articles/isfahan-x2-palaces
  7. Hasht Bihisht. ArchNet
  8. «Hasht Behesht Palace». Lonely Planet. Արխիվացված օրիգինալից 15 October 2018-ին. Վերցված է 15 October 2018-ին.
  9. Bernardini, Michele (March 20, 2012). «HAŠT BEHEŠT (2)». Encyclopædia Iranica. Vol. XII. էջեր 49–51. Արխիվացված օրիգինալից January 7, 2019-ին. Վերցված է November 3, 2020-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հաշթ Բեհեշթ» հոդվածին։