Jump to content

Լոլա Մորա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Լոլա Մորա
Lola Mora
ԿեղծանունLola Mora
Ծնվել էնոյեմբերի 17, 1866(1866-11-17)[1][2]
ԾննդավայրEl Tala, Սալտա, Արգենտինա և Տուկուման, Արգենտինա[2]
Վախճանվել էհունիսի 7, 1936(1936-06-07)[3] (69 տարեկան)
Մահվան վայրԲուենոս Այրես, Արգենտինա[2]
ՔաղաքացիությունԱրգենտինա
Մասնագիտությունքանդակագործ և նկարչուհի
Ոճկլասիցիզմ
Թեմաներքանդակագործություն
Ուշագրավ աշխատանքներFuente de las Nereidas?
ՈւսուցիչFrancesco Paolo Michetti?[2], Costantino Barbella?[2] և Giulio Monteverde?[2]
ԱշակերտներGonzalo Leguizamón Pondal?[4]
 Lola Mora Վիքիպահեստում

Դոլորես Կանդելարիա Մորա Վեգա (իսպ.՝ Dolores Candelaria Mora Vega, հայտնի է որպես Լոլա Մորա, նոյեմբերի 17, 1866(1866-11-17)[1][2], El Tala, Սալտա, Արգենտինա և Տուկուման, Արգենտինա[2] - հունիսի 7, 1936(1936-06-07)[3], Բուենոս Այրես, Արգենտինա[2]), արգենտինացի քանդակագործ, որը ծնվել է Արգենտինայի Սալթա նահանգում գտնվող Էլ Տալա քաղաքում։ Նա հայտնի է եղել որպես արվեստի բնագավառի ռահվիրա։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լոլա Մորան Ռոմուալդո Ալեխանդրո Մորայի դուստրն էր, որը իսպանական Տուքուման նահանգի բարգավաճ հողատեր էր։ Ռոմուալդոն ուներ յոթ երեխա` երեք տղա և չորս աղջիկ։ Ընտանիքում Լոլա Մորան երրորդ երեխան էր։ Նրա ծնողները որոշում են, որ իրենց աղջիկները` բոլոր մյուսների նման նույնպես պետք է ունենան լավագույն կրթություն։ 1870 թվականին, երբ Լոլան 4 տարեկան էր, ծնողները որոշեցին ընտանիքով տեղափոխվել Սան Միգուել դել Տուզիան։ 1874 թվականին, երբ Լոլան 7 տարեկան էր, նա եղել է Քոլեգիո Սարմիենտո դե Տուքուման նահանգի գիշերօթիկ դպրոցի աշակերտ։ 1885 թվականին դժբախտ դեպք տեղի ունեցավ ինչի հետևանքով նրա ծնողները մահացան։ Նրա ավագ քույրը` Պաուլա Մորա Վեգան ամուսնացավ ինժեներ Գիլերմո Ռուքերի հետ։ Նրանք միասին հոգ էին տանում որբ երեխաների մասին[5]։

Կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1903 թվականին Մորան աշխատում է իր Ներեդի քանդակի վրա

20 տարեկանում նա սկսում է նկարել նկարներ, բայց որոշ ժամանակ անց նա ավելի կատարելագործվում է քանդակագործության մեջ։ Նա արդեն կարողանում էր քանդակել մարմարի և գրանիտի վրա։ Նա այդ ամենը սովորել է ինքնուրույն, այնուհետև` Հռոմում[6]։ 1900 թվականին նա վերադառնում է Արգենտինա և կառավարությունը նրան հանձնարարում է ստեղծել երկու սալաքարեր Թուզիան պատմական տան համար։

1903 թվականին Բուենոս Այրես քաղաքի համար ստեղծված Ներեդիի քանդակը, որը քաղաքային խորհրդաժողովում հանդիպեց բյուրոկրատական խնդիրներին, որտեղ քանդակը տեղից տեղ տեղափոխվեց[7]։

1996 թվականին Մորային արգենտինացի ռեժիսոր Խավիեր Թորրենը հրավիրեց, որպեսզի նա կատարի «Լոլա Մորա» ֆիլմի գլխավոր հերոսուհու դերը[8]։

Կատարած աշխատանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներքևում նշված գրեթե բոլոր աշխատանքները կատարվել են Բուենոս Այրեսում

1900 թվական, Տուչումանի տանը երկու սալաքարեր, մայիսյան հեղափոխության առաջին ազգային կառավարության և Անկախության հռչակագրի թեմաներով, 1903 թվական, Նարեիդսի շատրվաններ, որն այժմ գտնվում է Պուերտո Մադերոյում, 1912 թվական, Ռուբեն Լոպեզ Լեքուբեի, Լա Ռաքոլեթա գերեզմանոցի գաղտնի կինը[9], 1913 թվական, Ավելլանեդայի հուշահամալիր, Պլասսա Ալսինա, Ավելլանեդա, Հուշարձան Ֆրանցիսկո Նարցիսո դե Լապրիդա։

  • «Նարեիդսի շատրվաններ», Բուենոս Այրես
    «Նարեիդսի շատրվաններ», Բուենոս Այրես
  • Առաջընթաց
    Առաջընթաց
  • Գրենադեր
    Գրենադեր
  • Արդարության աստվածուհին
    Արդարության աստվածուհին

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Panzetta A. Nuovo dizionario degli scultori italiani dell'Ottocento e del primo Novecento (իտալ.): Da Antonio Canova ad Arturo Martini — 3 — Torino: Adarte, 2003. — P. 588. — 1068 p. — ISBN 88-89082-00-3
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. ↑ https://www.anba.org.ar/academico/leguizamon-pondal-gonzalo/
  5. ↑ Haedo, Oscar Félix (1974). Lola Mora: Vida y obra de la primera escultora argentina. Eudeba.
  6. ↑ Encyclopedia of Contemporary Latin American and Caribbean Cultures, edited by Daniel Balderston, Mike Gonzalez, Ana M. Lopez, 2002, page 994
  7. ↑ Los mejores inventos argentinos de la historia Արխիվացված 2011-10-06 Wayback Machine (Իսպաներեն)
  8. ↑ http://www.lanacion.com.ar/1054987-javier-torre-refleja-la-violencia-actual Արխիվացված 2016-02-07 Wayback Machine (Spanish-language)
  9. ↑ City of Angels: The History of Recoleta Cemetery : a Guide to Its Treasures, OLMO Ediciones, 2002, page 71

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լոլա Մորա» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Լոլա_Մորա&oldid=10152451» էջից