Արտաշես Մաթևոսյան (բուսաբույծ)

Արտաշես Մաթևոսյան
Ծնվել է	մարտի 9 (22), 1904; Կարճևան, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 13, 1999 (95 տարեկան); Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն, ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	գյուղատնտես և դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան
Անդամակցություն	ՀՀ ԳԱԱ
Ալմա մատեր	Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան (1931)
Կոչում	պրոֆեսոր և ակադեմիկոս
Գիտական աստիճան	գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1948)
Պարգևներ	; և
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արտաշես Մաթևոսյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մաթևոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Արտաշես Ալեքսանդրի Մաթևոսյան (մարտի 9 (22), 1904^[1]^[2], Կարճևան, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն^[1]^[2] - դեկտեմբերի 13, 1999(1999-12-13)^[2], Երևան, Հայաստան^[2]), հայ խորհրդային բուսաբույծ։ Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1948), պրոֆեսոր (1949)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961), ՀԽՍՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996)^[3], թղթակից անդամ (1971)։ ԽՄԿԿ անդամ 1938 թվականից։

Կենսագրություն

1931 թվականին ավարտել է Երևանի գյուղատնտեսական ինստիտուտը։ 1933 թվականից աշխատել է նույն ինստիտուտի բուսաբուծության ամբիոնում. 1956 թվականից՝ ամբիոնի վարիչ, 1950-1956 թվականներին՝ ուսումնա-գիտական աշխատանքների գծով տնօրենի տեղակալ։ 1941-1943 թվականներին մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին, Մալայա զեմլյայի մարտերին։ Ա.Մաթևոսյանի գիտական աշխատանքները վերաբերում են դաշտային կուլտուրաների մշակության և ՀԽՍՀ-ում կերի կայուն բազայի ամրապնդման հարցերին։ Վ. Ի. Լենինի անվան ՀամԳԳԱ Հարավային Կովկասի բաժանմունքի բուսաբուծության մասնաճյուղի և այլ գիտական խորհուրդների անդամ է։

Արտաշես Մաթևոսյանի հուշատախտակը Երևանում

Պարգևներ

Լենինի շքանշան
«Պատվո նշան» շքանշան
ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961)

Երկեր

Հայաստանի տեղական կուլտուրական կորնգանները։ ՀԽՍՀ պետհրատ, 1939, 111 էջ^[4]։
Բազմամյա խոտաբույսերի դերը հողի բերրիության բարձրացման գործում։ Երևան։ Ա. հ., 1949^[5]:
Դաշտային կերահայթայթում, Ե., 1950։
Հայաստանի կերային կուլտուրաները, Ե., 1959։
Շաքարի ճակնդեղի մշակությունը։ Հայաստան, Երևան, 1969, 52 էջ^[6]։
Բուսաբուծություն, 2 հրատ., Ե., 1977^[7]։
Эспарцеты Армении, Е., 1950.^[8]^[9]

Մամուլ

Հոդվածների մատենագիտություն^[10]։

Գրականություն

АН Арм.ССР. Персональный состав. 1943-1983. Е.,1984.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա». www.sci.am. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 8-ին.
↑ Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1939). Հայաստանի տեղական կուլտուրական կորնգանները. Յերեվան: ՀԽՍՀ պետհրատ.
↑ Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1949). Բազմամյա խոտաբույսերի դերը հողի բերրիության բարձրացման գործում. Գյուղատնտեսության մինիստրություն Հայկական ՍՍՌ. Երևան: Ա. հ.
↑ Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1969). Շաքարի ճակնդեղի մշակությունը։ Ձեռնարկ ագրոզոոտեխն. դասընթացում սովորողների համար. Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)
↑ arm�1 Մաթևոսյան; Արտաշես Ալեքսանդրի=Բուսաբուծություն. Բուսաբուծություն։ Ուսումնական ձեռնարկ գյուղատնտեսական ինստիտուտի ուսանողների համար (2 ed.). {{cite book}}: replacement character in |last= at position 4 (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)(չաշխատող հղում)
↑ Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1950). Эспарцеты Армении: Бобовые кормовые травы. Академия наук Армянской ССР, Институт земледелия АН АрмССР. Ереван: Изд-во АН АрмССР.(չաշխատող հղում)
↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Արտաշես Մաթևոսյան». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.
↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտաշես Մաթևոսյան (բուսաբույծ)» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 143)։

[_5e5775e65518eefb-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_a59ac88c1f286cbd-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.

[3] «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա». www.sci.am. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 8-ին.

[4] Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1939). Հայաստանի տեղական կուլտուրական կորնգանները. Յերեվան: ՀԽՍՀ պետհրատ.

[5] Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1949). Բազմամյա խոտաբույսերի դերը հողի բերրիության բարձրացման գործում. Գյուղատնտեսության մինիստրություն Հայկական ՍՍՌ. Երևան: Ա. հ.

[6] Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1969). Շաքարի ճակնդեղի մշակությունը։ Ձեռնարկ ագրոզոոտեխն. դասընթացում սովորողների համար. Երևան: Հայաստան.(չաշխատող հղում)

[7] rm�1 Մաթևոսյան; Արտաշես Ալեքսանդրի=Բուսաբուծություն. Բուսաբուծություն։ Ուսումնական ձեռնարկ գյուղատնտեսական ինստիտուտի ուսանողների համար (2 ed.). {{cite book}}: replacement character in |last= at position 4 (օգնություն)CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)(չաշխատող հղում)

[8] Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի (1950). Эспарцеты Армении: Бобовые кормовые травы. Академия наук Армянской ССР, Институт земледелия АН АрмССР. Ереван: Изд-во АН АрмССР.(չաշխատող հղում)

[9] «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Արտաշես Մաթևոսյան». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 29-ին.

[10] «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ». Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 8-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]