Ukraine
|
Ukraine | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| Tatọ́-tònọ | Kyiv | ||
| Lẹdo | 603,628 km² km² | ||
| Gbẹtọ Sọha Lẹ | 41,167,336 ab. (2022) | ||
Ukraine (to Ukraine-gbe mẹ: Україна) yin otò de to whèzẹtẹnwaji Europe tọn. Otò Russia tọn to whèzẹtẹn agewaji tọn na Ukraine, Belarus to whèyihọ agewaji tọn podọ Poland po Slovakia po to wheyihọwaji, Hungary, Romania, Moldova po Transnistria po sọ to huwaji whezẹtẹn tọn podọ Ohù yuu tin to huwaji.
Ukraine yin otò de he nọ yin gandudeji gbọn togán he yin dide gbọn tovi lẹ dali de. Tatọ́-tẹnnọ Ukraine tọn wẹ Kyiv (to Ukraine-gbe mẹ: Київ). E yin apadewhe Soviet Union tọn to ojlẹ de mẹ wayi sọn 1922 jẹ 1991. To Afínplọsun [[owhe] 2022 tọn, otò Russia tọn tọ́nawhàn Ukraine.
Ogbè he yin ajọwa-gbe
[jlado | jla asisado]Ukrainian wẹ yin ajọwa-gbe otò lọ tọn. To mẹhihia he wá aimẹ to 2001 whenu, diblayi gbẹtọ 29% wẹ dọdọ Russian wẹ yin ogbè tangan emitọn. Ogbè awe ehelẹ di yedelẹ to aliho de mẹ ṣigba bo gbọnvo to aliho devo lẹ mẹ.
Adà he mẹ Ukraine má do lẹ
[jlado | jla asisado]Ukraine yin mimá do adà 24 ji, taidi ayimatẹn lẹ, adà dopodopo nọ yin yiylọdọ oblast, Ukraine sọ tindo otò he tindo gandutọ etọn titi de he nọ yin yiylọ dọ Republic of Crimea
Tòdaho he klo hugan to Ukraine lẹ
[jlado | jla asisado]Tòdaho he klo hugan to Ukraine lẹ wẹ:
- Kyiv (tatọ́-tẹnnọ Kyivan Rus tọn sọn vivọnu owhe kanweko ṣinẹnẹtọ tọn; e sọ lẹzun tatọ́-tẹnnọ Ukraine tọn sọn whenue e jẹ mẹdekannu to 1919)
- Kharkiv (tatọ́-tẹnnọ Ukraine tọn sọn 1919 jẹ 1934)
- Dnipro
- Odesa
- Zaporizhia
- Lviv
Lehe yinkọ otò lọ tọn wá aimẹ gbọn
[jlado | jla asisado]Yinkọ lọ "Ukraine" (u-krayina) ko yin zẹẹmẹ basina whlà susu nado zẹemẹdo "tónu" kavi "dogbo otò tọn", ṣigba mẹdevo lẹ lẹn dọ "aigba denamẹ" wẹ yin zẹẹmẹ he na ko sọgbe hugan. Dodinnanu ogbè tọn basitọ lẹ gbẹ to dodonu podọ otàn fie yinkọ lọ wá sọn tọn din.
Whlà tintan he e yin yiyizan wẹ to owhe kanweko wiawetọ, podọ e yin yiyizan nado dlẹnalọdo apawhe tangan aigba Kyivan Rus tọn de. To glẹnsigbe mẹ, lẹdo lọ yin yinyọnẹn taidi "the Ukraine". Sọn mẹdekannujẹ yetọn to 1991 godo, "the" ma sọ nọ yin yiyidogọ na yinkọ lọ to glẹnsigbe mẹ ba na e nọ yin pinpọnhlan di aliho he ma sọgbe.