اطلاعاتي سيستم

اطلاعاتي سيستم، سيستمي هيسه که هدف اۊني اطلاعاته به-مؤقع ذخيره گۊدن، تحليل ؤ تؤزيع گۊدن هيسه. اطلاعاتي سيستمؤن دئبار کامپيۊتري نؤبؤن، هرچند امرۊزه اطلاعاتي سيستمؤن بي-کامپيۊتر نؤبۊنن. اطلاعاتˇ تکنؤلؤژي اۊ سخت-افزارؤن ؤ نرم-افزارؤني هيسن که اطلاعاتي سيستمؤنˇ مئن کارأگيته بؤبؤن. در واقع آى.تي اۊ أبزارؤني هيسه که اين امکانه أمره فراهم کۊنه تا اطلاعاتˇ همرأ کار بؤکۊنيم.

اطلاعاتي سيستمؤن

ىته اطلاعاتي سيستمه شأنه ىته مجمۊعه دؤنسن جه عناصري وابسته به هم که وظيفه اۊني، اطلاعاتˇ جمع-آوري گۊدن، پردازش ؤ ذخيره ؤ تؤزيع گۊدن هيسه. اطلاعاتي سيستمؤن مديرؤنˇ تصميم-گيرئنˇ جي پشتيباني کۊنن، سازمانˇ جۊرواجۊر بخشؤنه کنترل کۊنن ؤ اۊشؤنˇ مئنأ هماهنگي به وجۊد هورنن. اطلاعاتي سيستمˇ مئن هر اطلاعاتي گه سازمانه مربۊط بؤبۊن ذخيره بۊنه. أمي منظۊر اطلاعاتˇ جي اۊ دىتا'ن (Data) ىا اۊ دس نخؤرده اطلاعاتي هيسن گه پردازش بؤبؤن ؤ به اطلاعات تبديل بؤبؤن.

ىته ديکؤنه درنظر بىرين! چندين ؤ چند چي اجناس نئه؛ اجناسؤن هر ىته، ىته بارکدˇ رأ جي اسکن بۊنن ؤ ايمه اطلاعاتي گه اسکنˇ جي بدس هنه ذخيره بۊنن. اي جۊرواجۊر دىتا'نه شأنه جمع-آوري گۊدن ؤ تحليل گۊدن تا برسيم به ىته معني-دار اطلاعات. ىته اطلاعاتي سيستمؤن، سۊ ته بخش دأرن گه خۊ کسنˇ همرأ همکاري همرأ تۊنن مؤردنياز اطلاعاته تؤليد بؤنن. ورۊدي، پردازش ؤ خرۊجي.

ورۊدي بخشˇ مئن، خاماخام دىتا'ن محيطˇ جي گيته بۊنن ؤ ذخيره بۊنن. پردازشˇ بخش مئن، خاماخام دىتا'ن به ىته معنادار اطلاعات تبديل بۊنن. دسˇآخر خرۊجي بخشˇ مئن، پردازش بؤبؤ اطلاعات به افرادي منتقل بۊنه گه به اي اطلاعات نياز دأرن. هنده ني اطلاعاتي سيستمؤن به ىته بخش ده نياز دأرن گه بازخؤر نؤم دأره! بازخؤر اطلاعاتي هيسه گه ارزىابي ؤ اصلاح ره نيازه و ورۊدي ؤ پرادزشˇ بخشˇ سر اجرا بۊنه.

اگرچه کامپيۊتر-محور اطلاعاتي سيستمؤن، خاماخام دىتا'نˇ ذخيره ؤ پردازشˇ ره کامپيۊتري تکنؤلؤژي جي کارأگيرنن، خأ کامپيۊترؤن ؤ اطلاعاتي سيستمؤنˇ مئنأ تفاوت قائل بؤن.

دىتا، اطلاعات، دانش و ارتباط اۊشؤني

دىتا

دىتا ىته لاتين فعلˇ جي (do,dare) مشتق بؤبه؛ غيرمنظم ؤ ناآگاهانه حقاىقي گه خأ بىان وکه ره خۊجيرترين کاربرده دأنه. دىتا؛ اشىا، مبادلات، روىدادؤن ؤ فعاليتؤنˇ جي ىکته مقدماتي تؤصيف ارائه دنه گه ثبت، طبقه-بندي ؤ ذخيره وکته ولي جۊري مرتب نؤبه گه ىکته خاص معنئه برسأنه و تۊنه عددي، حرفي، شکلي ؤ صداىي بؤبۊ. خلاصه بؤنيم شأنه گۊتن دىتا اۊ واقعيتان ؤ آمار ؤ ارقامي هيسه گه اولا خأ خام بؤبۊن ؤ ثانيا پردازش نؤبؤر.

اطلاعات

به اۊ دىتا'ني گه ترکيب بؤبؤن ؤ هأىته-کسˇ ذهنˇ مئن ىکته معنا ايجاد بؤده'ن، اطلاعات گۊنن. اطلاعات خأني هأىته-کسه ىچي ارائه بده گه تاايسه هأىته-کس نۊدؤنس ؤ پيشبيني گۊده مننس. به عبارت ديگر، اطلاعات اۊ دىتا'ني هيسه گه پردازش، تبديل ؤ ترکيب بؤبؤن تا ىکته معنادار شکل به خؤد بىرن ؤ هأىته-کسه واخؤوانن.

دانش

دانش؛ چۊر و چۊته اطلاعات تۊنن به خۊ بهترين نحو کارأىته بؤبۊن.

ارتباط اۊشؤني

دىتا ىکته ساده حقيقت هيسه گه به اطلاعات تبديل بۊنه؛ به عبارت ديگر، اطلاعات اۊ دىتا'ني هيسه گه کسنˇ همرأ ترکيب بؤبؤن ؤ ىکته بامفهۊم ساختار دأنن. زمتي گه اي اطلاعات ىکته نؤجۊر زمينه مئن قرار گيرن به دانش تبديل بۊنن. اي ديدگا مئن، آمۊ ىکته خطي نظم دأنيم گه اوىندر دىتا به اطلاعات تبديل بۊنه وؤ اطلاعات دانشه بوجود هوره.

اطلاعات معنا ؤ مفهۊم دأنه و دىتا مۊسؤن مؤبهم نيه، درک گۊدٚشا هيسه. اطلاعات خۊ کارگيرؤنه اجازه دنه که بتۊنن رسلا اصلي دىتا'نˇ ماهيته درک بؤنن، دىتا نتيجه' درک گۊدٚشا بدس بيأرن ؤ کارأگيرن.

دىتا' به اطلاعات تبديل گۊدنˇ مراحل

• دىتا جمع-آوري گۊدن: دىتا' شأنه مصاحبه رأ جي، پنج-گانه حواس ؤ مطالعه ؤ رۊزنامه'نˇ ؤ ساىر را'نˇ رأ جي بدس هوردن.
• دىتا طبقه-بندي گۊدن: دىتا ىته معني دار شکلˇ مئن دسسه-بندي وکنه تا رأحت شأسه-بۊ اۊنه بازىابي گۊدن.
• دىتا دچين-وأچين گۊدن، اضاف گۊدن، ادغام گۊدن: دىتا پردازش وکنه.
• دىتا خۊلاصه گۊدن: دىتا ىته معني-دار صۊرتˇ مئن تلخيص وکنه.
• دىتا ذخيره گۊدن: دىتا ذخيره وکنه تا آىنده شأسه-بۊ اۊنه بازىابي گۊدن.
• دىتا بازىابي گۊدن: دىتا استفاده ره هنده ىاته بۊنه.
• دىتا تؤزيع گۊدن: دىتا دسˇآخر ىته خۊجير شکلˇ مئن (اطلاعات)، ىته مۊناسب زمتˇ مئن ؤ مۊناسب کسؤنˇ مئنأ انتشار بدأ بۊنه.

اطلاعات ؤ سازمان

الانه که دؤران رقابتˇ دؤران هيسه، اطلاعات شيشمين سربس هيسه که سنتي پنجگانه سربسؤنˇ مئن ىعني انسان ؤ ماشين ؤ پۊل ؤ مواد ؤ زمتˇ همرأ دلأزأ بؤبه. سازمانؤنˇ مئنأ اطلاعات دؤ جۊر کارأگيته بۊنه: به-عنوان ىته سربس و به-عنوان ىته داراىي.

اطلاعاتˇ جي شأنه به-عنوان ىته سربس، ىعني به-عنوان ىته ورۊدي، محصۊلاتˇ تؤليدˇ ره کارأگيتن. همچنين اطلاعاتˇ جي شأنه به-عنوان ىته داراىي کارأگيتن ىعني شأنه اطلاعاته، کارخؤنه ؤ کالا ؤ تجهيزات ؤ دئباخي داراىئنˇ همرأ ىکي دؤنسن. هۊته ني شأنه اطلاعاته به-عنوان ىته ورۊدي، پۊل ؤ موادˇخام ؤ ماشين-آلاتˇ دئباخي ورۊدئنˇ همرأ ىکي دؤنسن.