Tabú
O tabú[1] era, orixinalmente, unha institución de fundamento relixioso que atribuía carácter sagrado a determinados seres, obxectos ou lugares, prohibindo calquera contacto con eles. Posteriormente, o termo pasou a designar calquera tipo de prohibición.[2]
Etimoloxía
[editar | editar a fonte]A palabra é de orixe polinesia. Deriva do tabu tongano e do tapi maorí, termos que se refiren á prohibición dun determinado acto, baseado na crenza de que tal acto invadiría o campo do sagrado, o que implica perigo ou maldición para os individuos comúns.
O termo foi rexistrado por primeira vez polo capitán James Cook durante a súa visita a Tonga en 1771. Despois introduciuse no idioma inglés e posteriormente estendeuse a outros idiomas. Aínda que os tabús foron asociados inicialmente con culturas polinesias no Pacífico Sur, os tabús están ou estiveron presentes en practicamente todas as sociedades.
Interpretación do concepto
[editar | editar a fonte]Segundo Sigmund Freud, o tabú é a base da "Idolatría" e a violación dese interdito provocaría un castigo divino, unha "Maldición", unha "Herdanza Maldita", que incidiría sobre o individuo culpado ou sobre todo o grupo social. Para Freud e Levi-Strauss, expresaría un sentimento colectivo sobre un determinado comportamento ou asunto, dividindo un ambiente entre "amigos" dun lado e "inimigos" do outro lado. Segundo Sigmund Freud, o incesto e o parricidio serían os únicos tabús universais a nivel individual, constituíndo a base da civilización.[3] Porén, aínda que o canibalismo, o asasinato dentro do mesmo grupo de parentesco e o incesto sexan tabú na maioría das sociedades, procuras posteriores encontraron excepcións para todos eles: por tanto, non se coñece ningún tabú que sexa universal.[4][5][6][7][8][9][10]
Tabú lingüístico
[editar | editar a fonte]En lingüística, é a imposición dunha prohibición de dicir nomes de certas cousas ou persoas. Normalmente, para escapar aos tabús, utilízanse eufemismos ou disfemismos.[11]
Os tabús da linguaxe divídense en tres grupos, de acordo co uso ou a motivación psicolóxica: uns son debido ao medo, outros a un sentimento de delicadeza e outros, aínda, a un sentido de decencia e decoro. Os tabú de medo teñen que ver co pavor en relación aos seres sobrenaturais, que impuxeron tabú sobre os seus nomes, como, por exemplo, o demo. As criaturas e as cousas vulgares dotadas de calidades sobrenaturais poden tornarse albo de terror e tabú. Os nomes dos obxectos inanimados poden tamén ser afectados por unha prohibición. Os de delicadeza derivan da tendencia a evitar referencias directas a asuntos desagradabades, tales como a doenza, a morte ou defectos físicos e mentais. Os de decencia son xeralmente asociados a sexo e/ou moral. Chámanse tabuismos as palabras, locucións ou acepcións tabú, consideradas groseiras ou ofensivas demais na maioría dos contextos.[12]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tabú.
- ↑ FERREIRA, A. B. H. Novo Dicionário da Língua Portuguesa. 2ª edição. Rio de Janeiro. Nova Fronteira. 1986. p. 1 638.
- ↑ FREUD, Sigmund (1913). Totem et Tabu .
- ↑ Jones, Ashley. "Incest in Ancient Egypt" (PDF). cnersundergraduatejournal.files.wordpress.com (en inglés). Consultado o 10 de abril de 2021.
- ↑ Strong, Anise K. (2005). "Incest Laws and Absent Taboos in Roman Egypt". Ancient History Bulletin (en inglés) (Calgary) 19 (1-2): 31–41. ISSN 0835-3638.
- ↑ Lewis, N. (1983). Life in Egypt under Roman Rule. ISBN 0-19-814848-8.
- ↑ Frier, Bruce W. (1994). The Demography of Roman Egypt. Cambridge, UK. ISBN 0-521-46123-5.
- ↑ Shaw, Brent D. (1992). "Explaining Incest: Brother-Sister Marriage in Graeco-Roman Egypt". Man, New Series (en inglés) (Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland) 27 (2): 267–299. ISSN 0025-1496. JSTOR 2804054. doi:10.2307/2804054.
- ↑ Hopkins, Keith (1980). "Brother-Sister Marriage in Roman Egypt" (PDF). Comparative Studies in Society and History (en inglés) 22 (3): 303–354. doi:10.1017/S0010417500009385. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 03 de marzo de 2016. Consultado o 09 de abril de 2021.
- ↑ Remijsen, Sofie; Clarysse, Willy (2008). Society for the Promotion of Roman Studies, ed. "Incest or Adoption? Brother-Sister Marriage in Roman Egypt Revisited". 0075-4358 (Cambridge University Press) 98 (98): 53–61. ISSN 0075-4358. doi:10.3815/007543508786239355.
- ↑ Tabus linguísticos do português do Brasil. Por Alfredo Maceira Rodríguez.
- ↑ Priberam Dicionário. Dispoñíbel en http://www.priberam.pt/dlpo/tabu%C3%ADsmo. Consultado o 15 de xaneiro de 2016.