Proporcionalidade (ciencias)
A proporcionalidade[1][2] en ciencias é unha relación matemática que se define como unha correspondencia unívoca entre magnitudes medidas. A proporcionalidade matemática é unha función bixectiva que se clasifica en diversos tipos, dependendo do número e da natureza das magnitudes involucradas. Ademais, a proporcionalidade é fundamental en moitas outras disciplinas científicas para describir relacións consistentes e previsíbeis entre variábeis.
En física
[editar | editar a fonte]En física, a proporcionalidade xoga un papel crucial en leis como a de Hooke para resortes, onde a forza é directamente proporcional á extensión,[3] e na Lei de Ohm, onde a corrente é directamente proporcional á tensión aplicada e inversamente proporcional á resistencia.[4]
En química
[editar | editar a fonte]En química, a lei das proporcións constantes indica que en compostos químicos definidos, as proporcións en masa dos elementos son constantes, independentemente da orixe da mostra ou do método de preparación.[5]
En bioloxía
[editar | editar a fonte]Na bioloxía, a proporcionalidade pode observarse nos ritmos metabólicos, onde cambios na masa corporal teñen efectos proporcionais na taxa metabólica[6].
Tipos de proporcionalidade
[editar | editar a fonte]- Artigo principal: proporcionalidade (matemáticas).
Proporcionalidade simple
[editar | editar a fonte]- Proporcionalidade simple directa - O produto das magnitudes relacionadas mantense constante.
- Proporcionalidade simple inversa - O produto das magnitudes é inversamente proporcional.
Proporcionalidade composta
[editar | editar a fonte]Involucra máis de dúas magnitudes, sendo un exemplo a proporcionalidade múltiple, caracterizada pola interacción entre tres ou máis magnitudes
Símbolo
[editar | editar a fonte]O símbolo matemático '∝' utilízase para indicar que dous valores son proporcionais. Por exemplo, A ∝ B. En Unicode, este é o símbolo: U+221D.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "proporcionalidade (matemáticas)". aplicacions.usc.es; bUSCatermos. Consultado o 2024-12-14.
- ↑ "proporcionalidade". Dicionario da Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-14.
- ↑ "Hooke's Law" (en inglés). Encyclopædia Britannica. Consultado o 2024-12-14.
- ↑ "Ohm's Law" (en inglés). Encyclopædia Britannica. Consultado o 2024-12-14.
- ↑ "Law of Definite Proportions" (en inglés). Encyclopædia Britannica. Consultado o 2024-12-14.
- ↑ "The Impact of Body Mass on Metabolic Rate" (en inglés). Nature. Consultado o 2024-12-14.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Proporcionalidade |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Teoria da Proporcionalidade: a famosa "Regra de Três" - Mundo da Matemática