Niko Tinbergen
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 15 de abril de 1907 A Haia, Países Baixos |
Morte | 21 de decembro de 1988 (81 anos) Oxford, Reino Unido |
Educación | Universidade de Leiden Stedelijk Gymnasium Haarlem (en) |
Actividade | |
Campo de traballo | Etoloxía e Ornitoloxía |
Ocupación | biólogo, etólogo, profesor universitario, ornitólogo, zoólogo, fotógrafo |
Empregador | Universidade de Leiden, Dutch ordinary professor (en) . Faculdade de Matemática e Ciências Naturais (pt) (1947–1949) Universidade de Leiden, lecturer (en) . Faculdade de Matemática e Ciências Naturais (pt) (1939–) Universidade de Oxford |
Membro de | |
Alumnos | Richard Dawkins |
Obra | |
Doutorando | Richard Dawkins e Colin Gordon Beer (en) |
Familia | |
Pai | D. C. Tinbergen |
Irmáns | Jan Tinbergen Luuk Tinbergen |
Premios | |
Descrito pola fonte | Grande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (sec:Тинберген Николас) Obálky knih, Medvik >>>:Tinbergen, Niko, 1907-1988, |
Nikolaas "Niko" Tinbergen, nado o 15 de abril de 1907 na Haia, Países Baixos, e finado o 21 de decembro de 1988 en Oxford, Inglaterra, foi un ornitólogo neerlandés.[1]
En 1951 publicou The Study of Instinct, un libro moi influente sobre o comportamento animal.
En 1973 foi galardoado co Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina, xunto con Karl von Frisch e Konrad Lorenz, polo seu traballo sobre o comportamento animal.[2] O seu irmán Jan Tinbergen foi galardoado co Premio Nobel de Ciencias Económicas en 1969.
O estudo do instinto
[editar | editar a fonte]En 1951 publicouse The Study of Instinct, de Tinbergen. Os ecoloxistas do comportamento e os biólogos evolucionistas aínda recoñecen a contribución que este libro fixo ao campo dos estudos da ciencia do comportamento. O Estudo do Instinto resume as ideas de Tinbergen sobre as respostas de comportamento innatas en animais e a adaptabilidade e os aspectos evolutivos destes comportamentos. Por comportamento enténdese o número total de movementos realizados polo animal intacto; O comportamento innato é aquel que non se modifica polo proceso de aprendizaxe. O tema principal do libro é o papel dos estímulos internos e externos no control da expresión do comportamento.[3]
En particular, interesouse en explicar as condutas 'espontáneas': aquelas que se producían na súa forma completa a primeira vez que se realizaban e que parecían resistentes aos efectos da aprendizaxe. Explica como o comportamento pode considerarse como unha combinación destes patróns de comportamento espontáneos e unha serie de reaccións a estímulos específicos. O comportamento é unha reacción que, en certa medida, depende de estímulos externos, pero tamén é espontánea, xa que tamén depende de factores causais internos.[3]
O seu modelo de como se provocan certas reaccións de comportamento baseouse no traballo de Konrad Lorenz. Lorenz postulou que para cada acto instintivo hai unha enerxía específica que se acumula nun reservorio do cerebro. Neste modelo, Lorenz imaxinaba un depósito cunha válvula cargada por resorte na súa base sobre a que podería actuar un estímulo apropiado, como un peso nunha báscula que tira contra un resorte e libera o depósito de enerxía, unha acción que provocaría a un animal para expresar o comportamento desexado.[3]
Tinbergen engadiu complexidade a este modelo, un modelo que agora se coñece como modelo xerárquico de Tinbergen. Suxeriu que os impulsos motivacionais acumúlanse nos centros nerviosos do cerebro, que están controlados por bloques. Os bloques son eliminados por un mecanismo de liberación innato que permite que a enerxía flúa ao seguinte centro (cada centro contén un bloque que precisa ser removido) nunha fervenza até que se exprese o comportamento. O modelo de Tinbergen mostra varios niveis de complexidade e que os comportamentos relacionados están agrupados.[4]
Un exemplo son os seus experimentos con abellas forradoras. Demostrou que as abellas mostran curiosidade polos modelos de flores en papel amarelo e azul e suxeriu que estes estímulos visuais provocaban a acumulación de enerxía nun centro específico. Con todo, as abellas raramente pousaban en flores modelo a menos que tamén se aplicase o cheiro axeitado. Neste caso, o estímulo químico do cheiro permitiu que se liberase o seguinte elo da cadea, animando á abella a pousar. O paso final foi que a abella inserise as pezas bucais na flor. Tinbergen imaxinaba isto como a conclusión do conxunto de reaccións para o comportamento de alimentación das abellas.[4]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Nikolaas Tinbergen - Biographical". Consultado o 2 de marzo de 2016.
- ↑ "Nikolaas Tinbergen". Consultado o 2 de Março de 2016.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Hinde, R. A. Ethological Models and the Concept of 'Drive'. British Journal of the Philosophy of Science, 6, 321–331 (1956)
- ↑ 4,0 4,1 Tinbergen, Nikolaas. The Study of Instinct.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]Algunhas das publicacións de Tinbergen son:
- 1939: 'The Behavior of the Snow Bunting in Spring Arquivado 11 de novembro de 2018 en Wayback Machine..' In: Transactions of the Linnaean Society of New York, vol. V (outubro de 1939). OCLC 885412024
- 1951: The Study of Instinct. Oxford, Clarendon Press.OCLC 249804809
- 1952: Derived activities; their causation, biological significance, origin, and emancipation during evolution. Q. Rev. Biol. 27:1-32. doi:10.1086/398642. [1].
- 1953: The Herring Gull's World. Londres, Collins.OCLC 781602203
- 1953: Social Behaviour in Animals: With Special Reference to Vertebrates. Methuen & Co.OCLC 513004 (reimpresso em 2014): Londres & N. York : Psychology Press. ISBN 978-1-84872-297-2 (print); ISBN 978-1-315-84999-7 (eBook)
Publicacións sobre Tinbergen e a súa obra:
- Burkhardt Jr., RW (2005). Patterns of Behavior : Konrad Lorenz, Niko Tinbergen, and the Founding of Ethology. ISBN 0-226-08090-0
- Kruuk, H (2003). Niko's Nature: The Life of Niko Tinbergen and His Science of Animal Behaviour. Oxford, Oxford University Press. ISBN 0-19-851558-8
- Stamp Dawkins, M; Halliday, TR; Dawkins, R (1991). The Tinbergen Legacy. Londres, Chapman & Hall. ISBN 0-412-39120-1
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Perfil no sitio oficial do Nobel de Fisioloxía ou Medicina [en http://nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1973/]