Manat turcomán

Para a moeda de Acerbaixán, véxase Manat acerbaixano.

Manat turcomán
Türkmen manady en turcomán
Moeda dun manat turcomán	Billete de 10.000 manats turcománs
Código:	TMT
Ámbito:	Turkmenistán
Símbolo:	m
Fracción:	100 tenge (teňňe)
Moedas:	- 1, 2, 5, 10, 20 e 50 tenge. - 1 e 2 manats.
Billetes:	1, 5, 10, 20, 50, 100 e 500 manats.
Emisor:	Banco Central de Turkmenistán.
Taxa de troco: 22-4-2020	1 EUR = 3,91 TMT 1 USD = 3,50 TMT
Troco actual

O manat turcomán (código TMT; símbolo: m) é a unidade monetaria de Turkmenistán desde 1993, subdividida en 100 tenge (teňňe) como moeda fraccionaria.

En 2009, o primeiro manat foi substituído polo novo manat turcomán, cunha taxa de cambio de 5.000 manats vellos por cada novo manat.

Etimoloxía

O termo manat tomouse do persa munāt e do ruso Монета, vocábulos que en ambos os casos proceden da palabra latina moneta, de onde deriva tamén a nosa "moeda". Manat foi, así mesmo, a palabra coa que se designou o rublo soviético tanto na lingua azarí como na turcomá.

Primeiro manat (1993-2009)

O primeiro manat turcomán introduciuse o 1 de novembro de 1993 en substitución do rublo ruso, cunha taxa de cambio de 500 rublos por manat. A aquel primeiro manat turcomán asignáraselle o código ISO 4217 TMM e estaba dividido en 100 teňňesi.

Moedas

Esta primeira serie de moedas foi de curta duración, debido a que o valor do metal no que estaban cuñadas as moedas pasou a ser axiña máis alto que o seu propio valor nominal. Puxéronse en circulación inicialmente moedas cuñadas en 1993, con valores faciais de 1, 5, 10, 20 e 50 tenges (teňňesi). Logo dun período de alta inflación, engadíronse á serie en 1999 os valores de 500 e de 1.000 manats. Todas estas moedas levan nos seus anversos, por lei, a imaxe do daquela presidente do país, Saparmurat Niyazov.

Imaxe	Valor	Aliaxes	Diámetro	Grosor	Peso	Canto	Data
	1 tenge	Aceiro con baño de cobre.	16 mm	1,4 mm	1,87 g	Liso	1993
	5 tenges		20 mm	1,5 mm	2,92 g
	10 tenges		22,5 mm	1,65 mm	4,45 g
	20 tenges	Aceiro con baño de níquel.	21 mm	1,65 mm	3,62 g	Estriado.
	50 tenges		24 mm	1,65 mm	4,92 g
	500 manats		21 mm	1,55 mm	3,51 g		1999
	1.000 manats		24 mm	1,65 mm	4,86 g

Billetes

Primeira serie (1993-2005)

En 1993 introducíronse billetes cos valores nominais de 1, 5, 10, 20, 50, 100 e 500 manats, en substitución dos que circularan ata a data, correspondentes ao sistema do rublo. A serie foi completada cos valores de 1.000 manats en 1995, e de 5.000 e 10.000 manats en 1996. En 2005, produciuse unha nova tiraxe de billetes cos valores de 50, 100, 500, 1.000, 5.000 e 10.000 manats. Todos os billetes, agás os de 1 e 5 manats, teñen o retrato do daquela presidente turcomán, Saparmurat Niyazov. Todos os billetes do país son producidos pola compañía británica de impresión de papel moeda De La Rue.

Imaxe		Valor nominal	Tamaño (mm)	Cor	Descrición		Datas
Anverso	Reverso				Anverso	Reverso	Emisión	Retirada
		1 manat	120×60	Vermello Rosa	Academia de Ciencias de Turkmenistán	Mausoleo de Il-Arslan	1993	31-XII- 2009
		5 manats	126×63	Azul Azul	Escola e Conservatorio Nacional de Música	Mausoleo Abu Seyid Mehneyi
		10 manats	132×66	Laranxa Rosa	Saparmurat Niyazov. Edificio do Gabinete de Ministros	Mausoleo do Sultán Tekesh
		20 manats	138×69	Verde Verde	Saparmurat Niyazov. Biblioteca Nacional de Turkmenistán.	Mausoleo de Astana-Baba.	1993 1995
		50 manats	144×72	Marrón Marrón	Saparmurat Niyazov. Monumentos.	Mesquitas.
		100 manats	150×75	Azul Azul	Saparmurat Niyazov. Vello pazo presidencial.	Mausoleo do Sultán Sandzhar.
		500 manats	156×78	Vermello Vermello	Saparmurat Niyazov. Teatro Estatal de Turkmenistán.	Mausoleo Turabek-Khanum.
		1.000 manats	156×78	Verde Verde	Saparmurat Niyazov. Antigo pazo presidencial.	Emblema nacional de Turkmenistán.	1995
		5.000 manats	156×78	Morado Morado			1996 1999 2000
		10.000 manats	156×78	Azul/gris Azul/gris			1996
					Saparmurat Niyazov. Palacio de Turkmenbashi .	Mesquita Saparmurat Hajji.	1998
							1999
						Monumento á neutralidade. Pazo de Congresos.	2000
				Verde/laranxa Verde/laranxa		Monumento á independencia de Turkmenistán.	2003
							2005

Segunda serie (2005)

En 2005 introduciuse unha nova serie de billetes do sistema do manat. Orixinariamente pretendíase substituír o primeiro manat cunha taxa fixa de cambio de 1.000 dos novos por un dos primeiros, mais finalmente pospúxose esa revalorización da moeda e a serie púxose en circulación co mesmo valor dos billetes anteriores. Os billetes correspondentes á primeira serie e os desta segunda serie circularon conxuntamente ata a introdución do segundo manat en 2009. Os valores postos en circulación foron os de 50, 100, 500, 1.000, 5.000 e 10.000 manats.

Imaxe		Valor nominal	Tamaño (mm)	Cor	Descrición		Datas
Anverso	Reverso				Anverso	Reverso	Emisión	Retirada
		50 manats	144×72	Morado	Retrato de Saparmurat Niyazov.	Semental Yanardag.	26-X-2005	31-XII-2009
		100 manats	150×75	Rosa. Vermello.		Banco Central de Turkmenistán.
		500 manats	156×78	Laranxa. Marrón.		Xoiaría antiga turcomá.
		1.000 manats		Verde.		Residencia do presidente de Turkmenistán.
		5.000 manats		Azul.

Novo manat (desde 2009)

Por mor da desvalorización que sufriu a moeda turcomá desde a súa creación, en 2009 púxose en circulación unha nova unidade monetaria chamada tamén manat, dividida pola súa vez en 100 tenge (teňňe). O cambio produciuse a razón de 5.000 manats antigos por cada novo manat. O 1 de xaneiro dese ano apareceron os novos billetes e as novas moedas.

Moedas

Durante a reforma monetaria de 2009 puxéronse en circulación novas moedas de 1, 2, 5, 10, 20 e 50 tenge. Ademais, o 1 de novembro de 2009, o Banco Central de Turkmenistán anunciou a posta en circulación de novas moedas bimetálicas de 1 e 2 manats para o 1 de xaneiro de 2010. Nesta serie, en lugar de representarse o presidente do país nos seus anversos reprodúcese un mapa de Turkmenistán coa Torre da Independencia superposta. Todas estas moedas foron producidas na Royal Mint de Londres.

Imaxe		Valor	Aliaxe	Diámetro	Grosor	Peso	Canto	Data
Anverso	Reverso
		1 tenge	Aceiro con baño de níquel	16 mm	1,52 mm	2 g	Liso	2009
		2 tenges		18 mm	1,8 mm	3 g	Estriado
		5 tenges		20 mm	1,89 mm	4,0 g	Liso
		10 tenges	Latón	22 mm	1,85 mm	5,0 g	Estriado intermitente.
		20 tenges		24 mm	1,96 mm	6,5 g	Liso
		50 tenges		26 mm	2,03 mm	8,0 g	Estriado
		1 manat	Aro: latón. Centro cuproníquel.	27 mm	2,2 mm	9,5 g	Estriado con estrelas e lenda BIR MANAT	2010
		2 manats	Aro: cuproníquel. Centro: latón.	28 mm	2,4 mm	11 g	Estriado con estrelas de 8 puntas

Billetes

A nova serie de billetes componse dos valores de 1, 5, 10, 20, 50, 100 e 500 manats (este último non chegou a circular).

Os billetes gardan certas semellanzas con respecto aos anteriores mais coa particularidade de que nos vellos manats o presidente aparecía nos anversos de todos os valores, en tanto que nos novos o seu retrato só está presente nos billetes de 500 manats; no resto reprodúcense os bustos de grandes persoeiros turcománs, e nos seus reversos edificios significativos do país.

Os billetes da serie impresa en 2017 incorporan, a modo de conmemoración, o logotipo dos V Xogos Asiáticos de Interior e Artes Marciais, que tiveron lugar en Ashgabat do 17 ao 27 de setembro de 2017.

Imaxe		Valor nominal	Tamaño (mm)	Cor	Descrición		Data
Anverso	Reverso				Anverso	Reverso
		1 tenge	120×60	Verde. Laranxa.	Retrato de Tugrïl Beg.	Centro Cultural Estatal.	2009 2012 2014
		5 tenge	126×63	Marrón. Verde.	Retrato de Ahmad Sanjar	Monumento á Neutralidade.	2009 2012
		10 tenge	132×66	Vermello. Rosa.	Retrato de Magtymguly Pyragy	Edificio do Banco Central.	2009 2012
		20 tenge	138×69	Morado.	Retrato de Görogly Beg.	Palacio Ruhyýet.	2009 2012
		50 tenge	144×72	Verde. Gris.	Retrato de Dede Korkut.	Asemblea Nacional Turcomá.	2009 2014
		100 tenge	150×75	Azul.	Retrato de Oghuz Khagan.	Palacio Türkmenbaşy	2009 2014
		500 tenge	156×78	Castaño.	Retrato de Saparmurat Niyazov	Mesquita de Gypjak.	Non emitido

Véxase tamén

Outros artigos

• Economía de Turkmenistán

Bibliografía

• Krause, C. L.; Mishler, C. (1991). Standard Catalog of World Coins: 1801-1991 (18th ed.). Krause Publications. ISBN 0873411501
• Pick, A. (1994). Standard Catalog of World Paper Money: General Issues (7th ed.). Krause Publications. ISBN 0-87341-207-9