Estación de Miranda de Ebro
| Miranda de Ebro | |
|---|---|
 Vías da Estación de Miranda de Ebro | |
| Situación | Miranda de Ebro |
| Servizos |    |
| Liñas | |
| Longa Distancia | Alvia, Intercity, Estrella, Trenhotel |
| Media distancia | MD Intercity Rexional Exprés |
| Intermodalidade | |
| Outros | Taxis |
A estación de Miranda de Ebro é unha estación de ferrocarril de Adif situada na cidade de Miranda de Ebro, na provincia de Burgos. É un importante nó ferroviario onde conflúen as liñas Madrid-Irún e Castejón-Bilbao. Ten servizos de longa e media distancia operados por Renfe. As súas instalacións complétanse cunha estación de clasificación chamada Miranda de Ebro-Mercadorías.[1]
Situación ferroviaria
[editar | editar a fonte]A estación atópase a 462,73 metros de altitude no cruzamento ferroviario que forman as seguintes liñas de ancho ibérico:
- Liña férrea Madrid-Hendaia, punto quilométrico 458,913.[2]
- Liña férrea Castejón-Bilbao vía Logroño, punto quilométrico 145,200.[2]
Historia
[editar | editar a fonte]
En 1855 o goberno central propúxose sacar a poxa algúns tramos do ferrocarril de Madrid a Irún. En 1856, a Sociedade de Crédito Mobiliario Español (que máis tarde foi a Compañía dos Camiños de Ferro do Norte) sacou adiante o tramo entre Burgos e a fronteira con Francia que discorrería por Miranda de Ebro, Vitoria, Altsasu e Donostia. A liña comezou a construírse en marzo de 1857 en Valladolid, e a sección correspondente a Miranda quedou en mans do enxeñeiro francés Letourneur. A pesar das dificultades que se atoparon en Pancorbo ou no Porto da Brújula, onde se seguiu traballando ata 1862, a liña estivo construída ao seu paso por Miranda en 1859.
O 13 de abril de 1862 inaugurouse o tramo entre Miranda de Ebro e Olazti, e o 26 de xullo dese mesmo ano abriuse o tramo Quintanapalla-Miranda de Ebro.[3] A liña completa entre Madrid e Irún foi inaugurada o 15 de agosto de 1864.
Paralelamente a Compañía do Ferrocarril de Tudela a Bilbao comezou a construción da súa liña, promovida, entre outras cousas, porque a vila de Bilbao quedou moi desprazada da liña Madrid-Irún. En decembro de 1857 iniciáronse as obras a cargo do enxeñeiro inglés Charles Vignoles, ata 1863, cando acabararon as obras. Esta compañía só durou ata 1878, cando a Compañía dos Camiños de Ferro do Norte absorbeuna.
Ambas as liñas tiveron como punto de ligazón a cidade de Miranda de Ebro, polo que desde o principio pensouse en construír unha estación singular e diferente do resto. Un primeiro proxecto, realizado por Manuel Estibaus en 1861, propuxo a construción de dous edificios comunicados entre si por un paso elevado para dar servizo por separado a cada compañía. Pero esta idea non levou a cabo porque ambas as compañías decidiron levantar unha estación compartida. O proxecto definitivo foi redactado o 23 de abril de 1862 por Charles Vignoles, xusto seis días antes de que Letourneur presentase o proxecto da estación de Vitoria.
A estación de Miranda de Ebro foi unha das pioneiras en España, e a súa parte máis destacable, o edificio de viaxeiros de primeira clase, é un dos poucos exemplos de estilo vitoriano do país. Trátase dun edificio de planta rectangular e dividido lonxitudinalmente en dúas partes iguais e simétricas. A excepción do vestíbulo común, cada compañía tivo as súas propias instalacións e as vías de cada lado do edificio correspondía a unha ou outra compañía.
As marquesiñas son sen dúbida a parte singular da estación. Trátase de dúas cubertas duns noventa metros de lonxitude realizadas cun armazón de ferro, todo iso fundido nos talleres londinienses Frederick Braby. O eixe longitudital do edificio só se altera por un transversal que nos indica o lugar do vestíbulo. Alí é onde se concentra o maior número de filigranas caladas no ferro, ménsulas, arcos etc.
As instalacións ferroviarias deron traballo a máis de tres centenares de persoas a finais do século XIX, xusto a mesma poboación coa que contaba a entón vila de Miranda 150 anos antes. O trazado ferroviario marcou a estrutura urbanística que Federico Keller impuxo corenta anos máis tarde no seu Plan de Ordenación da Vila de Miranda de Ebro de 1903. O complexo ferroviario de Miranda era un dos máis sofisticados e completo do país naquela época.[4]
Na segunda metade do século XX o edificio principal recreceuse nunha planta e reformouse o seu interior. O 31 de xaneiro de 1987 inaugurouse o by-pass que transcorre baixo o cerro de La Picota, feito que supuxo a eliminación do trazado ferroviario polo centro da cidade. En 2007 inaugurouse o posto de mando do Adif, cuxa función é controlar o tráfico ferroviario do norte do país.[5] Ademais do transporte de viaxeiros, a estación de Miranda posúe unha importante praia de vías para o tráfico de mercadorías, así como diversos talleres pertencentes a Renfe Integria e Adif. O futuro ferroviario local está á espera da chegada da alta velocidade, xa que en Miranda confluirán as liñas de alta velocidade procedentes de Valladolid e Logroño co Y vasco. Mentres, desde decembro de 2007 a cidade está conectada coas principais capitais de provincia mediante o servizo de alta velocidade Alvia.
Tamén o futuro enclavamiento loxístico no Polígono Industrial de Ircio, actualmente en construción, terá un novo peirao de vías para facilitar o transporte entre ferrocarril e estrada que potenciará a creación de postos de traballo.[6] Con todo, algúns sindicatos ferroviarios móstranse preocupados pola perda de servizos de mercadorías e peso específico da estación de Miranda.
En 2009 confirmouse o novo "nó ferroviario" de alta velocidade de Miranda de Ebro que enlazará o corredor Cantábrico-Mediterráneo coa liña entre Madrid e Francia. Será, por tanto, un punto prioritario e imprescindible nas comunicacións por tren do norte do país.[7]
Servizos ferroviarios
[editar | editar a fonte]Longa distancia
[editar | editar a fonte]Actualizado a 24 de xuño de 2016.
Media distancia
[editar | editar a fonte]Actualizados a 24 de xuño de 2016.
| Liña | Trens | Orixe/Destino | <> | Destino/Orixe |
|---|---|---|---|---|
| Intercity | Bilbao-Abando | Miranda de Ebro | ||
| Intercity | Irún | Madrid-Chamartín | ||
| MD RE |
Vitoria | Madrid-Chamartín | ||
| RE | Burgos-Rosa de Lima | Zaragoza-Miraflores | ||
| 22 | MD | Valladolid-Campo Grande | Zaragoza-Delicias | |
| 25 | MD | Irún | Miranda de Ebro |
Galería fotográfica
[editar | editar a fonte]Galería de fotografías de locomotoras de vapor, diésel e eléctricas en Miranda de Ebro.
-
Unidade 030-219 nunha praza de Miranda de Ebro (vapor) -
Unidade 269-230 (eléctrica) -
Unidade 311-151 (diésel) -
Unidade 319-220 (diésel) -
Unidade 321-015 (diésel) -
Unidade 321-044 (dieéel) -
Unidade 321-054 (diésel) -
Unidade 333-309 (diésel) -
Unidade 333-325 (diésel) -
Unidade 10349 (diésel) -
Locomotoras -
Locomotoras e vías
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Adif. "Ficha técnica". Arquivado dende o orixinal o 13 de decembro de 2013. Consultado o 6 de decembro de 2013.
- ↑ 2,0 2,1 Euroferroviarios (ed.). "Miranda de Ebro (Est.)". Consultado o 1 de febreiro de 2012.
- ↑ Spanishrailway (ed.). "Caminos de Hierro del Norte de España". Arquivado dende o orixinal o 18 de xullo de 2011. Consultado o 1 de febreiro de 2012.
- ↑ Historia de Miranda de Ebro. Miranda de Ebro: Ayuntamiento de Miranda de Ebro/Nuclenor. 1999.
- ↑ "Miranda asume xa, desde o seu novo posto de mando, o control ferroviario do norte do país". El Correo. 2007. Arquivado dende o orixinal o 11 de febreiro de 2009. Consultado o 24 de xuño de 2016.
- ↑ Arroyo, Salvador (2008). "Campo defende que Miranda potenciará o seu futuro ferroviario co AVE e a rede de Ircio". El Correo. Arquivado dende o orixinal o 09 de abril de 2013. Consultado o 24 de xuño de 2016.
- ↑ "Silván resalta que Miranda será punto referente en la conexión de alta velocidad". ABC (en castelán) (ABC). 2009. Arquivado dende o orixinal o 12 de abril de 2013. Consultado o 24 de xuño de 2016.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte] |
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Estación de Miranda de Ebro |
- Información na web de Adif Arquivado 06 de agosto de 2016 en Wayback Machine.