Boris Vian
Biografía | |
---|---|
Nacemento | (fr) Boris Paul Vian 10 de marzo de 1920 Ville-d'Avray, Francia |
Morte | 23 de xuño de 1959 (39 anos) VII Distrito de París, Francia |
Causa da morte | infarto agudo de miocardio |
Lugar de sepultura | cemiterio de Ville d'Avray |
Q3473988 | |
11 de maio de 1953 – | |
Datos persoais | |
Educación | École Centrale de Paris (pt) (1939–1942) Lycée Hoche (pt) (–1935) Liceo Condorcet |
Actividade | |
Campo de traballo | Artes escénicas, música, drama, xornalismo, tradución, Actuación, crítica literaria, pintura, actividade literaria e Prosa |
Ocupación | poeta, crítico musical, crítico literario, músico de jazz, prosista, cantante, escritor, actor, músico, guionista, dramaturgo, pintor, trompetista, cantautor, tradutor, libretista, enxeñeiro, xornalista |
Empregador | AFNOR (en) (1942–1946) |
Membro de | |
Xénero artístico | Jazz |
Movemento | Zazou (en) |
Influencias | |
Pseudónimo literario | Bison Ravi Eugène Minoux Gédéon Molle Thomas Quan Odile Legrillon Otto Link Amélie de Labmineuse Josèfe Pignerole Vernon Sullivan Anna Tof de Raspail Adolphe Schmürz Anna Tof Lydio Sincrazi Claude Varnier Onuphre Hirondelle Hugo Hachebuisson S. Culape Aimé Damour Xavier Clarke Andy Blackshick Zéphirin Hanvélo Michel Delaroche Gérard Dunoyer Fanaton Joëlle Du Beausset Bison Duravi Jules Dupont Boriso Viana |
Instrumento | Trompeta e voz |
Obra | |
Obras destacables
| |
Familia | |
Cónxuxe | Ursula Kübler (1954–1959) Michelle Vian (1941–1952) |
Parella | Hildegard Knef |
Fillos | Patrick Vian () Michelle Vian Carole Vian () Michelle Vian |
Irmáns | Alain Vian |
Cronoloxía | |
1952 | divorcio |
5 de xullo de 1941 | Voda (Saint-Vincent-de-Paul church (en) ) |
Premios | |
Descrito pola fonte | Obálky knih, |
Sitio web | borisvian.org |
|
Boris Vian, nado en Ville-d'Avray (Altos do Sena) o 10 de marzo de 1920 e finado en París o 23 de xuño de 1959, foi un escritor, poeta, cantante e músico francés, que tamén escribiu co pseudónimo de Vernon Sullivan. A súa obra foi decotío controvertida. Aínda que tanto as súas dez novelas como as súas actuacións de jazz foron moi admiradas. Foi simpatizante do anarquismo.
Biografía
[editar | editar a fonte]Naceu nun suburbio de París. Na súa contorna familiar a arte era unha cuestión importante. A súa nai era unha amante da ópera, e o seu pai era multifacético: poeta afeccionado e tradutor de inglés e alemán, á parte de interesarse pola mecánica e a electrónica. Tamén do seu pai vén a forte tendencia anti-militarista e atea.
Na adolescencia comezou a sufrir problemas de saúde: un ataque de reumatismo cardíaco e logo febre tifoide. Foi un estudante excepcional, se ben os seus intereses máis serios neses momentos xiraban en torno ó jazz e as festas. Con 20 anos xa formaba parte dunha orquestra afeccionada de jazz xunto ós seus irmáns, onde sobre todo interpretaban obras de autores norteamericanos.
Obtivo o título de enxeñeiro en 1942, e un ano despois escribiu as súas primeiras novelas: Trouble dans les Andains e Vercoquin e o plancto. Nesta última vense reflectidas as súas actividades reais, como o seu traballo na Asociación Francesa de Normalización e a organización de desmesuradas festas –as chamadas surprises-parties–. Festas delirantes, alcohol, sexo e crítica á burocracia, todo mesturado cun estilo persoal onde o absurdo e o grotesco sempre están presentes.
Nos anos seguintes repartiu o seu tempo en diferentes actividades: ademais de novelas, comezou a escribir contos, algúns publicados en Les Temps Modernes, –invitado por Jean-Paul Sartre-, onde tamén escribiu crónicas e críticas de aspectos sociais. No periódico Combat –dirixido por Albert Camus–, abordou a crítica de jazz. En 1946 escribiu dúas novelas: A escuma dos días e L'automne à Pékin.
Tamén en 1946 publicou Cuspirei sobre as vosas tumbas, a súa primeira novela co pseudónimo de Vernon Sullivan, suposto escritor norteamericano de cor negra, e o seu nome real figuraba como tradutor da mesma. Esta obra e as seguintes, dentro do estilo da novela negra, foron censuradas polo seu contido de violencia e sexo, co seu conseguinte aumento na notoriedade e vendas. Logo de anos de xuízos contra o suposto autor e o seu editor, Vian terminou recoñecendo a súa autoría. Mentres tanto xa publicara catro novelas co pseudónimo. A crítica sentiuse ofendida por esta impostura, e a partir dese momento o autor recibiu ataques constantes, non só contra as súas novelas como Sulivan, senón tamén contra a súa obra ‘seria’.
Amais de frecuentar á intelectualidade existencialista daqueles tempos, no club Saint-Germain-des-Prés, coñeceu ós grandes do Jazz como Duke Ellington, Miles Davis ou Charlie Parker.
Deixou finalmente a súa profesión de enxeñeiro, e paralelamente ás súas principais actividades, adicouse a traducir novelas negras (esta vez de autores reais), e a dar palestras sobre temas diversos.
En 1950 publica L'herbe rouge, considerada unha das súas obras máis autobiográficas.
Logo sobrelevou varios fracasos literarios, sobre todo en 1953 coa publicación de L'arrache-cœur. Vian decidiu deixar de lado a narrativa e se preocupou por outras artes: compuxo unha ópera e varias cancións, coas que chegou a gravar un disco e saír de xira. Unha das súas cancións volveu provocar o rexeitamento da crítica e o público, Le Déserteur, que incitaba a non cumprir co servizo militar, en tempos en que Francia estaba en problemas coa súa ocupación alxerina e outras incursións militares.
En 1955 encara unha nova actividade. Philips (empresa de discografía) encoméndalle realizar un catálogo de jazz, e tempo despois pasa a ser o director artístico da compañía. Ó ano seguinte actúa en varias películas, gañando unha delas a Palma de Ouro no Festival de cine de Cannes, pero ese ano tamén significou a súa recaída nos problemas de saúde, esta vez cun edema pulmonar, que se volvería a repetir tempo despois.
A súa saúde deteriorábase cada vez máis, o que implicou que realizara varios retiros para mellorar a súa condición. Malia iso non deixou de escribir cancións e participar en películas.
Boris Vian vendeu os dereitos da novela J'irai cracher sur vos tombes para unha adaptación cinematográfica. Aínda que inicialmente estivo encargado do guión, tras diversas pelexas coa produtora, o director e o guionista, Vian quedou á marxe do proxecto, e tivo que concorrer de incógnito ó preestrea da película. Talvez debido ás contrariedades destes feitos e sumado ó seu precario estado de saúde, ó pouco de comezar a proxección faleceu dun fallo cardíaco.
Anos despois da súa morte obtería o merecido recoñecemento do público e a crítica, chegando a venderse miles de exemplares das súas obras.
Obras
[editar | editar a fonte]Novelas e contos
[editar | editar a fonte]- Conte de fées à l'usage des moyennes personnes (1943, novela inacabada).
- Cuspirei sobre as vosas tumbas (1946, co pseudónimo de Vernon Sullivan). Traducida ao galego por David Gippini.
- A escuma dos días (L'Écume des jours, 1947). Traducida ao galego por Henrique Harguindey.
- L'Automne à Pékin (1947).
- Vercoquin et le plancton (1947).
- Les morts ont tous la même peau (1947, co pseudónimo de Vernon Sullivan).
- Et on tuera tous les affreux (1948, co pseudónimo de Vernon Sullivan).
- Les Fourmis (1949, recompilación de contos).
- L'Herbe rouge (1950).
- Le Ratichon baigneur (1950, recompilación de contos).
- Elles se rendent pas compte (1950, co pseudónimo de Vernon Sullivan).
- L'Arrache-cœur (1953).
- Troubles dans les Andains (1966).
- Le Loup-garou (1970, recompilación de contos).
- Les Lurettes fourrées (recompilación de contos).
Teatro
[editar | editar a fonte]- L'Équarrissage pour tous (1947).
- Le Dernier des métiers (1950).
- Tête de Méduse (comedia nun acto, 1951).
- Série Blême (traxedia en tres actos e en verso 1952).
- Le Chasseur français (vodevil lírico con música de Stéphane Varègues, 1955).
- Le Goûter des généraux (1962).
- Adam, Ève et le troisième sexe.
- Os constructores de imperios ou Schmüzz (Les Bâtisseurs d'empire). Tradución ao galego de Henrique Harguindey, 2000.
- Cinémassacre ou les cinquante ans du septième art.
Poesías
[editar | editar a fonte]- Barnum's Digest (escolma de dez poemas, 1948).
- Cantilène en gelée (escolma de poemas, 1949).
- Je voudrais pas crever (escolma póstuma de vinte e tres poemas, 1962).
- Cent sonnets.
Ensaios
[editar | editar a fonte]- Manuel de Saint-Germain-des-Prés (1951).
- En avant la zizique...Et par ici les gros sous, Le Livre contemporain (1958).
Traducións
[editar | editar a fonte]- The Big Sleep de Raymond Chandler, como Le grand sommeil (1948).
- The Lady in the Lake de Raymond Chandler, como La dame du lac (1948).
- The World of Null-A de A. E. van Vogt, como Le Monde des Å (1958).
Cancións
[editar | editar a fonte]Entre outras:
- Le Déserteur, 1954.
- La Complainte du progrès, 1955.
- La Java des bombes atomiques, 1955.
- Le Petit Commerce, 1955.
- Le Blouse du dentiste.
- Les Joyeux Bouchers.
- Fais-moi mal Johnny.
- L'Arbre des pendus : Textos da canción da película La colline des potences de Delmer Daves.
- Mozart avec nous (baixo os compases de La Marche Turque).
Colaboracións na prensa
[editar | editar a fonte]Entre un montón delas, as máis importantes son:
- Jazz Hot, de 1946 a 1958.
- Collège de 'Pataphysique, de 1953 a 1959.
- Les Temps modernes, n° 9 a 13, e 108 a 111.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Boris Vian |
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Le Déserteur, a canción "le déserteur" traducida a máis de 30 idiomas
- www.borisvian.fr (en francés).