Antonio Fernández Morales

Antonio Fernández Morales
	;
Biografía
Nacemento	(es) Antonio Fernández y Morales ; 17 de setembro de 1817 ; Astorga, España
Morte	15 de agosto de 1896 (78 anos); Cacabelos, España
Lugar de sepultura	cemiterio da Edrada
Deputado no Congreso dos Deputados
Datos persoais
Relixión	católica
Educación	seminario de Astorga
Q89547790	Ensayos poéticos…
Actividade
Lugar de traballo	Madrid
Ocupación	militar
Xénero artístico	poesía
Carreira militar
Rango militar	Xeneral

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Fernández Morales.

Antonio Fernández Morales, nado en Astorga o 17 de setembro de 1817 e finado en Cacabelos o 15 de agosto de 1896,^[1] foi un militar e escritor berciano en lingua galega, autor de Ensayos poéticos en dialecto berciano,^[2] publicado en 1861. Con motivo do Bicentenario do seu nacemento en 2017 celebrouse no Bierzo o Simposio Antonio Fernández Morales, o cantor do Bierzo.^[3]

Traxectoria

De orixe fidalga, naceu e viviu en Astorga ata os cinco anos de idade, fillo de Tomás Fernández Garrido (farmacéutico) e Nicolasa Morales Rodríguez, ambos naturais desa vila. Foi criado en Cacabelos. Cara a 1832, con quince anos de idade, iniciou os tres cursos de filosofía no seminario de Astorga. En outubro de 1835 solicitou o ingreso no militar Colexio de Distinguidos de Valladolid, onde iniciou os seus estudos o 7 de xaneiro do ano seguinte e onde estivo ata o 30 de maio dese mesmo ano, sendo destinado ao Rexemento de Infantaría de Borbón n.º 17. No ano 38 participou en diferentes accións militares, conseguindo o emprego de tenente.^[4]

Tanto o seu pai coma el formaron parte da Sociedade de Teatro de Vilafranca do Bierzo en 1843.^[5] Fixo amizade co filólogo Mariano Cubí i Soler en 1847, e baixo a súa influencia comezou a escribir en galego como certifican as súas cartas autógrafas destas datas ao filólogo catalán, dadas a coñecer en 2017^[6] . Secundou o levantamento de 1854.

En 1860 publicou en El Esla o seu primeiro poema en galego, O fiandón da aldea. En 1861 publicou Ensayos poéticos en dialecto berciano^[2] o segundo libro escrito en galego no Rexurdimento despois d' A Gaita Gallega de Xoán Manuel Pintos.^[7] Foi prologado por Cubí, e está composto por 8.000 versos distribuídos en 15 poemas en galego e 1 bilingüe castelán-galego.

Participou na revolución de 1868 que derrocou a Isabel II, ascendido a xeneral en 1870, foi nomeado gobernador militar de Toledo, foi tamén deputado do distrito de Vilafranca do Bierzo polo Partido Radical (1872-1873) de Manuel Ruiz Zorrilla e ocupou o cargo de delegado nos Estados Pontificios. En 1876 publicou Ensayos poéticos, en castelán.

Galería de imaxes

Ensayos poéticos en dialecto berciano (en PDF).
Antonio Fernández Morales de uniforme.

Notas

↑ Pena, X. R.. Historia da Literatura Galega II. De 1853 a 1916. O Rexurdimento,^[1] pp. 102-107, 2014, Xerais, ISBN 978-84-9914-764-2.
↑ ^2,0 ^2,1 O seu título completo é Ensayos poéticos en dialecto berciano, por el comandante de infantería e inspector provincial de estadística, D. Antonio Fernández y Morales, con una introducción sobre lenguas, dialectos, subdialectos y jergas en general, y el origen del berciano, lengua y dialectos castellanos y gallegos en particular, por D. Mariano Cubí y Soler, autor de varias obras filológicas, fundados de dos colegios literarios, y propagador de la frenología en España.
↑ "Simposio do bicentenario". Morales 2011. 11/9/2017. Arquivado dende o orixinal o 14/08/2018. Consultado o 14/08/2018.
↑ Balboa de Paz 2018.
↑ "O teatro romántico da capital histórica do Bierzo e os seus socios fundadores Enrique Gil e Fernández Morales". H. M. Silveiro Fernández. Revista do Instituto Estudios Bercianos. nº 39. p. 213-240 (xullo 2015) ou en versión dixital: Morales e o teatro de Vilafranca Arquivado 18 de maio de 2017 en Wayback Machine.
↑ Silveiro, Héctor M. (2018-06-20). "Tradiciois, terra e identidade na obra de Morales". Boletín da Real Academia Galega 0 (378): 501–549. ISSN 2605-1680.
↑ Carballo, R. (1975) [1963]. Historia da literatura galega contemporánea. Galaxia. pp. 113–115; 771; 778…. ISBN 84-7154-227-7.

Véxase tamén

Bibliografía

Carballo Calero, R. (1975) [1963]. Historia da literatura galega contemporánea. Galaxia. pp. 113–115. ISBN 84-7154-227-7.
Couceiro Freijomil, Antonio (1951-53). Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán). Bibliófilos Gallegos.
Cubí i Soler, Mariano. (1861). "Introducción" a Ensayos poéticos en dialecto berciano, 35 páxinas (en castelán).
Fernández del Riego, F. (1992) [1990]. Diccionario de escritores en lingua galega (2ª ed.). Do Castro. ISBN 84-7492-465-0.
González, M. (coord.) (2017). Antonio Fernández Morales, autor berciano. Bicentenario do seu nacemento (1817-2017). Fervenza. ISBN 978-84-17094-06-5.
Silverio, Héctor (2019). Cartas e composiciois autógrafas de Antonio Fernández Morales a Mariano Cubí. Anexos BRAG. RAG. ISBN 978-84-87987-23-6.
Vilavedra Fernández, Dolores, ed. (1995). Diccionario da Literatura Galega I. Galaxia. p. 219. ISBN 84-8288-019-5.
AAVV (2003-2004). Diccionario enciclopédico galego universal 27. La Voz de Galicia. p. 76. ISBN 84-7680-429-6.
AAVV (1999-2002). Enciclopedia Galega Universal 9. Ir Indo. p. 92. ISBN 84-7680-288-9.
AAVV (2005). Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD)|format= require |url= (Axuda). El Progreso. ISBN 84-87804-88-8.
AAVV (2017). "varios artigos". Boletín da Real Academia Galega (378). ISSN 1576-8767. Inclúe:

José Antonio Balboa de Paz (2018). "Antonio Fernández Morales: unha revisión biográfica": 463–487.
Rosario Álvarez Blanco (2018). "A fala berciana na obra de Fernández Morales": 489–500.
Héctor M. Silveiro (2018). "Tradiciois, terra e identidade na obra de Morales": 501–549.
Anxo Angueira Viturro (2018). "Morales na revisión do Rexurdimento": 551–570.
Xosé Henrique Costas (2018). "A difusión da obra de Fernández Morales en Galicia": 571–581.
C. Penim e M. Polsinelli (2018). "Métrica e musicalidade nos versos de Antonio Fernández Morales": 583–595.
José Luís Puerto (2018). "Algunhas claves sobre a poesía de Antonio Fernández Morales": 597–611.
Héctor Luís Suárez (2018). "Organoloxía musical e outros aspectos de interese etnomusicolóxico…": 613–640.

Outros artigos

Ligazóns externas

Ficha no Congreso dos Deputados Arquivado 16 de outubro de 2019 en Wayback Machine.
Blog sobre Morales Arquivado 24 de abril de 2017 en Wayback Machine.
"O galego de León e Zamora", Xesús Ferro Ruibal, Ben falado!, 2/11/2010.
"Don Antonio Fernández y Morales" bergidense.blogspot.com.es 26/10/2007.
Antonio Fernández Morales, o cantor en galego do Bierzo

[PENA2014-1] Pena, X. R.. Historia da Literatura Galega II. De 1853 a 1916. O Rexurdimento,^[1] pp. 102-107, 2014, Xerais, ISBN 978-84-9914-764-2.

[TITULO-2] 2,0 ^2,1 O seu título completo é Ensayos poéticos en dialecto berciano, por el comandante de infantería e inspector provincial de estadística, D. Antonio Fernández y Morales, con una introducción sobre lenguas, dialectos, subdialectos y jergas en general, y el origen del berciano, lengua y dialectos castellanos y gallegos en particular, por D. Mariano Cubí y Soler, autor de varias obras filológicas, fundados de dos colegios literarios, y propagador de la frenología en España.

[3] "Simposio do bicentenario". Morales 2011. 11/9/2017. Arquivado dende o orixinal o 14/08/2018. Consultado o 14/08/2018.

[FOOTNOTEBalboa_de_Paz2018-4] Balboa de Paz 2018.

[5] "O teatro romántico da capital histórica do Bierzo e os seus socios fundadores Enrique Gil e Fernández Morales". H. M. Silveiro Fernández. Revista do Instituto Estudios Bercianos. nº 39. p. 213-240 (xullo 2015) ou en versión dixital: Morales e o teatro de Vilafranca Arquivado 18 de maio de 2017 en Wayback Machine.

[6] Silveiro, Héctor M. (2018-06-20). "Tradiciois, terra e identidade na obra de Morales". Boletín da Real Academia Galega 0 (378): 501–549. ISSN 2605-1680.

[CARBALLO-7] Carballo, R. (1975) [1963]. Historia da literatura galega contemporánea. Galaxia. pp. 113–115; 771; 778…. ISBN 84-7154-227-7.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]