Swaisi

Swaisi jit dit, wan em tau Diili fan jen Materiaal töhopmeltet.
Forskeligi Materiaalien ken töhopswaiset uur, dit Bikeentest es Iirsen, man uk Aluminium, Edelstaahl of Könststofi ken swaiset uur. Diarfuar skel em dit rocht Giraat haa, dit rocht Swaismerel jert diartö en em skel weet, bi hok Temperatuur dit Materiaal meltet.

Iirsen (Staal) swaisi

Wan dit Iirsen stark inoch es, da ken em dit me en E-Swais-Trāfo swaisi. Dit es en grof Giraat fuar Buerenstairen en di Hofplaats, hur em Moniari-Iirsen en Flakiirsen me töhopfo ken. Fuar't Miist giar di Stroom dial bit 40 Ampere, da brent em lecht Höölern iin, wan em restigi Fiinbleken swaisi skel.
Fuar ual Autos en Maskiinen giar Sküülgas beeter.
Fuar Autogeen skel em masi ööwi, diar guar waker wat önsteken of fortair höm, da es dit krüm, en nönt paset muar diartö.

Leechtböög-Swaisi

Di Noom Leechtböög-Swaisin kumt diarfan, dat iin ön san Giraat di Wekselstroom likrochtet en dialspanet uur, dat di Stroom-Starkhair sticht. Di Minusklamer fan't Giraat uur ön dit Iirsen fastmaaket, den da kumt ön di Plustang en Elektroodi. Wan em nü di Elektroodi nai bi dit Iirsen halt, da springt diarfan Materiaal (Elektroonen) hentö dit Iirsen, en des jit di Leechtböög. Di Swais-Stair uur mal wārem, en diar kumt Materiaal fan di Elektroodi iin.
Achterön heer em en Swaispunkt of en Swaisreeg maaket, dit kumt üp ön.

Dit Prinsiip es mal iinfach: Aarber = Spaning x Stroomstarkhair, Watt = Volt x Ampere

Dit jit:

2.300 W = 230 V x 10 A,
Bi 115 Volt sen dit 20 Ampere,
Bi 55 Volt al 41 Ampere en sa förter.

Di Stroomstarkhair (Ampere) maaket di Wāremker en di Leechtböög. Diar hooger di Starkhair es, diar tjuker ken dit Iirsen wiis.

Di Leechtböög es mal ring fuar di Oogen, diar ken em blinj fan uur. Dit skel em oler söner Oogensküül maaki.
In ön di Leechtböög sen uk gifiarelk UV- en Infraruar-Straalen, dānen fuaral ön di Sken Skaaren en Kraankern maaki ken.
Bi't Swaisin flö Funken ombi, dānen aur düüsend Graad wārem wiis ken. Hunskern, Sküülkluađern en en gur Aurlech, wat em maaket, sen aliweegen Plicht.

E-Swaisi

Bi dit "iinfache" E-Swaisin es en Elektroodi iin ön en Elektroodentang, diar di Plus-Pool es. Iinfacher töögenaur Sküülgas-Swaisin es, dat diar niin Düüsi es, hur Gas en Wiir ütkum. Des Düüsi forklüvt aafjens.
Bi't E-Swaisin brent di Elektroodi wech, en da kumt di nii.
En Swaarhair bi't E-Swaisin es, dat dit ek aliweegen metjens önspreekt, dit jit, somtirs mut di Trafo jest "waakenmaaket" uur, da klopet em me di Elektroodi töögen't Iirsen, bit dat jü tjent.
Di Elektrooden sen forskelig stark. En tjuk Elektroodi brent ek sa waker wech en let muar Materiaal üp Stair, man di tjent ek, wan em di Stroom ek hoog inoch iinstelt heer.

Dat di Leechtböög bluat fuarn ütkumt, haa di Elektrooden en Mantel, dat di Stroom ek tö Sir wechken.

Sküülgas

Wan em Blek heer sa üs bi en Auto of üđer Giraaten, da es di E-Swaistrāfo aaft olter stark, em brent Höölern iin ön't Materiaal, en dit halt ek rocht. Jerer waar dit man dach aaft maaket, men diar skel em mal üppasi, en masi Aarber giar ek rocht of sagaar mes.
Em heer diarom en nii Leechtböög-Swaisgiraat maaket, en dit giar me Sküülgas. Dit Sküülgas köölet dit Materiaal trinjom di Swaisstair, di "Elektroodi" es en Wiir ön di Meren, diar aliweegen eeđerkumt.
Forskeligi Gāsi reagiari uk me dit Iirsen, dat dit beeter slaaget. Fuar üđer Metali sen uk Reaktsjoonsgāsi nöörig, dat dit aurhaur giar en uk halt.
Dit Gas foremt uk en Mantel trinjom di Swaiswiir, dat di Leechtböög bluat fuarn ütkumt.

Iin ön Auto-Werkstairen uur fuar't Miist me CO₂ swaiset.
Ön Stair fan tjuk Elektrooden ken em bü Sküülgas iinstel, hur waker di Wiir üt di Düüsi kumt. Di Stroom uur iinstelt üs bi en E-Swaisgiraat.

Autogeen-Swaisi

Me Süüerstof en Acetyleen uur en Flami maaket, diar wārem inoch uur, dat dit Iirsen wuk uur. Da halt em en Swais-Wiir iin ön di Flami, en di lapt me dit molten Iirsen töhop.
Di Swaarhair bi Blek es, dat höm dit lecht fortair. Bi't Autogeenswaisin uur di Swaisstair aaft olter hart, en dit Blek riivt jüst bitö weđer āp. Masi Tir es nöörig en liir dit Autogeenswaisin sa rocht. Diarom uur sawat fuar't Miist me Sküülgas maaket.

Me di salev Brener ken em uk hart luari, en da leengt uk Propaan ön Stair fan Acetyleen.

Autogeen-Swaisin uur ek sa leecht üs me Leechtböög, diarfuar leengt en iinfacheri Sküülbrel. Des mut em man ek fuar Leechtböög-swaisin nüti.

Skeltern

En E-Swaisgiraat fan ombi 1990 me en Iinsteling fan 40 bit 140 Ampere. Rochts di Minusklamer, bitö di Elektroodentang me 3 mm-Elektroodi.
Fan Moniari-Iirsen waar jir di Raamen fuar en Giraatenwain töhopswaiset. Di Wain skel achterön en Swaistrafo en dit Tjüch diartö drai.
Tü Proof töhopseet: En Swaiswain fan nönt üs Skramel maaket (Weelen en Skrüüwen waar koopet). Di Hualern ken em ofnem en wat Üđers me di Wain köör.
Di Swaiswain fan Skramel me en Böört üt Flakiirsen fan di Smer ön Tinem (Uk Skramel)
Di Swaiswain me Helm, Giraat en Werktjüchkast.
En Swaisgiraat me Sküülgas. Boowen rochts üp dit Giraat liit di Pistool me di Düüsi diarön, hur Gas en Swaiswiir ütkum.
Des Swaisgiraat es fuar 230 en 380 Volt. Hat es en ual Jen fan "West Germany" en es me "220 Volt" öndönen, en Elektra Beckum jert al leenger tö Metabo.
Lefts uur di Swaisstroom iinstelt, rochts di Gauhair fan di Wiir-Transport.
Jir staant dit: Dit es en Likrochter, en di Stroom uur dialspanet, dat di Stroom hooger uur. Bi "220 V" giar di Trafo dial bit 25 A, dit es mal gur fuar ual Autoblek, dat em niin Höölern iinbrent.