Peloponnes

Kort yvir Peloponnes

Fylgisveinamynd av Pelopennes. Nøvn eru sett á landspartar.

Leivdirnar av einum teatri í tí forna Sparta.

Leyvuportrið í Mykene.

Korinth Veitin, sum skilir Pelopones frá tí norðara meginlandinum.

Peloponnes (Grikskt mál: Πελοπόννησος / Peloponnisos) er ein hálvoyggj í Grikkalandi, sum er syðri helmingur av fastlandinum. Hálvoyggin er 21.549 km² til støddar, har búgva umleið 1.000.000 fólk. Peloponnes er bundin saman við norðara part av meginlandinum í Grikkalandi við einum 6,3 km breiðum tanga. Í 1893 bleiv ein kanal gjørd gjøgnum henda Korinttangan, veitin verður nevnd Kortinth Veitin (Korinth Kanalin). Hálvoyggin eitur eftir einari hetju, Pelops, sum er nevndu í einari søgn. Rómverjar nevndu hálvoynna Akhaia, tað navnið livir víðari við tað at tann norðast landsluturin eitur Akhaia. Í Miðøld varð hálvoyggin nevnd Morea, hildið verður at navnið sipar til at hálvoyggin á kortinum líkist einum morberjablaði.

Regionalar eindir

• Arkadia - 100.611 íbúgvar
• Argolis - 108.636 íbúgvar
• Korinthia - 144.527 íbúgvar (tó ikki Agioi Theodoroi og tað mesta av Loutraki-Perachora, sum fyri størstan part liggja eystganfyri Korinth Veitina)
• Laconia - 100.871 íbúgvar
• Messenia - 180.264 íbúgvar
• Akhaia - 331.316 íbúgvar
• Elis - 198.763 íbúgvar
• Oyggjar (bert kommunan Troizinia og partar av oynni Poros)

Býir

Teir størstu nútíðar býir á Pelponnes eru hesir (tal av fólkum er frá 2011):

• Patras - 214.580 íbúgvar
• Kalamata - 70.130 íbúgvar
• Korinth - 58.280 íbúgvar
• Tripoli - 46.910 íbúgvar
• Argos - 42.090 íbúgvar
• Pyrgos - 48.370 íbúgvar
• Aigion - 49.740 íbúgvar
• Sparta - 35.600 íbúgvar
• Nafplion - 33.260 íbúgvar

Støð frá fornøld

Peloponnes hevur nógv týdningarmikil fornaldar støð, sum kunnu dagfestast heilt aftur til Bronsuøldina og fram til Miðøld. Nøkur av teimum týdningarmestu eru:

• Bassae (fornur býur og templið hjá Epikourios Apollo)
• Korinth (fornur býur)
• Epidavrus (fornur miðdepil fyri trúgv og lekidóm)
• Messene (fornur býur)
• Mistra (Byzantinskur býur við býarmúri frá miðøld tætt við Sparta)
• Monemvasia (miðaldar borg og býur)
• Mykene (fortress-town of the eponymous civilization)
• Olympia (staðið har teir fornu Olympisku Leikirnir byrjaðu.)
• Sparta
• Pylos (slottið hjá Nestor)
• Tegea (fornaldar halgidómur, miðdepil)
• Tiryns (forn búðseting)

Slóðir úteftir

• Britannica.com
• Almenn heimasíða hjá regionala stýrinum frá Peloponnes Archived 2008-09-15 at the Wayback Machine
• Greek Fire Survivors Mourn Amid Devastation in Peloponnese.