Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2024
The compilation of folk narratives of Chagatay coincides with the second half of the 19th century... more The compilation of folk narratives of Chagatay coincides with the second half of the 19th century, the period following the Russian occupation of Central Asia. The content of these compilations is varied and includes many examples of folk literature, among which proverbs are the folk phrases that have attracted the most attention from Orientalists. Arminius Vámbéry was the first to record examples of proverbs from the region, and he included them in his Ćagataische Sprachstudien, published in 1867. Vámbéry's collections inspired other scholars of the time, including the Russian orientalist Nikolai Petrovich Ostroumov. The subject of this article is the Chagatay proverbs that Ostroumov collected in Turkestan in the 1880s. Ostroumov published the first part of proverbs in 1888 under the title Poslovitsı tuzemnago naseleniya Turkestanskago kraya (Proverbs of the local people of the Turkestan region) and the second part in 1891 in Tashkent under the title Poslovitsı i pogovorki tuzemnago naseleniya Turkestanskago kraya (Proverbs and idioms of the local people of the Turkestan region). These works are very important because they are among the first compilations of proverbs, and their examples were recorded in the last period of Chagatay. At the same time, the examples of proverbs are a valuable source that contributes to the study of Chagatay in the 19th century in terms of phonetic and morphological features, as well as the vocabulary and dialectology. Ostroumov brought together both the Russian translation and the Arabic text of the proverbs in his work. In this paper, which aims to introduce the compilation in Turkey, we have transcribed the text in Arabic letters, given information about some words in the text, and tried to evaluate the proverbs in general.
Kelime aileleri içerdiği kavramsal ilişkilere bağlı olarak birbirinden çok farklı kavram alanları... more Kelime aileleri içerdiği kavramsal ilişkilere bağlı olarak birbirinden çok farklı kavram alanlarına işaret etmektedir. Eski Türkçede sıklık değeri bakımından önemli bir yere sahip olan adır-fiili de türevleriyle birlikte oldukça geniş bir kelime ailesi grubunu oluşturmaktadır. Bu sözcüklerin oluşturduğu kelime aileleri eski Türk yazı dilinin farklı kültür çevrelerinde fiziksel anlamlarının dışında mental, siyasi, sosyal ve bireysel olarak çok çeşitli anlamlar kazanmıştır. Oluşan bu anlamlar özellikle metafor ve metonimileşmeleriyle öne çıkmakta ve bazı durumlarda gramerleşmeye kadar giden daha ileri bir soyutlaşma sürecini de içermektedir. Bilişsel dilbilime göre farklı alanlar arası ilişkiler metafor, aynı alan içindeki ilişkiler metonimi olarak düşünülmektedir. Metaforlaşma süreci kaynak alandan hedef alan gerçekleşen bir haritalanma olarak kabul edilirken metonimi ise referans ilgisiyle aynı alan içerisindeki başka bir kavrama zihinsel erişim süreci olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada kavramsal metafor ve metonimi kuramı çerçevesinde Eski Türkçedeki *adı-/*ad-kökünden türemiş olan sözcüklerin geçirmiş olduğu metafor ve metonimi süreçleri bilişsel anlam bilimin getirdiği bakış açısı içerisinde incelenecektir.
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2024
The compilation of folk narratives of Chagatay coincides with the second half of the 19th century... more The compilation of folk narratives of Chagatay coincides with the second half of the 19th century, the period following the Russian occupation of Central Asia. The content of these compilations is varied and includes many examples of folk literature, among which proverbs are the folk phrases that have attracted the most attention from Orientalists. Arminius Vámbéry was the first to record examples of proverbs from the region, and he included them in his Ćagataische Sprachstudien, published in 1867. Vámbéry's collections inspired other scholars of the time, including the Russian orientalist Nikolai Petrovich Ostroumov. The subject of this article is the Chagatay proverbs that Ostroumov collected in Turkestan in the 1880s. Ostroumov published the first part of proverbs in 1888 under the title Poslovitsı tuzemnago naseleniya Turkestanskago kraya (Proverbs of the local people of the Turkestan region) and the second part in 1891 in Tashkent under the title Poslovitsı i pogovorki tuzemnago naseleniya Turkestanskago kraya (Proverbs and idioms of the local people of the Turkestan region). These works are very important because they are among the first compilations of proverbs, and their examples were recorded in the last period of Chagatay. At the same time, the examples of proverbs are a valuable source that contributes to the study of Chagatay in the 19th century in terms of phonetic and morphological features, as well as the vocabulary and dialectology. Ostroumov brought together both the Russian translation and the Arabic text of the proverbs in his work. In this paper, which aims to introduce the compilation in Turkey, we have transcribed the text in Arabic letters, given information about some words in the text, and tried to evaluate the proverbs in general.
Kelime aileleri içerdiği kavramsal ilişkilere bağlı olarak birbirinden çok farklı kavram alanları... more Kelime aileleri içerdiği kavramsal ilişkilere bağlı olarak birbirinden çok farklı kavram alanlarına işaret etmektedir. Eski Türkçede sıklık değeri bakımından önemli bir yere sahip olan adır-fiili de türevleriyle birlikte oldukça geniş bir kelime ailesi grubunu oluşturmaktadır. Bu sözcüklerin oluşturduğu kelime aileleri eski Türk yazı dilinin farklı kültür çevrelerinde fiziksel anlamlarının dışında mental, siyasi, sosyal ve bireysel olarak çok çeşitli anlamlar kazanmıştır. Oluşan bu anlamlar özellikle metafor ve metonimileşmeleriyle öne çıkmakta ve bazı durumlarda gramerleşmeye kadar giden daha ileri bir soyutlaşma sürecini de içermektedir. Bilişsel dilbilime göre farklı alanlar arası ilişkiler metafor, aynı alan içindeki ilişkiler metonimi olarak düşünülmektedir. Metaforlaşma süreci kaynak alandan hedef alan gerçekleşen bir haritalanma olarak kabul edilirken metonimi ise referans ilgisiyle aynı alan içerisindeki başka bir kavrama zihinsel erişim süreci olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada kavramsal metafor ve metonimi kuramı çerçevesinde Eski Türkçedeki *adı-/*ad-kökünden türemiş olan sözcüklerin geçirmiş olduğu metafor ve metonimi süreçleri bilişsel anlam bilimin getirdiği bakış açısı içerisinde incelenecektir.
Uploads
Papers by Murat Aka