یاردیملی
یاردیملی | |
|---|---|
  یاردیملی | |
| مختصات: ۳۸°۵۵′۱۴″ شمالی ۴۸°۱۴′۱۴″ شرقی / ۳۸٫۹۲۰۵۶°شمالی ۴۸٫۲۳۷۲۲°شرقی | |
| کشور |  جمهوری آذربایجان |
| شهرستان | شهرستان یاردیملی |
| ارتفاع | ۱٬۰۶۸ متر (۳۵۰۴ فوت) |
| جمعیت (2020) | |
| • کل | ۷٬۶۲۳ |
| منطقهٔ زمانی | یوتی‌سی +۴ (AZT) |
| • تابستانی (DST) | یوتی‌سی +۵ (AZT) |
یاردیملی (به لاتین: Yardımlı) شهری در شهرستان یاردیملی کشور جمهوری آذربایجان است.
جغرافیا
[ویرایش]این شهر در میان کوه‌های تالش و شمال‌غرب رشته‌کوه البرز جای گرفته است. یاردیملی در فاصله ۲۸۶ کیلومتری جنوب شهر باکو و ۷۶ کیلومتری شهر ماساللی قرار گرفته است.[۱] یاردیملی در بلندای ۷۲۰ متر بالاتر از سطح دریا جای دارد. این شهر از شرق با شهر ماساللی، از جنوب با شهر لریک، از شمال با شهر جلیل‌آباد و از غرب با مرز ایران همسایگی دارد.[۲][۳]
جمعیت
[ویرایش]جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۹۸۹ میلادی، ۳٬۴۳۸ نفر و بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۸ میلادی، ۳٬۹۰۰ نفر بوده است.[۴] [۵][۶][۷]
دین
[ویرایش]بیشتر مردم یاردیملی مسلمان و شیعه‌مذهب هستند.[۸]
تاریخ
[ویرایش]در پیرامون یاردیملی آثار و بناها و سازه‌های فراوانی مربوط به دوران نوسنگی و پارینه‌سنگی یافت شده است.[۹]
این شهر نزد تالشان با نام ورقه‌دیز یا ورگه‌دوز هم شناخته می‌شود. هم‌اکنون یک آبادی با نام ورگه‌دوز در نزدیکی شهر یاردیملی جای دارد.[۱۰] یکی از تاریخ‌نگاران جمهوری آذربایجان به نام ضیا بنیادف به نقشه‌هایی متعلق به قرن‌های هفتم تا نهم میلادی دست یافت که در آن موقعیت و جایگاه شهری به نام یاردم در شمال شهر اردبیل یاد شده بود. این جایگاه. مکانی با شهر امروزی یاردیملی تطابق زیادی دارد.[۱۱]
تشکیلات نخستین این شهر در سال ۱۹۳۰ میلادی با عنوان مرکز ناحیه ورگه‌دوز ایجاد شد؛ در حالی‌که در ۱۹ ژوئیه ۱۹۳۸ میلادی به یاردیملینسکی تغییر نام داد. یاردیملی از ۱۹ نوامبر ۱۹۶۳ رسماً با عنوان شهر شناخته شد.[۱۲]
آب و هوا
[ویرایش]این شهر آب و هوایی کوهستانی و معتدل دارد. میانگین دمای سالانه یاردیملی ۱۲.۹ درجه سانتی‌گراد است.[۱۳]
| داده‌های اقلیم یاردیملی (۱۹۷۱-۱۹۹۰ میلادی) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ماه | ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مه | ژوئن | ژوئیه | اوت | سپتامبر | اکتبر | نوامبر | دسامبر | سال |
| میانگین روزانه °C (°F) | ۱٫۷ (۳۵) |
۱٫۸ (۳۵) |
۴٫۴ (۴۰) |
۱۰٫۳ (۵۱) |
۱۴٫۴ (۵۸) |
۱۷٫۶ (۶۴) |
۲۱٫۷ (۷۱) |
۲۰٫۵ (۶۹) |
۱۶٫۹ (۶۲) |
۱۱٫۸ (۵۳) |
۷٫۷ (۴۶) |
۳٫۸ (۳۹) |
۱۱٫۰۵ (۵۱٫۹) |
| میانگین کم‌ترین °C (°F) | −۲٫۰ (۲۸) |
−۱٫۵ (۲۹) |
۱٫۵ (۳۵) |
۷٫۲ (۴۵) |
۱۰٫۶ (۵۱) |
۱۴٫۷ (۵۸) |
۱۷٫۰ (۶۳) |
۱۶٫۴ (۶۲) |
۱۴٫۱ (۵۷) |
۸٫۴ (۴۷) |
۴٫۴ (۴۰) |
۱٫۰ (۳۴) |
۷٫۶۵ (۴۵٫۸) |
| بارندگی میلی‌متر (اینچ) | ۴۳ (۱٫۶۹) |
۴۰ (۱٫۵۷) |
۴۹ (۱٫۹۳) |
۴۲ (۱٫۶۵) |
۵۸ (۲٫۲۸) |
۳۶ (۱٫۴۲) |
۱۸ (۰٫۷۱) |
۴۷ (۱٫۸۵) |
۶۳ (۲٫۴۸) |
۹۷ (۳٫۸۲) |
۷۲ (۲٫۸۳) |
۴۱ (۱٫۶۱) |
۶۰۶ (۲۳٫۸۴) |
| میانگین روزهای بارانی | ۷ | ۷ | ۹ | ۸ | ۱۰ | ۵ | ۴ | ۵ | ۸ | ۱۰ | ۹ | ۷ | ۸۹ |
| منبع: NCEI[۱۴] | |||||||||||||
طبیعت
[ویرایش]در پیرامون شهر یاردیملی گونه‌های جانوری پرشماری از جمله شغال، خرس، گرگ و گراز وحشی زندگی می‌کنند. همچنین بسیاری از گونه‌های گیاهی از جمله اقاقیا، انجیلی، بلوط، پلاتان و درختچه زرگین در آن وجود دارد.[۱۵]
اقتصاد
[ویرایش]در پیرامون و حومه یاردیملی معادن و ذخایر طلا، مس، پلاتین، آهن، زغال نارس و نفت وجود دارد. همچنین چشمه‌های حاوی هیدروژن سولفید، سدیم سولفات و آب‌های کربناته و سولفاته از اهمیت زیادی برخوردار هستند.[۱۶]
در سال ۲۰۱۳ یک خط جدید آب آشامیدنی در یاردیملی احداث شد.[۱۷]
در یاردیملی یک کارخانه قالی‌بافی از زمان شوروی برجای مانده است؛ همچنین کشت دانه و باغداری انگور نیز انجام می‌شود.
نگارخانه
[ویرایش]جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ Азәрбајҹан ССР-ин изаһлы ҹоғрафи адлар лүғəти. Бакы: Азәрбајҹан ССР Елмлəр Академијасы Нәшријјаты. 1960. p. 125.
- ↑ БСЭ. Vol. 49 (2-е изд. ed.). 1957. p. 640.
- ↑ GoMap. "Ярдымлы, Азербайджан". gomap.az. Retrieved 2018-10-08.
- ↑ "THE STATE STATISTICAL COMMITTEE OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN".
- ↑ "The largest cities in Azerbaijan, ranked by population" (به انگلیسی). mongabay.com. Archived from the original on 28 June 2012. Retrieved 30 Jun 2012.
- ↑ "Azerbaijan: largest cities and towns and statistics of their population" (به انگلیسی). world-gazetteer. Archived from the original on 23 April 2013. Retrieved 22 May 2012.
- ↑ Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.
- ↑ MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2016-cı ildə qeydiyyatdan keçənlər بایگانی‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine. scwra.gov.az (ترکی آذربایجانی)
- ↑ Азербайджанская ССР. Административно-территориальное деление на 1 января 1961 года. Баку: Азербайджанское гос. изд-во. 1961. p. 277.
- ↑ Азербайджанская советская энциклопедия. Vol. 5. Баку: Главная редакция Азербайджанской советской энциклопедии. Под ред. Дж. Кулиева. 1981. p. 80.
- ↑ "http://www.seismology.az/ru/stations/36". www.seismology.az. Retrieved 2019-02-11.
{{cite web}}: External link in|title= - ↑ Административно-территориальное деление Союза ССР (районы и города СССР). М.: Изд-во «Власть Советов» при Президиуме ВЦИК. 1931. p. 226.
- ↑ "Климат: Ярдымлы - Климатический график, График температуры, Климатическая таблица - ru.Climate-Data.org". ru.climate-data.org. Retrieved 2019-02-11.
- ↑ "Yardmili climate Normals for 1971-1990 (WMO Station Number: 37981)". ncei.noaa.gov (TXT). National Oceanic and Atmosoheric Administration. Retrieved 2024-02-22.
- ↑ "Ярдымлы - один из прекраснейших уголков Азербайджана - ФОТО" (به روسی). Day.Az. 2015-02-18. Retrieved 2019-02-11.
- ↑ "Ярдымлы" (به روسی). Города мира. Archived from the original on 9 July 2020. Retrieved 2019-02-11.
- ↑ "Официальный сайт президента Азербайджанской Республики - ВИДЕО" (به روسی). ru.president.az. Retrieved 2019-02-11.
| منطقه تالش | |
|---|---|
| زبان و فرهنگ مردم | |
| تاریخ | |
| دیدنی‌ها | |
| شهرها | تالش گشتاسبی :آستارا • لریک • لنکران • ماساللی • یاردیملی • جلیل‌آباد • ارچوان • ارکیوان • برادیگاه • تنگه‌رود • کج‌آبه • محمودآباد • پنسر • لیمان
تالش: آستارا • لوندویل • ویزنه • چوبر • حویق • خطبه سرا • لیسار • جوکندان • هشتپر • اسالم • پره‌سر • رضوانشهر • پونل • ماسال • شاندرمن • صومعه‌سرا • فومن • شفت • احمدسرگوراب • ماکلوان |
| افراد | |
