ویکیپدیا:شیوهنامه/موسیقی
این مقاله یک شیوهنامه برای مقالههای مربوط به موسیقی است که ویرایشگران را به پیروی از یک شیوهٔ مشخص و قالببندی یکسان تشویق میکند. اگر از نظر شما این شیوهنامه کامل و جامع نیست و برای بهبود آن پیشنهادی دارید، لطفا در صفحهٔ بحث مطرح کنید.
مقالههای موسیقی در یک دانشنامه از حیث مخاطبان معمولا در دو گروه می گنجند: برخی مقالهها برای گروهی وسیع از خوانندگان عام نوشتهشدهاند (مثلا مایکل جکسون)؛ و مخاطب برخی دیگر به دلیل نیاز به دانش فنی در این حوزه، گروه کوچکتری از متخصصان و علمجویان این رشته هستند (مانند سوم نیمبزرگ). هرجا که ممکن باشد، باید طوری مقاله نوشت که برای همگان قابل فهم باشد.
موسیقی کلاسیک
[ویرایش]هدف این شیوهنامه یکدستسازی و استانداردکردن مقالههای مرتبط با موسیقی کلاسیک است. این نوشتار هنوز پیشنویس است و این به این معنیاست که محتویات این صفحه ممکن است به سرعت تغییر کند. ولیکن هر آنچه در این صفحه وجود دارد جنبهٔ شیوهنامهای را به حد اتم داراست حتی اگر در آیندهٔ نزدیک تغییر کند.
ترجمهکردن اصطلاحهای موسیقی
[ویرایش]بسیاری از اصطلاحهای موسیقی کلاسیک اصلی ایتالیایی دارند. هنگام ذکر آنها در مقالههای فارسی اغلب صورت ایتالیایی باید به فارسی فقط حرفنویسی شود و نیازی به ترجمهٔ آن نیست. صورت حرفنویسیشدهٔ اصطلاح باید بازتابدهندهٔ تلفظ آن اصطلاح در زبان ایتالیایی باشد مگر اینکه پیشتر صورت دیگری از آن در فارسی جاافتاده باشد. مثلاً اصطلاح concerto در ایتالیایی /کُنْچِرْتُ/ تلفظ میشود اما صورت جاافتادهٔ آن در فارسی کنسرتو است و نه کنچرتو. یک محک خوب برای دانستن اینکه چه زمان باید اصطلاح را ترجمه کرد و چه زمان نباید این کار را انجام داد وارسی مقالههای ویکیپدیاهای زبانهای دیگر است. همچنین باید توجه شود که از الفبای لاتین برای اصطلاحهای موسیقی نباید استفاده کرد.
در مورد نُتهای موسیقی هم بدلیل اینکه نام فرانسوی آنها (دو، رِ، می، فا، سُل، لا، سی) در زبان فارسی بیش از معادل لاتین آن (C, D, E, F, G, A, B) جااُفتاده است، باید از از نام فرانسوی استفاده شود. برای دو حالت متفاوت هر نُت هم از «بِمُل» و «دیِز» استفاده میشود.
فهرست اصطلاحهای موسیقی و حرفنویسی آنها به فارسی
[ویرایش]این قسمت ناقص است و احتیاج به نوشتاری جداگانه دارد
حرفنویسی فارسی | اصطلاح موسیقی |
آلگرتو | Allegretto |
آلگرو | Allegro |
مُدراتو | Moderato |
ویواچه | Vivace |
کنترپوآن | Counterpoint |
سونات | Sonata |
پارتیتا | Partita |
کانُن | Canon |
فوگ | Fugue |
انوانسیون | Invention |
سینفونیا | Symphonia |
آلماند | Allmande |
کورانت | Courante |
ساراباند | Sarabande |
ژیگ | Gigue |
موتیف | Motif |
نوشتن نام قطعات
[ویرایش]اگر قطعات موسیقی با شیوهٔ استاندارد عمومی ذکر شوند نیازی به ایتالیککردن آنها نیست. شیوهٔ استاندارد عمومی شیوهای است که قطعه تنها با قالب و شماره ذکر میشود. نمونه:
- سرگی راخمانینف کنسرتو پیانو شمارهٔ ۳ را برای سفرش به آمریکا نوشت.
اما اگر قطعه به نام خاصی نامیده شود آنگاه برای قطعات بلندتر (یا نام مجموعهای از قطعات) نام به صورت ایتالیک و در غیر این صورت داخل گیومه میآید. نمونه:
- سرگی راخمانینف راخ ۳ را برای سفرش به آمریکا نوشت.
صورت ترکیبی دو مثال بالا به این گونهاست:
- راخمانینف کنسرتو پیانو شمارهٔ ۳ (راخ ۳) را برای سفرش به آمریکا نوشت.
توجه کنید که نام ساز پس از قالب قطعه میآید. و قالب قطعه ی اضافه نمیگیرد.
عنوان مقالههای مربوط به قطعات
[ویرایش]عنوان مقالههای مربوط به قطعات به همان صورت متعارف (بدون اعراب و همزهٔ روی ه) است و اگر بیم ابهام میرود نام آهنگساز در داخل کمان ذکر میشود. اگر عنوانگذاری قطعه به صورت استاندارد صورت گرفتهاست و عنوان مقاله همان عنوان استاندارد قطعهاست آنگاه گام قطعه نیز باید در عنوان مقاله ذکر میشود. نمونه: پیانو کنسرتو شماره ۳ در ر مینور (راخمانینف).