زبان بشاگردی
| بشاگردی | |
|---|---|
| بشاگردی جنوبی | |
| گال ملکی | |
| زبان بومی در | ایران |
شمار گویشوران | ۷۰۳۰ (۲۰۰۰)[۱] |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | bsg |
| گلاتولوگ | bash1263 (Bashkardi)[۲]sout2644 (Southern Bashaka)[۳] |
زبان بَشاگَردی یا بشاگردی جنوبی که به نامهای بَشاکردی و بَشکَردی نیز شناخته میشود، یک زبان ایرانی جنوب غربی است[۴][۵] که در جنوب ایران در استانهای هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان گفتگو میشود. این زبان به فارسی، گویشهای گرمسیری و کمزاری مرتبط است.
گویشی به نام بشاگردی شمالی یا گال مرزی در روستای مرز شهرستان منوجان رایج است، ارتباطی با بشاگردی جنوبی یا گال مُلکی ندارد[۶] و در گروه گویشهای گرمسیری دستهبندی میشود.[۷][۸]
گال بمعنی سخن است و با واژگان واژ/گوی پارسی و بات (سنسکریت) همریشه است و ملک برگردان واژه شهر و پهلو است و ملکی برگردان. شهری و پهلوی به معنی بومی است برای معنی شهر و پهلو به لغتنامه دهخدا بنگرید . مرز نیز در پهلوی به معنی. منطقه است بدین گونه ملکی گالی همان شهری گالی(شهری به معنی بومی ) و مرزی گالی است
پانویس
[ویرایش]- ↑ بشاگردی at اتنولوگ (18th ed., 2015)
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Bashkardi". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help) - ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Southern Bashaka". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
{{cite book}}: Invalid|display-editors=4(help) - ↑ see M. Mayrhofer, in Compendium Linguarum Iranicarum, ed. R. Schmitt, Wiesbaden, 1988, forthcoming, and G. Windfuhr, ibid
- ↑ Schmitt, Rüdiger, ed. (1989). Compendium Linguarum Iranicarum (به آلمانی). Wiesbaden: Reichert. ISBN 3-88226-413-6.
- ↑ Skjærvø, Prods Oktor (1988). "Baškardi". In Yarshater, Ehsan (ed.). دانشنامه ایرانیکا. London and New York: Routledge. Retrieved December 30, 2018.
From what has been published it would seem that North Baškardi is more closely related to its western relatives than to South Baškardi.
- ↑ Habib Borjian, “Kerman Languages”, in Encyclopaedia Iranica. Volume 16, Issue 3, 2017, pp. 301-315. [۱]
- ↑ Erik Anonby, Mortaza Taheri-Ardali & Amos Hayes (2019) The Atlas of the Languages of Iran (ALI). Iranian Studies 52. A Working Classification
- Wikipedia contributors, "Bashkardi language," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php? title=Bashkardi_language (accessed December 23, 2015).
برای مطالعه بیشتر
[ویرایش]- شروو، پرودز اکتور (۱۳۹۰). «زبانهای جنوبشرقی ایران: لارستانی، کمزاری، بشکری». راهنمای زبانهای ایرانی. ج. ۲. ترجمهٔ آرمان بختیاری، عسکر بهرامی، حسن رضایی باغبیدی، نگین صالحینیا. تهران: انتشارات ققنوس. ص. ۷۴۱-۷۷۵. شابک ۹۶۴-۳۱۱-۳۹۰-۶.
نمونه واژه
[ویرایش]مانندی از ضمیر ها:من:مو
تو:تو
آن:آ
این:یِه
اون:آیِه
آنها:آیون
اینها:یون
آمد: یاه
آمدند:یاهتِن
می خواهند بیایند: اوا بیاند
آنها به محل زندگی ما آمدند و استراحت کردن و یکی از آنها انگشتان پایش درد می کرد: آیون جَی ما یاهتِن و استراحت شون کِ و یَکی اِی آیون کِلِنچونه درد شون اکِه
در این زبان در مضارع بجای حرف می حرف اَ به کار می رود
می بازند : اَبازِند
می آیند : اَیاند
می خوابند: اَخُوسِند
مانندی از کلمات پر کار برد:
برادر: بِرار
خواهر: خوه( غلط املایی دارد زیرا برای نوشتن این کلمه به دلیل صدای جدید که دارد به الفبای جدید نیاز هست)
مادر:مو
پدر: بآو
دایی: خالو
عمو:آمو
عمه:مَهیگ
مانند: من خودم تنهایی به خانه رفتم و عمو ام را هم در خانه دیدم: مو تنهایی خَودم(غلط املایی به دلیل نبود الفبای درست برای صدا موجود)رُوتُم خونَه و آمو خَودم هم داخل خونه دی