Sándor Petőfi
Sándor Petőfi | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Alexander Petrovič |
Jaiotza | Kiskőrös (en) , 1823ko urtarrilaren 1a |
Herrialdea | Hungaria |
Lehen hizkuntza | hungariera |
Heriotza | Albești (en) , 1849ko uztailaren 31 (26 urte) |
Hobiratze lekua | baliorik ez |
Heriotza modua | : guduan hila |
Familia | |
Ama | Mária Hrúzová |
Ezkontidea(k) | Júlia Szendrey (en) (1847ko irailaren 8a - 1849) |
Seme-alabak | ikusi
|
Haurrideak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Fasori Gimnázium (en) (1833 - 1834) Piarist Gymnasium of Budapest (en) (1834 - 1835) Pápai Református Kollegium (en) (1841 - 1842) |
Hizkuntzak | ingelesa frantsesa alemana hungariera |
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta, itzultzailea, aktorea eta idazlea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Kidetza | Q1326882 |
Izengoitia(k) | Rónai Sándor eta Andor deák |
Zerbitzu militarra | |
Gradua | maior |
Parte hartutako gatazkak | 1848ko Hungariako Iraultza |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Luteranismoa |
Alderdi politikoa | Opposition Party (en) |
Sándor Petőfi (jaiotzez Petrovics; hungarieraz: Petőfi Sándor, ˈpɛtøːfi ˈʃaːndor ahoskatua; eslovakieraz: Alexander Petrovič; serbieraz: Александар Петровић; Kiskőrös, Austriar Inperioa, gaur egun Hungaria, 1823ko urtarrilak 1 – Fehéregyháza, Austria-Hungariako Inperioa, gaur egun Albești, Errumania, 1849ko uztailak 31[1]) hungariar poeta izan zen. Erromantizismoaren bultzatzailerik garrantzitsuena izan zen Hungarian.
Bizitza eta lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikasketak utzita, antzerki-talde ibiltari batean sartu zen, eta gero soldadu egin zen. 1844. urtean argitaratu zuen poema-bildumari esker egin zen ospetsu. 1848ko Hungariako Iraultzaren bultzatzaile nagusietako bat izan zen. Hungariako armadan sartu, eta Segesvarko guduan hil zen, 1849an.
Petőfiren obra nagusiak A helység kalapácsa (1844, «Herriko mailua»), János vitéz (1845, «Janos heroia») eta Az apostol (1848, «Apostolua») dira. «Zutik, Hungaria, sorterria deika duzu» esapideak Hungariako poeta eta heroi nazional bihurtu zuen.
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Versek (1844)
- A helység kalapácsa (1844)
- Cipruslombok Etelke sírjára (1845)
- János vitéz (1845)
- Versek II (1845)
- Úti jegyzetek (1845)
- A hóhér kötele (1846)
- Felhők (1846)
- Versei (1846)
- Tigris és hiéna (1847)
- Összes költeményei (1847)
- Bolond Istók (1847)
- Nemzeti dal (1848)
- Az apostol (1848)
Euskarara itzulitako lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Europa berriz ere isilik dago. Itzultzailea: Joseba Sarrionandia (Hezurrezko xirulak, 1991; Vladimir-7, 1998)
- Otsoen kantua. Itzultzailea: Joseba Sarrionandia (Hezurrezko xirulak, 1991)
- Zakurren kantua. Itzultzailea: Joseba Sarrionandia (Hezurrezko xirulak, 1991)
Irudi galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Petőfi jaio zen etxea (Kiskőrös)
-
Sándor Petőfi 1944an
-
Mihály Munkácsy. Sándor Petőfi gurasoen etxeari agurra ematen
-
Soma Orlai Petrich. Sándor Petőfi Debrecenen
-
István Petrovics eta Mária Hrúz, Sándor Petőfiren gurasoak
-
Júlia Szendrey, Sándor Petőfiren emaztea
-
Petőfiren monumentua (Budapest)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Petőfi Sándor. Magyar Életrajzi Lexikon 1000–1990, Mek.oszk.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-23).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Sándor Petőfi |
- Euskarari ekarriak: Sándor Petőfi, ekarriak.armiarma.eus