Durrani Inperioa
Durrani Inperioa د درانیانو ټولواکمني | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1747 – 1826 | |||||||||||||||
Monarkia | |||||||||||||||
Geografia | |||||||||||||||
Hiriburuak | Kandahar (1747–1776) Kabul (1776–1823, 1839–1842) Peshawar (1776–1818; negukoa) Herat (1818–1826) | ||||||||||||||
Kultura | |||||||||||||||
Hizkuntza(k) | |||||||||||||||
Erlijioa | Islam | ||||||||||||||
Historia | |||||||||||||||
|
Durrani Inperioa (paxtuneraz: د دورانیانو امپراتوري), Sadozai Erresuma (د افغانانو واکمني),[1] edota Afganiar Inperioa (د افغانانو واکمني) Ahmad Shah Durranik eratu eta eraiki zuen. Bere une gorenean, egungo Afganistan eta Pakistan, ipar-ekialdeko Iran, ekialdeko Turkmenistan eta ipar-mendebaldeko India (tartean Kaxmir eskualdea) bere agindupean zituen.
Nader Shah 1747an hil zenean, Ahmad Shah Durranik Kandaharreko eskualdea aldarrikatu zuen. Handik Gazni eta Kabul konkistatu zituen. 1749rako mogolek afganiarrei egungo Pakistan eta ipar-mendebaldeko Punjab utzi zioten. Orduan Ahmad Shahek mendebalderantz jo eta Herat bereganatu zituen, Shahrokh Shahen eskuetan zegoena. Gero bere armadak iparraldeko Hindu Kush hartu zituen. Ahmad Shahek lau aldiz inbaditu zuen India, Kaxmir eta Punjab hartuz. 1757an Delhi arpilatu zuen baina mongolen burujabetza onartu zuen, berarentzat Punjab, Sindh eta Kaxmir utziz.
1772an Ahmad Shah hil zenean, Timur Shah bere semeak ordezkatu zuen. Honek Kabul hiriburu berri bilakatu zuen, neguan Peshawarrera joanez. Durrani Inperioa egungo Afganistanen arbaso zuzena da eta Ahmad Shah Durrani "nazioaren aita" da.[2]
Enperadoreen zerrenda
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1747-1772 : Ahmad Shah Durrani
- 1772-1793 : Timur Shah Durrani
- 1793-1801 : Zaman Shah
- 1801-1803 : Mahmud Shah Durrani
- 1803-1809 : Shah Shuja
- 1809-1818 : Mahmud Shah Durrani
- 1819-1819 : Ali Shah Durrani
- 1819-1823 : Ayub Shah Durrani
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Lee, Jonathan L.. (1996). The "Ancient Supremacy": Bukhara, Afghanistan and the Battle for Balkh, 1731-1901. BRILL, 116 or. ISBN 9789004103993..
- ↑ (Ingelesez) CIA. Afghanistan. in: The World Factbook..