Historia Da Teoría Feminista I

Descargar como pdf o txt
Descargar como pdf o txt
Está en la página 1de 22

TEMA 6.1.

HISTORIA DA TEORÍA FEMINISTA I

ÍNDICE
1. Pre-feminismos.
. 1.1. Categorizacións dos prefeminismos.
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.1. Memorial de agravios.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.

2. As ilustradas.
2.1. Olympe de Gouges (1748-1793).
2.2. Mary Wollstonecraft (Londres, 1759 – 1797).

3. O sufraxismo.
3.1. Sufraxismo norteamericano.
3. 2. Sufraxismo europeo.
3.3. Feminismos socialistas e anarquista.

4. Simone de Beauvoir.
1. Pre-feminismos.
1.1. Categorizacións dos prefeminismos.

Para Celia Amorós e Amelia Valcárcel:


a) o feminismo premoderno: feminismo
ilustrado.
b) o feminismo moderno: sufraxistas.
c) o feminismo contemporáneo: Frieman, A
mística da feminidade (1963) e asentaríase a partir
de 1968.

Punto de vista anglosaxón: “vagas”.

a) primeira vaga (finais do XIX e principios do XX):


sufraxistas.

b) segunda vaga (anos 60 EEUU até 80).

c) terceira vaga (a partir dos anos 1980).


1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.1. Memorial de agravios.

- Christine de Pizan (1364 – 1430), A cidade das damas (1405)


1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.1. Memorial de agravios.

Sor Juana Inés da Cruz (1651 – 1695)


“Arguye de inconsecuentes el gusto y la censura de los hombres que en las mujeres acusan lo
que causan”
"Hombres necios que acusáis
a la mujer sin razón, Opinión ninguna gana, ¿O cuál es más de culpar,
sin ver que sois la ocasión pues la que más se recata, aunque cualquiera mal haga:
de lo mismo que culpáis: si no os admite, es ingrata la que peca por la paga
y si os admite, es liviana. o el que paga por pecar?
si con ansia sin igual Siempre tan necios andáis
solicitáis su desdén, que con desigual nivel Pues ¿para qué os espantáis
¿por qué queréis que obren a una culpáis por cruel de la culpa que tenéis?
bien y a otra por fácil culpáis. Queredlas cual las hacéis
si las incitáis al mal? o hacedlas cual las buscáis.
¿Pues cómo ha de estar
Combatís su resistencia, templada Dejad de solicitar
y luego con gravedad la que vuestro amor pretende, y después con más razón
decís que fue liviandad si la que es ingrata ofende acusaréis la afición
lo que hizo la diligencia. y la que es fácil enfada? de la que os fuere a rogar.

Queréis con presunción necia Mas entre el enfado y pena Bien con muchas armas fundo
hallar a la que buscáis, que vuestro gusto refiere, que lidia vuestra arrogancia,
para pretendida, Tais, bien haya la que no os quiere pues en promesa e instancia
y en la posesión, Lucrecia. y quejaos enhorabuena. juntáis diablo, carne y mundo."

¿Qué humor puede ser más Dan vuestras amantes penas


raro a sus libertades alas,
que el que falta de consejo, y después de hacerlas malas
él mismo empaña el espejo las queréis hallar muy buenas.
y siente que no esté claro?
¿Cuál mayor culpa ha tenido
Con el favor y el desdén en una pasión errada,
tenéis condición igual, la que cae de rogada
quejándoos, si os tratan mal, o el que ruega de caído?
burlándoos, si os quieren bien.
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.

Antes do XVII: educación das mulleres.


Erasmo de Róterdam: integración da muller na sociedade.
Martín Lutero: que as mulleres sexan capaces de ler a Biblia por si mesmas.
Contrarreformistas: que poidan instruír os seus fillos e fillas no catecismo.

A partir do século XVII: tratados de instrución das mulleres


Fénelon (Tratado de educación das nenas, 1687).
Mlle. de Gournay, filla adoptiva de Montaigne, escrebe Igualdade de homes e mulleres (1662) e
Queixa das damas (1626).
Anna María van Churman, Cuestión digna de atención: se é necesario que as mozas sexan sabias
(1646)
Mary Astell, Unha proposición seria para as damas (1694).

OS SALÓNS: artistas, científicos, filósofos e poetas

O PRECIOSISMO: Madeleine de Scudéry (1608-1701)


Modo de comportamento, corrente literaria e ideolóxica e un movemento feminino.
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.

Antes do XVII: educación das mulleres.


Erasmo de Róterdam: integración da muller na sociedade.
Martín Lutero: que as mulleres sexan capaces de ler a Biblia por si mesmas.
Contrarreformistas: que poidan instruír os seus fillos e fillas no catecismo.

A partir do século XVII: tratados de instrución das mulleres


Fénelon, Tratado de educación das nenas (1687).
Mlle. de Gournay, Igualdade de homes e mulleres (1662) e Queixa das damas (1626).
Anna María van Churman, Cuestión digna de atención: se é necesario que as mozas sexan sabias
(1646)
Mary Astell, Unha proposición seria para as damas (1694).

OS SALÓNS: artistas, científicos, filósofos e poetas

O PRECIOSISMO: Madeleine de Scudéry (1608-1701)


Modo de comportamento, corrente literaria e ideolóxica e un movemento feminino.
Lectura de la tragedia de Voltaire: «El huérfano
de China», en el salón de Madame Geoffrin en
1755, Gabriel Lemonnier (1812).
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.

Poullain de la Barre (París,1647 – Xenebra, 1725),


sacerdote católico convertido ao calvinismo, casado e con dous fillos.

Da igualdade dos dous sexos. Discurso físico e moral onde se ve a importancia de desfacer os
prexuízos (1673): desigualdade como un prexuízo cultural.

A educación das damas para a conduta dos espírito nas ciencias e nos costumes (1674):
defende que todas as mulleres reciban unha verdadeira educación que lles abra as portas de todas
as carreiras, incluídas as científicas, para permitir así o progreso non só das mulleres, senón de toda
a humanidade
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.

Marquesa de Châtelet (París, 1706-1749), estudante de matemáticas e física, parella


sentimental e intelectual de Voltaire. Converteuse na difusora da física newtoniana en
Francia. Publicou Elementos da filosofía de Newton e Institucións de física. Ademais
diso traduciu os Principios matemáticos de filosofía natural de Newton.

Gabrielle Émilie Le Tonnelier de Breteuil,


marquise du Châtelet (1706-1749), French
mathematician and physicist
1.2. Feminismo pre-ilustrado.
1.2.2. Do Renacemento á proto-Ilustración.
Madame de Staël (1766-1817) intelectual con coñecementos en filosofía, historia e
relixión. Aproveitou o salón conducido pola súa nai para relacionarse cos intelectuais
máis distinguidos de París. Escribiu dúas obras de homenaxe a Rousseau, antes de asistir
ás sesións da Asemblea nacional durante o período revolucionario e intentar canalizar a
revolución cara a unha monarquía constitucional. Coa chegada do terror exiliouse a
Suíza, de onde regresaría á morte de Robespierre para recuperar un salón. Na súa novela
Delphine (1802) defende o divorcio.

Cadro post-mortem, probablemente e 1817.


2. As ilustradas.

Ilustración
Lei e autonomía dos seres humanos.
Dignidade humana e dereitos
Exclúe as mulleres e outros moitos grupos continuamente vulnerados.

FEMINISMO ILUSTRADO

As ilustradas reivindican a inclusión das mulleres nos principios


universalistas ilustrados

Dereito á cidadanía e á educación igualitaria das mulleres

REVOLUCIÓN FRANCESA
Grabado representando mulleres marchando sobre
Versalles, 5 de outubro de 1789
2. As Ilustradas 2.1. Olympe de Gouges (1748-1793).

Dramaturga da Comedia francesa


Declaración dos dereitos da muller e da cidadá (1791)
Raíña María Antonieta: debe liderar a liberación do sexo feminino

Dereitos políticos e civís concretos:


Liberdade
Propiedade
Resistencia á opresión
Sufraxio
Elexíbeis

Falsa universalidade do termo “home”

Defendía a monarquía constitucional


2. As Ilustradas 2.2. Mary Wollstonecraft (Londres, 1759 – 1797).

Mary Wollstonecraft, oil on canvas by John Opie, c.


1797; in the National Portrait Gallery, London.
2. As Ilustradas 2.2. Mary Wollstonecraft (Londres, 1759 – 1797).

Filósofa e escritora inglesa

Pensamentos sobre a educación das nenas (1787): educación igualitaria

Vindicación dos dereitos da muller (1792): capacidade de elección do seu propio destino

Relacións de poder entre os sexos = relacións de poder no Antigo Réxime

Educación das mulleres para ser dependentes, vulnerábeis, delicadas

Dereitos en caso de matrimonio, divorcio e outros dereitos políticos


3. O sufraxismo.

Instauración do código civil napoléonico:

-as mulleres tiñan que ser tuteladas por varóns


- non tiñan dereito a administrar as súas propiedades
- non podían abandonar o domicilio
- non podían exercer a patria potestade
- non podían exercer unha profesión ou empregarse sen
permiso dun varón

Século XIX e primeiras décadas do século XX:


- movemento sufraxista (estratexia)
- recoñecemento da cidadanía ás mulleres.
- igualdade en todos os terreos apelando á auténtica universalización dos valores
democráticos e liberais..
3. O sufraxismo.
3.1. Sufraxismo norteamericano.

Declaración de sentimentos e resolucións de Seneca Falls (1848)

Elizabeth Cady Stanton:

- políticas: como non poder votar, presentarse as eleccións, ocupar cargos públicos,
filiarse a organizacións políticas ou asistir a reunións políticas.

- económicas: como a prohibición de ter propiedades, xa que os bens de solteira eran


transferidos automaticamente ao marido; a prohibición de dedicarse ao comercio, ter negocios
propios ou abrir contas bancarias.

- civís e xurídicos.
3. O sufraxismo.
3.2. Sufraxismo europeo.

John Stuart Mill (Londres, 1806 – Avignon, 1873)

Primeira petición a prol do voto feminino no Parlamento en 1866

A suxeición das mulleres (1869) reivindicación da liberdade e autonomía persoal das


mulleres.

A orixe da subordinación é a inferioridade física feminina

Harriet Taylor Mill (1807-1858) e Emmeline Pankhurst (1858-1929)

Unión Social e Política das mulleres (1903)

O xornal Votes for Women (1907)

Solidariedade entre mulleres

Métodos non violentos (non sempre)


3. O sufraxismo.
3.2. Sufraxismo europeo.
3. O sufraxismo.
3.2. Sufraxismo europeo.

Reunión de líderes da Unión Social e Política de Mujllres (WSPU), Flora Drummond, Christabel
Pankhurst, Annie Kenney, Emmeline Pankhurst, Charlotte Despard e outras dúas. 1906-1907
3. O sufraxismo.
3.3. Feminismos socialistas e anarquista.

Flora Tristán (1803-1844):


- A educación feminina é considera fundamental para o progreso das
clases traballadoras,
- Celibato e matrimonio son institucións represoras

Friedrich Engels (Barmen-Elberfeld, 1820 - Londres, 1895)


A orixe da familia, a propiedade privada e o Estado á luz das
investigacións de Lewis H. Morgan (1884):
- a orixe da suxeición das mulleres: os fillos como propiedade privada do
pai
- esa muller non teña fillos con outros varóns.
- exclusión das mulleres da esfera de produción social
- reprodutoras e en transmisoras da proxenie.
- A emancipación da muller viría do seu retorno á esfera da produción e
a consecuente independencia económica.
3. O sufraxismo.
3.3. Feminismos socialistas e anarquista.

Clara Zetkin (1854-1933). Alemá.

Movemento socialista feminino. Conferencia Internacional das Mulleres (1907)

Revista “Igualdade para loitar polo sufraxismo”

Perspectiva non burguesa. Leis de protección social das nais.

Alexandra Kollontai (1872-1952), rusa.

Ministra durante seis meses no primeiro goberno de Lenin

Crítica da explotación sexual da muller na familia

Matrimonio como unha relación de propiedade e de non reciprocidade libre,

Explotación económica da muller no traballo.

Descoñecemento da sexualidade e insatisfacción femininas

Necesidade de medidas concretas contra a ideoloxía patriarcal.

También podría gustarte