Saltu al enhavo

Universitata urbo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Upsalo estas unu el la plej konataj universitataj urboj de Skandinavio. La universitato dominas la centran urbokernon, kaj kvarono de la loĝantoj laboras en la universitato.

Universitata urbo estas termino, kiu estas ofte uzata por urboj, kie la loka universitato lasas klaran markon sur la urbo. Tio estos precipe por malgrandaj kaj mezgrandaj urboj, kie la universitato estas klare la plej granda komerco en la urbo kaj kio metas la urbon "sur la mapo" en nacia aŭ internacia kunteksto, kaj kie la universitato havas longan tradicion. En universitata urbo, la universitato kutime ŝatus regi la historian urbocentron. Krome, studenta vivo lasos sian spuron sur la urbo. En tipaj universitataj urboj, studentoj kaj aliaj ligitaj al la universitato ofte konsistigos grandan parton de la loĝantaro, ofte ĝis 20-30%.

Aldone, por ke urbo estu konsiderata universitata urbo, la eduka institucio en ĝi devas esti grava parto de la vivo de siaj loĝantoj, t.e. ekonomia kaj socia ankro. En universitata urbo, multaj entreprenoj dependas de la agadoj de la eduka institucio, kaj foje la institucio mem estas la plej granda dunganto en la areo. Krome, kelkfoje la nombro da studentoj studantaj en la institucio kaj loĝantaj en la universitata urbo superas la nombron de lokaj loĝantoj.

Notindas ke kelkaj germanaj universitataj urboj uzas la nomon "Universitätsstadt" en la urbonomo, ekz. "Universitätsstadt Marburg".

La esprimo ne estas ofte uzita por grandaj urboj, kie la relativa graveco de la universitato por la grandurbo estas malpli. Sed strikte parolante, universitata urbo ankaŭ povas signifi ajnan urbon, kiu havas universitaton.

Klasikaj universitataj urboj estas Oksfordo kaj Kembriĝo en Anglio, Hajdelbergo, Göttingen kaj Tübingen en Germanio, Leiden en Nederlando, Leuven en Belgio, St. Andrews en Skotlando, Bolonjo kaj Padovo en Italio, Salamanko en Hispanio, Koimbro en Portugalio, Upsalo en Svedio. En la Rusa Imperio, Dorpat (nun Tartu) povus servi kiel ekzemplo de universitata urbo. Kelkfoje simila funkcio estas plenumita de specifa areo de grandurbo: ekzemple la Latina Kvartalo de Parizo  - rilate al Sorbono.

La malnova parto de la hispana urbo Alcalá de Henares estis deklarita Monda Kulturheredaĵo de UNESKO en 1998, agnoskante ĝian trajton de "unua universitata urbo planita kiel tia en la mondo".

Referencoj

[redakti | redakti fonton]