Mariaĉo

Mariaĉgrupo ĉe Mariaĉfestivalo de Guadalajara

Mariaĉo (hispane, mariachi [marjAĉi]) estas tipa meksika muzika ĝenro de la ŝtato Jalisco kaj ĝiaj muzikistoj. La mariaĉmuziko estas tamen nur unu el la multaj facetoj de meksika popolmuziko, kiu tre regioniĝis. Ekstere de Meksikio, mariaĉa muziko estas la plej konata el la multaj meksikaj muzikaj tendencoj.

Mariaĉo uzas ĉefe instrumentojn kiaj gitaroj, violonoj kaj trumpetoj kaj tipe vestas sin per tre ornamitajn folkloraj vestoj ĉefe kun la mondkonata sombrero. La hispanlingva termino Mariachi [marjAĉi] devenas el la angla "mariage" (nupto) ĉar meksikaj muzikistoj estis tradicie dungataj por nuptoj en Suda Usono kaj ĉefe en la areoj kie meksikdevenaj usonanoj abundas.

Unekso

Unesko aldonis la Mariaĉo-muzikon en 2011 al sia reprezenta listo de majstroverkoj de la parola kaj nemateria heredaĵo de la homaro.

Karakteraj kanzonoj

• Canción del mariachi
• Cielito lindo
• El jarabe tapatío
• El mariachi loco
• El rey
• El son de la negra
• Cucurrucucú paloma
• Guadalajara
• La bamba
• La chiapaneca
• Las golondrinas
• Las mañanitas
• México lindo y querido
• Paloma negra
• Viva México, viva América

Famaj ensembloj

• Mariachi Coculense
• Mariachi México
• Los Vargas de Tecalitlán
• Mariachi Sol de México

Famaj solistoj

• Jorge Negrete
• Pedro Infante
• Javier Solís
• Vicente Fernández

Literaturo

• Jesús Jáuregui: El Mariachi. Taurus, Mexico, D.F. 2007, ISBN 978-970-770925-6.
• Jeff Nevin: Virtuoso Mariachi. University Press of America, New York 2002, ISBN 0-7618-2173-2.
• Hermes Rafael: Origen e Historia del Mariachi. Katún, Mexico, D.F. 1982, ISBN 968-430-015-8.

Eksteraj ligiloj

• Mariachi in Mexiko
• Mariachi Mariaĉo [angle]
• Mariachis (Artikolo en Mexiko-Lexikon)