6-a de septembro
Aspekto
Kalendaro Januaro | Februaro | Marto | Aprilo | Majo | Junio | Julio | Aŭgusto | Septembro | Oktobro | Novembro | Decembro |
septembro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 |
septembro | ||||||
lu | ma | me | ĵa | ve | sa | di |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | ||||||
aranĝo de 2024 tagoj |
La 6-a de septembro estas la 249-a tago de la jaro (la 250-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 116 tagoj restas.
Je la 6-a de septembro okazis, interalie:
Eventoj
[redakti | redakti fonton]- -3761: Unua tago de la hebrea kalendaro
- -775: Ĉinaj astronomoj rigardis sunan eklipson (la unua registrita)
- 394: En batalo apud rivero Frigidus (en la nuntempa Slovenio) Teodozio la 1-a venkis armeon de uzurpisto Eŭgenio, subtenanto de Romia religio - lastfoje unuigante Romian Imperion
- 1522: Al haveno Sanlúcar de Barrameda en Hispanio alnavigis ŝipo Victoria, unusola el la ekspedicio de Magelano, kiu revenis post ĉirkaŭnavigado de la Tero
- 1620: Anglio: el Plymouth pilgrimantoj de Mayflower eknavigis al Nordameriko
- 1622: Apartenanta al arĝentfloto hispana galiono sinkis dum tempestego apud marbordo de Florido, kune kun signifa ŝarĝo da arĝento kaj aliaj valoraĵoj
- 1632: Ĉefdiocezo de Romkatolika Eklezio establiĝis en Bagdado por la tuta Irako
- 1634: Tridekjara milito: venko de habsburga armeo super la sveda kun protestantaj aliancanoj de Germanio en la unua batalo de Nördlingen
- 1652: Venko de nederlanda ŝiparo en mara batalo de Elbo, dum la unua angla-nederlanda milito
- 1688: Dum la 5-a aŭstra-turka milito aŭstra armeo post 167 jaroj de turka okupado liberigis Beogradon
- 1689: Traktato de Nerĉinsko inter la Rusia Imperio kaj Ĉinio
- 1746: Aŭstria armeo konkeris Ĝenovon
- 1776: Pli ol 6 mil personoj pereis post trapaso de ŝtormo super Gvadelupo
- 1791: Prago: germana imperiestro Leopoldo la 2-a kroniĝis kiel reĝo de Ĉeĥio
- 1794: Insurekcio de Kościuszko: unua sensukcesa rusa-prusa sieĝo de Varsovio finiĝis, ĉar reĝo de Prusio eksciis pri eksplodo de kontraŭprusa ribelo en Grandpolio
- 1813: Armeo de Reĝlando Prusio venkis la francan kun aliancitaj saksoj en batalo de Dennewitz (apud Jüterbog)
- 1831: Kongresa Pollando: rusa sturmo al Varsovio komencita dum la Novembra ribelo - la ĉefurbo estas defendata interalie de Jozefo Bem
- 1849: Hungara revolucio de 1848: aŭstra armeo konkeris post sieĝo fortikaĵon Petrovaradin
- 1852: En Manĉestro oni malfermis unuan liberan bibliotekon en Britio
- 1867: James Craig Watson malkovris la asteroidon Aŭroro
- 1885: Turka provinco Orienta Rumelio (kun la ĉefurbo Plovdiv) estis konkerita de bulgara armeo - sekvis unuiĝo de Bulgario
- 1891: Al Kanado alvenis unuaj setliĝantoj el Ukrainio - komenco de amasa formigrado de ukrainoj
- 1899: Usona ministro pri eksteraj rilatoj John Hay ekproponis rilate al Ĉinio politikon de la malferma pordo
- 1901: Prezidento de Usono William McKinley estis morte vundita de anarkiisto Leon Czolgosz ĉe ekspozicio en Bufalo - mortis en malsanulejo post 8 tagoj
- Unua Mondmilito
- 1914: Paul von Hindenburg kaŭzas gravan baton al la rusa 1-a Armeo sur Lagoregiono Mazurio en la operaco kiu daŭris ĝis la 15-a de septembro
- 1915: Bulgario subskribis traktaton kun la Centraj Potencoj
- 1916: Venko de bulgara armeo super la rumana en 5-taga batalo de Turtucaia (provinco Silistra)
- 1917: Unua numero de litova gazeto Lietuvos aidas (Eĥo de Litovio) aperis, fondita de Antanas Smetona
- 1925: Grenoblo: inaŭguro de Perret-Turo, unua ŝtalbetona turo konstruita en Eŭropo
- 1928: Ŝtormo Okeechobee formiĝis, kiu en postaj tagoj mortigis pli ol 4 mil personojn sur Karibio kaj orienta marbordo de Usono
- 1930: Prezidento de Argentino Hipólito Yrigoyen estis eksigita en armea puĉo
- 1936: Tasmanio: la lasta tilacino formortis en bestoĝardeno de Hobarto
- 1936: En Rambouillet oni subskribis interkonsenton pri franca monprunto por armiligo de pola militistaro
- Dua Mondmilito
- 1939: germana-pola milito: dutaga batalo de Borowa Góra (distrikto Piotrkowski) finiĝis; germanaj armeoj eniris al Jarocin, Krakovo, Nowy Sącz, Pułtusk, Sierpc kaj Wągrowiec, kaj post defendbatalo al Starachowice; pluaj militkrimoj de la soldatoj de Wehrmacht, kiuj pafmortigis en Jodłownik-Wadzyń 126 civilulojn, en Wolbrom 60, en Szczyrzec 49, Pogorzany 42 (ambaŭ proksime al Limanowa) kaj plurajn en pli ol 20 lokoj, krome Wehrmacht pafmortigis 19 polajn oficirojn-militkaptitojn de la 76-a infanteria regimento kune kun nekonata nombro de simplaj soldatoj, en Kajetanowice (distrikto Radomszczański) murdis 76 loĝantoj de la vilaĝo; aneksita Krakovo iĝis ĉefurbo de Ĝenerala Gubernio kun rezidanta sur Vavelo guberniestro Hans Frank; Edward Rydz-Śmigły ordonis strategian retiriĝon al t.n. "rumana antaŭponto"; oni komencis formi Laboristan Brigadon de Varsovi-Defendo (civilaj volontuloj); Rumanio anoncis neŭtralecon en la germana-pola milito; Unio de Sud-Afriko deklaris militon al Tria Regno
- 1940: Germana okupado de Pollando: germana polico en Wierzbnik-Starachowice pendumis 16 personojn; rumana reĝo Karolo la 2-a abdikis favore al sia filo Mikaelo la 1-a - generalo Ion Antonescu iĝis ŝtatestro; Batalo de Anglio: Luftwaffe atakis Weybridge, Medway, Thames Haven - Bomba Korpuso de RAF faris 722 aviadilflugojn; nokte germanoj atakis ŝipriparejojn, 75 aviadilflugoj; RAF - 44 aviadilflugoj; kadre de interkonsento Usono transdonis al britoj 8 unuajn destrojerojn
- 1941: Holokaŭsto: en Germanio oni devigis judojn porti la stelon de Davido kun superskribita vorto judo, kion oni aplikis al ĉiuj judoj sub la germana okupado - en Ĉeĥoslovakio al pli aĝaj ol 6 jaroj, kun videbla flava stelo sur la vestaĵo; en Vilno establiĝis juda geto; Orienta Fronto: germana 16-a Armeo ekatakis direkte al Demjansk (Novgoroda provinco); en Smolensk-regiono la soveta 24-a Armeo liberigis Jelnja
- 1942: Operaco Reinhardt: komenco de la lasta etapo de likvido de Varsovia geto - ĝis la 12-a de septembro al ekstermejo en Treblinka germanoj forveturigis ĉirkaŭ 50 mil personojn; Organizaĵo de Eta Sabotado denove bruligis 13 kinejojn en Varsovio; en Ĉeĥio maratonisto Oskar Hekš pro sia deveno estis deportita al la juda geto en Terezín; germana 5-a Armea Korpuso eniris al Novorossijsk, defendata de la soveta 47-a Armeo; nokte de la 6-a/7-a de septembro Bomba Korpuso de RAF atakis Duisburg
- 1943: en Volinio taĉmento de la Pola Enlanda Armeo kun sovetaj partizanoj batalis kelkhore apud Wilja kontraŭ la Ukraina Ribela Armeo; Volina provinco: en Bołtuny/Przyrzecze taĉmento de leŭtenanto Kazimierz Filipowicz ekbatalis kontraŭ 150-persona bandita taĉmento de la Ukraina Ribela Armeo — ukrainaj naciistoj estis frakasitaj; Pola Rezistomovado: taĉmentoj de Pola Enlanda Armeo kaj Kamparanaj Batalionoj el areo Pińczów frakasis grenejon en Skalbmierz; trupoj de Centra Fronto trarompis la germanan meze de la Armeoj "Mezo" kaj "Sudo" malfermante al si la vojon al Dnepro; trupoj de Sud-Orienta Fronto trarompis fronton de germana 6-a Armeo irante suden de Pavlohrad, trupoj de Centra Fronto liberigis Konotop (Sumia provinco), trupoj de Voroneĵa Fronto - Zinkov (Ĥmelnicka provinco), trupoj de Sud-Okcidenta Fronto kaj Suda Fronto - i.a. Makijivka, Kramatorskon kaj Slovjanskon; Itala Fronto: en Kalabrio brita 13-a Armea Korpuso - Gioia Tauro; usona 8-a Aviada Armeo atakis celojn en Germanio, ĉefe armilfabrikojn en Stuttgart-regiono
- 1944: Ribelo de Varsovio: kvartalo Powiśle surprize rapide falis — retiriĝo de civiluloj al Mezurbo, kie povos doni apogon — pro intensa aviada pripafado kaj la artileria de 3 flankoj restis 80 soldatoj el 350 de la grupiĝo de majoro Stanisław Błaszczak; SS-anoj vivbruligis en malsanulejo 80 malsanulojn kaj murdis 11 serioze vunditajn soldatojn de Pola Enlanda Armeo kun ilia dominikana kapelano Michał Czartoryski (beatigita); apud barikado germanoj murdis ĉirkaŭ 30 polojn; Pola Komitato de Nacia Liberigo dekretis agrikulturan reformon pri ŝtatigo de bienoj pli grandaj ol 50 hektaroj; Ruĝa Armeo liberigis Ostrołęka; NKVD deportis de Lvovo al Ĥarkivo 12 oficirojn de Pola Enlanda Armeo; Bulgario deklaris militon al Tria Regno; Okupacio de baltaj ŝtatoj: Ruĝa Armeo liberigis la urbon Tartu; Leskovac (nuna Serbio) estis tute detruita de la brita-usona aviado dum la plej detrua bombado en la historio de Balkanio - 6 000 el 28 000 loĝantoj perdis la vivon
- 1945: Postmilito: lasta publika ekzekuto de altranga oficisto en Ĉeĥoslovakio okazis sur la Juĝa Placo - ĝi celis montri punadon de kunlaboristoj kun naziismo
- 1948: Juliana iĝis reĝino de Nederlando
- 1954: Filma premiero de La Strada de Federico Fellini
- 1955: En Istanbulo eksplodis dutaga tumulto kontraŭ kristanoj, precipe armenoj kaj 100-mila greka malplimulto, en kiu pereis dekkelkaj personoj - kun detruo de 4 mil grekaj magazenoj kaj mil domoj, la rabado okazis en pluraj urboj kaj koncernis ankaŭ judojn
- 1959: Kompanio Mattel vendis unuan ludilon de la pupo Barbie
- 1959: Premiero de la pola filmo La trajno de Jerzy Kawalerowicz
- 1960: Léopold Sédar Senghor iĝis prezidento de Senegalo
- 1965: Barata armeo invadis Pakistanon, venĝe pro pakistanaj operacoj en Kaŝmiro
- 1967: Prezidento de Francio Charles de Gaulle komencis 6-tagan viziton en Pollando
- 1968: Svazilando fariĝis sendependa - antaŭe ĝi estis brita protektorato
- 1970: Lasta koncerto de Jimi Hendrix okazis
- 1975: Malvarma milito: ĉeĥa tenisistino Martina Navrátilová petis azilon en Usono
- 1978: Kolorado: Nacia parko Mesa Verde iĝis Monda heredaĵo de Unesko
- 1983: Sovetunio agnoskis paffaligon de korea pasaĝera aviadilo, kiu kontraŭleĝe eniris aerspacon de Sovetunio
- 1984: Premiero de la usona filmo Amadeus
- 1987: Usono: en Baltimore oni unuafoje kirurgie disigis siamajn dunaskitojn
- 1991: Sovetunio agnoskis sendependecon de Estonio, Latvio kaj Litovio
- 1991: Leningrado alinomiĝis al Peterburgo
- 1994: Usono: en Arizono finiĝis eksperimento Biosfero 2 pri fermita ekologia sistemo por testi kosman koloniigon
- 1996: Reĝino de Nederlando Beatrikso malfermis en Roterdamo la Ponton de Erasmo
- 1997: Funebra ceremonio de la princino de Kimrio Diana Spencer en la Abatejo Westminster, rigardata en televido de du kaj duono de miliardoj da homoj
- 2002: Iajuddin Ahmed iĝis prezidento de Bangladeŝo
- 2007: Usono: formortis griza papago Alex
- 2008: Asif Ali Zardari fariĝis prezidento de Pakistano
- 2009: 6 koreoj de sudo dronis pro malfermo de akvobaraĵo sur rivero Rimĵin en Nord-Koreio
- 2012: Turkio: 61 personoj pereis kaj 48 vundiĝis post renverso de fiŝkaptista boato apud Provinco İzmir
- 2015: Eŭropa migra krizo: unu semajnon post kiam 71 sufokitaj rifuĝintoj estis trovitaj en kamiono proksime al Parndorf, post interkonsento inter registarestroj Angela Merkel (Germanio), Werner Faymann (Aŭstrio) kaj Viktor Orbán (Hungario) 20 000 homoj blokitaj en Budapeŝto daŭrigis sian vojaĝon kaj alvenis en la tagoj 5-a ĝis 6-a de septembro al Munkeno
- 2018: Hokajdo: 44 personoj pereis kaj 660 vundiĝis dum tertremo en Subgubernio Iburi
- 2018: Ekonomia Forumo de Krynica, kune kun dutaga konferenco "Eŭropo de Karpatoj" iniciatita de pola sejmmarŝalo Marek Kuchciński, finiĝis
- Invado de Rusio en Ukrainion
- 2022: 195-a tago de rusa agreso: Aŭguste ukrainoj detruis 200 militistajn objektojn de rusa armeo — laŭ ukraina stabo ĝis nun en la fronto pereis 50 000 rusiajn soldatojn; en okupata de rusoj Berdjansko pro eksplodo de aŭto estis serioze vundita komandanto de okupaciaj regopovoj
- Mondreago: Olaf Scholz reĵetis petojn de Ukrainio pri livero de peza armilaro; pola ĉefministro Mateusz Morawiecki anoncis sian viziton en Ukrainio kaj diris, ke la helpo de Eŭropa Komisiono por Ukrainio estas decide nesufiĉa, li urĝigis por transpago de promesitaj 9 mld da eŭroj por ne kunludi kun Moskva Kremlo; Prezidanto de Ukrainio virtuale malfermis borson de Novjorko instigante eksterlandanojn al senpera investado en Ukrainio
Naskiĝoj
[redakti | redakti fonton]- 1633: Sebastian Knüpfer, germana komponisto kaj eklezimuzikisto (m. 1676)
- 1634: Anselm Franz von Ingelheim, germana nobelo, majenca ĉefepiskopo kaj guberniestro de Erfurto (m. 1695)
- 1644: (bapto) Juan Cabanilles, hispana kleriko, komponisto kaj orgenisto de baroko (m. 1712)
- 1648: Johann Schelle, germana komponisto de baroko kaj instruisto (m. 1701)
- 1656: Johann Caspar Ferdinand Fischer, germana komponisto kaj muzikisto (m. 1746)
- 1666: Ivano la 5-a, caro de Rusio (m. 1696)
- 1729: Moses Mendelssohn, juda filozofo germanlingva, tradukisto de la hebrea (Psalmoj, Torao), greka (Platono), franca lingvoj, reprezentanto de la juda klerisma movado haskala (m. 1786)
- 1748: Matthäus Fingerlos, aŭstra kaj germana teologo kaj pastro (m. 1817)
- 1757: Markizo de la Fayette, franca nobelo kaj revoluciulo dum Franca kaj Usona Revolucioj (m. 1834)
- 1766: John Dalton, brita kemiisto kaj fizikisto esplorinta kolorblindecon (daltonismo) (m. 1844)
- 1773: Lodewijk van Heiden, rusia admiralo (m. 1850)
- 1781: Anton Diabelli, aŭstra komponisto kaj muzikeldonisto (m. 1858)
- 1802: Alcide d'Orbigny, franca geologo, paleontologo kaj zoologo (m. 1857)
- 1808: Károly Knezić, hungara generalo, unu el martiroj de la hungara revolucio de 1848, ekzekutita (m. 1849)
- 1809: Bruno Bauer, germana filozofo kaj teologo, biblikritikisto (m. 1882)
- 1814: George-Étienne Cartier, kebekia kaj kanada politikisto, unu el Patroj de la Konfederacio (m. 1873)
- 1817: Alexander Tilloch Galt, kanada politikisto, unu el Patroj de la Konfederacio, unua ministro pri financoj (m. 1893)
- 1832: Henry Phillips, usona advokato kaj filologo, membro de Usona Filozofia Societo por ekzameni sciencan valoron de Volapük, tradukinto de la Unua Libro de Zamenhof (m. 1895)
- 1860: Jane Addams, usona Nobelpremiita reformistino, pacifisto (m. 1935)
- 1863: Ernő Schiff, hungara, rumania hungara kuracisto (m. 1939)
- 1878: Márton Fehér, hungara, rumania hungara ĵurnalisto kaj publicisto, redaktoro de socia kaj ekonomia ĵurnalo "Nagyvárad" (m. 1938)
- 1879: Max Schreck, germana aktoro (m. 1936)
- 1879: Joseph Wirth, regna kanceliero de Vajmara Respubliko (m. 1956)
- 1882: Ion Giuglea, rumana redaktoro kaj esperantisto, la unua tiea UEA-delegito (m. nekonata)
- 1889: Elisabeth Wunderlich, germana sekretariino de Saksa Esperanto-Instituto (m. nekonata)
- 1889: Béla Johan, hungara kuracisto, patologo, imunologo, politikisto (m. 1983)
- 1891: Yrjö Väisälä, finna astronomo, geodeziisto, fizikisto, ano de la familio Väisälä, esperantisto (m. 1971)
- 1892: Edward Victor Appleton, angla Nobelpremiita fizikisto, malkovrinto kaj esploristo de jonosfero (m. 1965)
- 1895: Maria Peretz, pola artisma teksistino, post Kurso de Esperanto ekde 1936 aktivis en Varsovio kune kun Lidia Zamenhof, Zofia Zamenhof kaj Adam Zamenhof kadre de Pola Esperanto-Societo ĝis la dua mondmilito, ekde 1945 redonis por 10 jaroj ĉambron de sia loĝejo por dispono de Pola Esperanto-Asocio, kunfondintino de Senjora Rondo (m. 1982)
- 1900: Jenő Gárdonyi, hungara ĵurnalisto, redaktoro, verkisto (m. 1981)
- 1900: Julien Green, franca-usona katolika verkisto (m. 1998)
- 1903: Pál Kadosa, hungara komponisto, pianisto kaj profesoro (m. 1983)
- 1904: Dezső Keresztury, hungara verkisto, poeto, ministro (m. 1996)
- 1908: Korczak Ziółkowski, usona skulptisto poldevena, aŭtoro de la monumento al Freneza Ĉevalo (m. 1982)
- 1909: Mária Sarolta Ciupe, rumania hungara pentristino (m. 2001)
- 1915: Franz Josef Strauß, germana politikisto, ministroprezidento de Bavario (m. 1988)
- 1925: Andrea Camilleri, itala verkisto kaj teatra reĝisoro, konata de krimliteraturo (m. 2019)
- 1932: András Máthé, rumania hungara redaktoro, amatora pentristo, kunlaborinto de politika gazeto Népújság
- 1933: Michel Duc-Goninaz, franca esperantisto, partoprenanta IJK 1949, TEJO-membro, aŭtoro de Vocabulaire Espéranto (Laŭtema Esperanta-franca vortareto), docento de la rusa lingvo kaj Esperanto, recenzisto de La Zamenhofa Esperanto, membro de Sennacieca Asocio Tutmonda, Franca Esperanto-Instituto kaj la Akademio de Esperanto, kunlaboranto de "La KancerKliniko", ĉefredaktanto de la nova Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto (m. 2016)
- 1935: Isabelle Collin Dufresne, franc-usona artistino kaj verkistino, unu el Varholaj Supersteluloj (m. 2014)
- 1937: Ambrus Csata, rumania hungara instruisto, vortaristo, verkisto, redaktoro
- 1939: Susumu Tonegawa, japana Nobelpremiita genetikisto esplorinta antikorpojn
- 1943: Roger Waters, angla basgitaristo, kantisto kaj verkisto, membro de la rokgrupo Pink Floyd
- 1946: Hana Zagorová, ĉeĥa kantistino, kantaŭtoro, aktorino kaj prezentistino (m. 2022)
- 1954: Sándor Oláh, rumania hungara sociesploristo
- 1957: José Sócrates, ĉefministro de Portugalio
- 1957: Michaëlle Jean, haitia-kanada ĵurnalistino, guberniestro ĝenerala de Kanado
- 1961: Paul Waaktaar-Savoy, norvega gitaristo kaj kantoverkisto
- 1963: Ivan Hašek, ĉeĥa futbalisto, membro de la ĉeĥoslovakia nacia teamo de futbalo
- 1963: Dirk Kollmar, germana bierfaristo kaj sportklubestro (m. 2014)
- 1963: Geert Wilders, nederlanda politikisto
- 1966: Emil Boc, ĉefministro de Rumanio
- 1973: Csaba Gidó, rumania hungara esploristo de ekonomihistorio de Transilvanio
- 1976: Naomie Harris, brita aktorino
- 1978: Natalia Cigliuti, usona aktorino
- 1986: Baŝi, svisa-germana popmuzikisto kaj popkantisto
Mortoj
[redakti | redakti fonton]- 1092: Konrado la 1-a, princo de Bohemio (n. ĉirkaŭ 1035)
- 1566: Sulejmano la 1-a, sultano de Otomana Imperio (n. 1494)
- 1683: Jean-Baptiste Colbert, franca ministro pri financoj dum regado de Ludoviko la 14-a (n. 1619)
- 1704: Francesco Provenzale, itala komponisto, fondinto de Napola Skolo (n. 1624)
- 1749: Dániel Csernátoni Gajdó, hungara reformita dekano, eklezia verkisto (n. 1696)
- 1802: István Mátyus, hungara kuracisto okupiĝanta pri korpekzercado kaj banoterapio (n. 1725)
- 1868: Júlia Szendrey hungara poetino (n. 1828)
- 1869: Jean-Pierre Dantan, franca skulptisto (n. 1800)
- 1885: Narcís Monturiol i Estarriol, hispana inventisto de submarŝipo (n. 1819)
- 1886: János Petrás Ince, hungara pastro, ĵurnalisto, folkloristo kaj lingvisto (n. 1813)
- 1899: Friedrich Martersteig, germana pentristo (n. 1814)
- 1904: János Czetz, generalo de hungara armeo, komandanto de Transilvania armeo (n. 1822)
- 1907: Sully Prudhomme, franca poeto, unua ricevinto de la Nobel-premio pri literaturo (n. 1839)
- 1918: András Jósa, hungara arkeologo, kuracisto kaj antropologo (n. 1834)
- 1918: Kálmán Jósika, hungara grandbienulo, ĵurnalisto (n. 1834)
- 1920: Maria Aleksandrina de Mecklenburg-Schwerin, germana princino de Meklenburgo-Schwerin, grandprincino de Rusio (n. 1854)
- 1920: Paul-Jean Toulet, franca poeto kaj verkisto (n. 1867)
- 1922: Kálmán Mihalik, hungara kuracisto, komponisto (n. 1896)
- 1925: Péter Ágoston, hungara jursciencisto, ministro (n. 1974)
- 1940: Karl Zink, germana komercisto, membro de Rezistado (n. 1910)
- 1943: Anton Pichler, aŭstra verkisto kaj romkatolika pastro (n. 1874)
- 1945: László Benedek, hungara kuracisto pri cerbmalsano kaj neŭrologo (n. 1887)
- 1950: Olaf Stapledon, brita filozofo kaj verkisto de sciencfikciaj romanoj (n. 1886)
- 1952: Alfred Mittey, franca Esperanto-pioniro, kunfondinto de framasona loĝio "Esperanto" kaj dum UK 1938 de la dulingva Denaska Esperantistaro (n. 1873)
- 1956: Michael Ventris, angla arkitekto kaj lingvisto, kundeĉifrinto de linia skribo B de la antikva greka lingvo (n. 1922)
- 1962: Hanns Eisler, aŭstra komponisto, agento de Tria Internacio (n. 1898)
- 1966: Hendrik Verwoerd, sudafrika psikologo kaj filozofo, prezidento de la Unio de Sud-Afriko kaj de Sud-Afriko (n. 1901)
- 1970: Károly Haják, hungara komponisto, violonisto, dirigento kaj pedagogo (n. 1886)
- 1971: Jenő Rózsa, rumania hungara filozofo, profesoro (n. 1906)
- 1972: Árpád Gál, rumania hungara komponisto, dirigento (n. 1935)
- 1975: Alfred Skyberg, norvega esperantisto, aganto de Norvega Esperantista Ligo, ĉefdelegito de UEA (n. 1910)
- 1976: Dezső Albrecht, rumania hungara advokato, politikisto, ĵurnalisto (n. 1908)
- 1977: Anna Hajnal, hungara poetino kaj tradukistino, apartenanta al la 3-a generacio de "Nyugat" (n. 1907)
- 1977: Yrjö Kokko, finna verkisto (n. 1903)
- 1978: Adolf Dassler, germana entreprenisto, fondinto de la sportvesta firmao Adidas (n. 1900)
- 1998: Kurosawa Akira, japana reĝisoro, produktoro, muntisto kaj verkisto (n. 1910)
- 2000: Jiří Sovák, ĉeĥa aktoro (n. 1920)
- 2007: Luciano Pavarotti, itala operkantisto (n. 1935)
- 2009: Sándor Thurzó, rumania hungara violonisto, verkisto pri muziko (n. 1920)
- 2011: Michael Hart, usona verkisto, aŭtoro de la Projekto Gutenberg, disvastiganta nekopirajtitajn librojn (n. 1947)
- 2011: Janusz Morgenstern, pola reĝisoro kaj produktoro (n. 1922)
- 2012: Jerzy Urbanowicz, pola profesoro pri matematiko, sekretario de sciencaj konferencoj pri kraŝo de la pola prezidenta aviadilo en 2010, kreanto de nacia kriptologio, iniciatinto de rememoroj pri Jan Olszewski (n. 1951)
- 2014: József Kelemen, rumania hungara kuracisto, fakverkisto (m. 1934)
- 2017: Janusz Durko, pola historiisto pri Varsovio kaj laborista movado, arkivisto, muzeologo, verkisto, profesoro, justulo inter la popoloj (n. 1915)
- 2018: Willy Nüesch, svisa pastoro kaj Esperanto-tradukisto el la germanlingva literaturo, konata kiel tradukisto kaj eldonisto de ĉefaj antropozofiaj verkoj de Rudolf Steiner, honora membro de Svisa Esperanto-Societo (n. 1927)
- 2019: Robert Mugabe, ĉefministro kaj prezidento de Zimbabvo (n. 1924)
- 2020: Gary Peacock, usona basinstrumentisto de ĵazo (n. 1935)
- 2021: Jean-Paul Belmondo, franca aktoro (n. 1933)
- 2022: Kazimierz Mazur, pola aktoro teatra, filma kaj dublada, kunfondinto de Indiĝena Pola Eklezio (slava), kontribuanto al Esperanto (n. 1948)
Specialaj tagoj kaj festoj
[redakti | redakti fonton]- Festoj kaj rememoroj en Katolika Eklezio:
- Bulgario: Tago de Unuiĝo
- Svazilando: nacia tago, tago de la sendependiĝo (1968)
Tagoj de semajno
[redakti | redakti fonton]La 6-a de septembro estas (laŭ gregoria kalendaro):
- Dimanĉo en jaroj: 1587 1592 1598 1609 1615 1620 1626 1637 1643 1648 1654 1665 1671 1676 1682 1693 1699 1705 1711 1716 1722 1733 1739 1744 1750 1761 1767 1772 1778 1789 1795 1801 1807 1812 1818 1829 1835 1840 1846 1857 1863 1868 1874 1885 1891 1896 1903 1908 1914 1925 1931 1936 1942 1953 1959 1964 1970 1981 1987 1992 1998 2009 2015 2020 2026 2037 2043 2048 2054 2065 2071 2076 2082 2093 2099;
- Lundo en jaroj: 1582 1593 1599 1604 1610 1621 1627 1632 1638 1649 1655 1660 1666 1677 1683 1688 1694 1700 1706 1717 1723 1728 1734 1745 1751 1756 1762 1773 1779 1784 1790 1802 1813 1819 1824 1830 1841 1847 1852 1858 1869 1875 1880 1886 1897 1909 1915 1920 1926 1937 1943 1948 1954 1965 1971 1976 1982 1993 1999 2004 2010 2021 2027 2032 2038 2049 2055 2060 2066 2077 2083 2088 2094;
- Mardo en jaroj: 1583 1588 1594 1605 1611 1616 1622 1633 1639 1644 1650 1661 1667 1672 1678 1689 1695 1701 1707 1712 1718 1729 1735 1740 1746 1757 1763 1768 1774 1785 1791 1796 1803 1808 1814 1825 1831 1836 1842 1853 1859 1864 1870 1881 1887 1892 1898 1904 1910 1921 1927 1932 1938 1949 1955 1960 1966 1977 1983 1988 1994 2005 2011 2016 2022 2033 2039 2044 2050 2061 2067 2072 2078 2089 2095;
- Merkredo en jaroj: 1589 1595 1600 1606 1617 1623 1628 1634 1645 1651 1656 1662 1673 1679 1684 1690 1702 1713 1719 1724 1730 1741 1747 1752 1758 1769 1775 1780 1786 1797 1809 1815 1820 1826 1837 1843 1848 1854 1865 1871 1876 1882 1893 1899 1905 1911 1916 1922 1933 1939 1944 1950 1961 1967 1972 1978 1989 1995 2000 2006 2017 2023 2028 2034 2045 2051 2056 2062 2073 2079 2084 2090;
- Ĵaŭdo en jaroj: 1584 1590 1601 1607 1612 1618 1629 1635 1640 1646 1657 1663 1668 1674 1685 1691 1696 1703 1708 1714 1725 1731 1736 1742 1753 1759 1764 1770 1781 1787 1792 1798 1804 1810 1821 1827 1832 1838 1849 1855 1860 1866 1877 1883 1888 1894 1900 1906 1917 1923 1928 1934 1945 1951 1956 1962 1973 1979 1984 1990 2001 2007 2012 2018 2029 2035 2040 2046 2057 2063 2068 2074 2085 2091 2096;
- Vendredo en jaroj: 1585 1591 1596 1602 1613 1619 1624 1630 1641 1647 1652 1658 1669 1675 1680 1686 1697 1709 1715 1720 1726 1737 1743 1748 1754 1765 1771 1776 1782 1793 1799 1805 1811 1816 1822 1833 1839 1844 1850 1861 1867 1872 1878 1889 1895 1901 1907 1912 1918 1929 1935 1940 1946 1957 1963 1968 1974 1985 1991 1996 2002 2013 2019 2024 2030 2041 2047 2052 2058 2069 2075 2080 2086 2097;
- Sabato en jaroj: 1586 1597 1603 1608 1614 1625 1631 1636 1642 1653 1659 1664 1670 1681 1687 1692 1698 1704 1710 1721 1727 1732 1738 1749 1755 1760 1766 1777 1783 1788 1794 1800 1806 1817 1823 1828 1834 1845 1851 1856 1862 1873 1879 1884 1890 1902 1913 1919 1924 1930 1941 1947 1952 1958 1969 1975 1980 1986 1997 2003 2008 2014 2025 2031 2036 2042 2053 2059 2064 2070 2081 2087 2092 2098.