Kartveloj
La kartveloj estas popolo, ĉefloĝantoj de Kartvelio (3,787 mln). en Rusia Federacio 130,7 mil (1992). Totala kvanto: 4,14 mln.
| Kartveloj | |
|---|---|
 | |
| etno | |
| Suma populacio | |
| 5 000 000 | |
| Ŝtatoj kun signifa populacio | |
| Lingvo(j) | |
| kartvela lingvo | |
| Religio | |
| ortodoksismo • Kartvela Ortodoksa Eklezio | |
Nomo: m: (ქართველები) kartvelebi; en:Georgians; fr:Georgiens; ru:Грузины (gruzini); tr:Gürcüler. Esperantaj alinomoj - georgoj, gruzoj.
Etnografiaj grupoj: aĝarianoj, gurianoj, imeretianoj, kartlianoj, kaĥetianoj, ĥevsuroj, megreloj, svanoj, lazoj, ĝavaĥoj, mesĥoj k.a.
Origino. La plej granda kaŭkazlingva popolo - kartveloj - formiĝis el antikvaj aborigenaj triboj loĝantaj sur nuntempa teritorio de Kartvelio. En ĝia konsisto eniris ankaŭ parto de ĥaldeanoj (urartanoj). Organa parto de kartvela nacio estas svanoj, megreloj kaj lazoj. La lastaj plimulte loĝas ekster Kartvelio, en nuntempa Turkio. Kartveloj konsistas de multaj etnografiaj grupoj. En centra provinco loĝas kartlianoj, kiuj donis la nomon al tuta lando - Sakartvelo.
Lingvo kaj vero. Lingvo: kartvela, apartenas al Kaŭkazia Familio. Kredantoj: precipe ortodoksuloj, malgranda parto - katolikoj. Kartveloj loĝantaj en Turkio, Irano kaj Azerbajĝano estas muzulmanoj.
Nacia kostumo. Ĉiu etnografia provinco estas karakterizata de sia tipo de nacia kostumo, sed ili havis komunajn trajtojn. Tradicia vira kostumo konsistis el Aĥaluĥi (katuna aŭ silka ĉemizo) kaj Ĉoĥa (longa lana vesto super ĝi). Surkape surmetadis diversspecajn ĉapelojn. Plej konataj estas grizkolora svana kaj nigra kaĥetia ĉapeletoj. La grava atributo de la vestaĵo estis Ĥanĝali (ponardo). Naciajn kostumojn nun oni ne portas. Iliaj uzantoj estas nur kolektivoj de kantaj kaj dancensembloj.
En Esperanto
redaktiEl la Kartvela lingvo aperis en Esperanta traduko La kavaliro en panterfelo de Ŝota Rustaveli - trad. Zurab Makaŝvili; eld. "Sabĉota Sakartvelo" en Tbiliso, 1989; 344 paĝoj.
