TI HTAN O MAHΣ ΤΟΥ 68
Ο Μάης του '68 ήταν η μεγαλύτερη επαναστατική γενική απεργία στην ιστορία. Το πανίσχυρο αυτό κίνημα ξέσπασε στην κορύφωση της μεταπολεμικής οικονομικής ανόδου του καπιταλισμού. Τότε, όπως και μέχρι σήμερα, οι αστοί και οι απολογητές τους, έδιναν συγχαρητήρια στους εαυτούς τους λέγοντας ότι οι επαναστάσεις και η ταξική πάλη αποτελούν στοιχεία του παρελθόντος. Τότε ήρθαν τα γαλλικά γεγονότα του 1968, που φάνηκαν να πέφτουν σαν κεραυνός εν αιθρία. Η πλειοψηφία της επίσημης Αριστεράς αιφνιδιάστικε από τα γεγονότα, αφού είχε ξεγράψει την ευρωπαϊκή εργατική τάξη από τις επαναστατικές δυνάμεις.
Τον Μάη του 1968, ο Economist εξέδωσε ένα ειδικό αφιέρωμα στη Γαλλία γραμμένο από τον Νόρμαν Μακρέη για να σημειώσει τα δέκα χρόνια «Γκωλικής τάξης». Στο αφιέρωμα αυτό ο Μακρέη υμνεί τις επιτυχίες του Γαλλικού καπιταλισμού, επισημαίνοντας ότι οι Γάλλοι είχαν υψηλότερο βιοτικό επίπεδο από τους Βρετανούς: κατανάλωναν περισσότερο κρέας, κατείχαν περισσότερα αυτοκίνητα κ.λ.π. Και ανέφερε το « μεγάλο εθνικό πλεονέκτημα» της Γαλλίας σε σχέση με τη γειτονική χώρα: τα γαλλικά συνδικάτα ήταν «τραγικά αδύναμα».
ΔΕΝ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΝΕ ΚΑΝΕΝΑΣ
Το μελάνι στο άρθρο του Μακρέη δεν είχε προλάβει καν να στεγνώσει όταν η γαλλική εργατική τάξη κατέπληξε ολόκληρο τον κόσμο με μία κοινωνική εξέγερση πρωτοφανή στη νεότερη ιστορία. Τα γεγονότα του Μάη δεν είχαν προβλεφθεί από τους στρατηγούς του κεφαλαίου στη Γαλλία αλλά και πουθενά αλλού. Δεν είχαν προβλεφθεί ούτε από τους σταλινικούς και τους ρεφορμιστές ηγέτες.
Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν από τους «θεωρητικούς» του ακαδημαϊκού Μαρξισμού, Andre Gorz. O κύριος αυτός έγραφε σε ένα άρθρο του ότι «στο προσεχές μέλλον δεν θα υπάρξει καμία κρίση στον Ευρωπαϊκό καπιταλισμό τόσο δραματική που να οδηγήσει τις μάζες των εργατών σε επαναστατικές γενικές απεργίες ή σε ένοπλους αγώνες στην υπεράσπιση των ζωτικών τους συμφερόντων» (A. Gorz, Μεταρρύθμιση και Επανάσταση, στο The Socialist Register 1968). Αυτές οι γραμμές εκδόθηκαν στη μέση της μεγαλύτερης επαναστατικής γενικής απεργίας στην ιστορίας.
Ο Gorz δεν ήταν ο μόνος που είχε ξεγράψει την εργατική τάξη. Ο «μεγάλος Μαρξιστής» Έρνεστ Μαντέλ μίλησε σε μια συνάντηση στο Λονδίνο μόλις ένα μήνα πριν τα μεγάλα γεγονότα. Στη διάρκεια της ομιλίας του μίλησε επί παντός επιστητού, αλλά δεν ανέφερε ούτε μία λέξη για την κατάσταση της Γαλλικής εργατικής τάξης. Όταν οι αντιθέσεις τονίστηκαν σε αυτόν από έναν από τους συντρόφους μας στη συνάντηση, η απάντησή του ήταν ότι οι εργάτες είχαν αστικοποιηθεί και «Αμερικανοποιηθεί» και ότι δεν θα υπάρξει κανένα κίνημα των Γάλλων εργατών για τα επόμενα είκοσι χρόνια.
ΠΟΙΟ ΗΤΑΝ ΤΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ-O ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Αυτό που δεν κατάλαβε κανείς από αυτούς του κυρίους ήταν το γεγονός ότι η μακρά περίοδος καπιταλιστικής ανάπτυξης μετά το 1945 είχε μεταβάλλει την ταξική ισορροπία δυνάμεων και είχε δυναμώσει αποφασιστικά την Ευρωπαϊκή εργατική τάξη. Πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η Γαλλική άρχουσα τάξη προσπάθησε να στηριχθεί στην καθυστέρηση. Μετά την εμπειρία της Παρισινής Κομμούνας οι Γάλλοι αστοί φοβούνταν θανάσιμα την ανάπτυξη του προλεταριάτου και έτσι ανέπτυξαν μια παρασιτική οικονομία εισοδηματιών βασιζόμενη στην χρηματοδότηση κεφαλαίου, στις τραπεζικές συναλλαγές και τις αποικίες.
Οι φοιτητές αποτελούν πάντα το ευαίσθητο βαρόμετρο των τάσεων που αναπτύσσονται στα βάθη της κοινωνίας. Το κύμα των φοιτητικών διαδηλώσεων και καταλήψεων που προηγήθηκαν των γεγονότων του Μάη ήταν κάτι σαν τον κεραυνό που προηγείται της καταιγίδας. Στους μήνες πριν τον Μάη υπήρξε έντονη ζύμωση στους φοιτητές που αποκρυσταλλώθηκε σε μια σειρά διαδηλώσεων και καταλήψεων.
Αντιμέτωπος με μια αυξανόμενη παλίρροια φοιτητικών κινητοποιήσεων ο πρύτανης του επιφανούς πανεπιστήμιου της Σορβόννης αποφάσισε να το κλείσει μόλις για δεύτερη φορά σε 700 χρόνια. Η πρώτη φορά ήταν το 1940, όταν οι Ναζί κατέλαβαν το Παρίσι. Η απόπειρα της αστυνομίας να εκκενώσει το προαύλιο της Σορβόννης στις 3 Μαΐου ήταν η σπίθα που ενεργοποίησε ένα βυτίο γεμάτο μπαρούτι. Ξεσπά βία στη Quartier Latin (Λατινική Συνοικία), με αποτέλεσμα περισσότερους από 100 τραυματίες και 596 συλλήψεις. Την επόμενη μέρα τα μαθήματα στη Σορβόννη ακυρώθηκαν. Οι κύριες φοιτητικές οργανώσεις, η UNEF και η Snesup κάλεσαν σε απεργίες διαρκείας. Στις 6 Μαΐου δοθήκαν νέες μάχες στη Quartier Latin: 422 συλλήψεις, 345 αστυνομικοί και περίπου 600 φοιτητές τραυματίστηκαν. Η καταπίεση προκάλεσε μαζική αγανάκτηση. Οργισμένοι φοιτητές ξήλωναν πεζοδρόμια για να πετάξουν πέτρες στην αστυνομία και δημιούργησαν οδοφράγματα στη βάση των παλιών καλών Γαλλικών παραδόσεων. Φοιτητές σε πανεπιστήμια σε ολόκληρη τη χώρα δηλώνουν την συμπαράστασή τους.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ ΜΑΗ
Την νύχτα της 10ης Μαΐου υπήρξε ολοκληρωτική εξέγερση στη Quartier Latin. Οι εξεγερμένοι δημιουργούν οδοφράγματα στα οποία η αστυνομία απαντά με μεγάλη βιαιότητα. Οι οπλισμένοι κακοποιοί της Γαλλικής αστυνομίας εισβάλουν σε ιδιωτικά διαμερίσματα και χτυπούνε βίαια απλούς ανθρώπους, ακόμα και μια έγκυο γυναίκα. Αλλά ήρθαν αντιμέτωποι με περισσότερα από όσα περίμεναν. Απλοί Παριζιάνοι βομβάρδισαν την αστυνομία με γλάστρες και άλλα βαριά αντικείμενα που πετούσαν από τα παράθυρα! 367 άνθρωποι νοσηλεύτηκαν και οι 251 ήταν αστυνομικοί. Άλλοι 720 τραυματίστηκαν και 468 συνελήφθησαν. Αυτοκίνητα κάηκαν ή καταστραφήκαν. Ο Υπουργός Παιδείας προσβάλει τους διαδηλωτές: «Ούτε μόρφωση, ούτε πίστη, ούτε νόμος» (Ni doctrine, ni foi, ni loi)
Η ζύμωση ανάμεσα στους φοιτητές ήταν μόνο η πιο προφανής ένδειξη της δυσαρέσκειας στη Γαλλική κοινωνία. Παρά την οικονομική ανάπτυξη, οι Γάλλοι καπιταλιστές είχαν ασκήσει ανελέητη πίεση στους εργάτες. Κάτω από τη επιφάνεια της φαινομενικής ηρεμίας υπήρχε μία τεράστια συσσώρευση αγανάκτησης, πικρίας και απογοήτευσης. Ήδη από το Γενάρη υπήρξαν βίαιες συγκρούσεις κατά τη διάρκεια διαδήλωσης από απεργούς στο Caen.
Η ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ
Η γενική απεργία στις 13 Μάη σηματοδότησε μια ποιοτική στροφή. Εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητών και εργατών ξεχυθήκαν στους δρόμους το Παρισιού. Μία ιδέα από αυτή τη κατάσταση μας μεταφέρει η ακόλουθη περιγραφή της μεγαλειώδους διαδήλωσης του ενός εκατομμυρίου, η οποία κατέλαβε τους δρόμους του Παρισιού την 13η του Μάη:
«Ατελείωτα στοιχειοθετούνταν μπροστά. Υπήρχαν ολόκληρα τμήματα από νοσοκομειακό προσωπικό με λευκές ποδιές, με κάποιους από αυτούς να κρατούν αφίσες που έλεγαν ‘Πού είναι οι αγνοούμενοι τραυματίες;'. Κάθε εργοστάσιο, κάθε μεγάλη βιοτεχνία φαινόταν να είχε αντιπροσώπους. Υπήρχαν υπεράριθμες ομάδες από εργάτες στους σιδηρόδρομους, ταχυδρόμους, τυπογράφους, προσωπικό του μετρό, μεταλεργάτες, εργαζόμενους στη πολιτική αεροπορία, μικρούς εμπόρους, ηλεκτρολόγους, δικηγόρους, εργάτες στις αποχετεύσεις, τραπεζικούς υπαλλήλους, οικοδόμους, εργάτες σε εργοστάσια χημικών και γυαλιού, σερβιτόρους, δημοτικούς υπαλλήλους, μπογιατζήδες και διακοσμητές, εργαζόμενους στο αέριο, πωλήτριες, ασφαλιστικούς υπαλλήλους, σκουπιδιάρηδες, κινηματογραφιστές, οδηγούς λεωφορείων, δασκάλους, εργάτες σε βιομηχανίες πλαστικών, σε συνεχόμενα μπλοκ, η σάρκα και τα οστά της σύγχρονης καπιταλιστικής κοινωνίας, μία ατελείωτη μάζα, μια δύναμη που θα μπορούσε να παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά της , αν το επιθυμούσε.»
Η εξέγερση στο Παρίσι συνεχίστηκε, με εργάτες και φοιτητές να αντιμετωπίζουν δακρυγόνα και γκλόπς. Σε μία μόνο νύχτα έγιναν 795 συλλήψεις και 456 τραυματιστήκαν. Οι διαδηλωτές επιχείρησαν να πυρπολήσουν το Χρηματιστήριο αυτό το μισητό σύμβολο του καπιταλισμού. Ένας αξιωματικός της αστυνομίας σκοτώθηκε στη Λιόν από φορτηγό.
ΟΙ ΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΑΤΗ ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ
Το κίνημα έπιασε την άρχουσα τάξη και τη κυβέρνηση κυριολεκτικά στον ύπνο. Είχαν τρομοκρατηθεί από το κίνημα των φοιτητών, όπως παραδέχεται ο τότε πρωθυπουργός Pompidou: « Κάποιοι... πίστευαν ότι ανοίγοντας ξανά την Σορβόννη και ελευθερώνοντας τους φοιτητές έδειξα αδυναμία και άφησα το κίνημα να συνεχίσει. Θα απαντήσω απλά ως εξής: ας υποθέσουμε ότι, τη Δευτέρα 13 Μάη η Σορβόννη είχε παραμείνει κλειστή κάτω από τη προστασία της αστυνομίας. Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι το πλήθος θα είχε αποτύχει να μπει παρασέρνοντας τα πάντα στο πέρασμά του σαν πλημμυρισμένο ποτάμι; Προτίμησα να ανοίξω τη Σορβόννη και να τη δώσω στους φοιτητές από το να τους δω να τη καταλαμβάνουν με τη βία.»
Ο βιογράφος του De Gaulle, Charles Williams, περιγράφει γλαφυρά την ψυχολογία του προέδρου την παραμονή της ομιλίας του στο έθνος την 24η Μαΐου: « Δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι μετά την επιστροφή του από τη Ρουμανία, ο πρόεδρος είχε ταραχθεί ιδιαίτερα από τη κατάσταση που βρήκε στη Γαλλία. Τις τρεις πρώτες μέρες για κάποιον επισκέπτη που είχε να τον δει αρκετό καιρό, έδειχνε κουρασμένος, γερασμένος και αναποφάσιστος. Σαν αυτά που του συνέβαιναν να ήταν υπερβολικά πολλά για αυτόν.
Η κατάσταση είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο πλέον όπου τα μέτρα που είχαν παρθεί από το κοινοβούλιο δεν μπορούσαν να προσφέρουν καμία λύση. Τι θα γινόταν; Η στρατιωτική επέμβαση ήταν μια από τις πιθανές λύσεις που είχε κατά νου ο Ντε Γκωλ από το ξεκίνημα κιόλας της γενικής απεργίας. Στα πρώτα στάδια της απεργίας είχαν ήδη καταστρωθεί σχέδια για την σύλληψη και την φυλάκιση 20.000 ακροαριστερών αγωνιστών.
Στις 13 Μαΐου το συνδικάτο των αστυνομικών που εκπροσωπούσε περίπου το 80% των ένστολων δήλωσε ότι η κυβέρνηση έλεγε ψέματα όταν δήλωνε στην αστυνομία ότι η σύγκρουση με τους φοιτητές ήταν αναπόφευκτη, αφού όλες οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές για έναν αποτελεσματικό διάλογο με τους φοιτητές και θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αυτή η ολέθρια σύγκρουση.
Αν αυτή ήταν η επίσημη θέση της αστυνομίας τότε καταλαβαίνουμε, ότι η επιρροή που είχε η επανάσταση ανάμεσα στις τάξεις της αστυνομίας και του στρατού δεν θα μπορούσε να είναι ευνοϊκότερη. Χαρακτηριστικά, μια αποστολή του ναυτικού που είχε ξεκινήσει για πυρηνικές δοκιμές στον Ειρηνικό γύρισε πίσω και σταμάτησε την αποστολή χωρίς να δώσει καμία εξήγηση.
ΠΟΙΟΣ ΕΣΩΣΕ ΤΕΛΙΚΑ ΤΟΝ ΝΤΕ ΓΚΩΛ
Δεν ήταν η αστυνομία και ο στρατός που έσωσαν τον καπιταλισμό στην Γαλλία, αφού στην κορύφωση της επανάστασης ήταν απρόθυμοι να υπακούσουν την κυβέρνηση και να χτυπήσουν τους φοιτητές, αλλά η στάση του σταλινισμού και των συνδικάτων και αυτό αποτελεί ένα γενικό συμπέρασμα που βρίσκεται ακόμα και στην Εγκυκλοπαίδεια της Μπριτάννικα, η οποία αναφέρει: «Ο Ντε Γκωλ έμοιαζε ανίκανος όχι μόνο να διαχειριστεί την κατάσταση αλλά ακόμα και να κατανοήσει την φύση της. Ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα και τα συνδικάτα που του έδωσαν χώρο να «αναπνεύσει».
Η κυβέρνηση μαζί με τα συνδικάτα τρομαγμένοι από τις διαστάσεις που είχε πάρει το κίνημα ήταν αποφασισμένοι να το φρενάρουν. Στις 27 Μαΐου η κυβέρνηση μαζί με την ηγεσία των συνδικάτων υπέγραψαν συμφωνία. Όμως η ηγεσία των συνδικάτων είχε πολλή σκληρή δουλειά να κάνει προκειμένου να πείσει τους εργάτες να υποταχτούν στην συμφωνία.
Τελικά το κίνημα στην Γαλλία ηττήθηκε. Αλλά οι παραδόσεις του Μάη έμειναν χαραγμένες στην συνείδηση των εργατών στην Γαλλία αλλά και σ' ολόκληρο τον κόσμο. Μετά απο αυτή την εξέγερση βγήκε μία διαφορετικη κουλτούρα η οποία επιρέασε τις επόμενες γενιές. Σήμερα που το καπιταλιστικό σύστημα βρίσκεται σε κρίση, όλες οι αντιθέσεις του που χτίζονταν για είκοσι χρόνια θα βγουν στο προσκήνιο. Είχαμε κ εμείς τον δικό μας Δεκέμβρη....κ θα έρθουν κ άλλοι.......
O δικός μου μάης/m.dohen
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου