Μετάβαση στο περιεχόμενο

Oldsmobile

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Oldsmobile
Κλάδοςβιομηχανία αυτοκίνησης
Ίδρυση1897
ΙδρυτήςRansom E. Olds
Διάλυση29  Απριλίου 2004
ΈδραΛάνσινγκ, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Προϊόντααυτοκίνητο
ΙδιοκτήτηςGeneral Motors
ΜητρικήGeneral Motors
Commons page Πολυμέσα

Η Oldsmobile (ορθή αμερικανική προφορά: Όλντσμομπιλ, αν και παλαιότερα στην Ευρώπη είχε επικρατήσει ο τονισμός Ολντσμομπίλ) ήταν μια ιστορική αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία που δραστηριοποιήθηκε από το 1897 έως το 2004 και η οποία ήταν μέρος του Ομίλου της General Motors για σχεδόν ολόκληρη την ύπαρξή της. Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητάς της, που διήρκησε 107 χρόνια, παρήγαγε συνολικά 35 εκατομμύρια αυτοκίνητα, εκ των οποίων τα 14 εκατομμύρια στο εργοστάσιο στο Λάνσινγκ του Μίσιγκαν.

Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως τμήμα της General Motors, η Oldsmobile τοποθετήθηκε στη μέση των πέντε τμημάτων επιβατικών αυτοκινήτων της GM, πάνω από τη Chevrolet και την Pontiac, αλλά κάτω από τις Buick και Cadillac. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 και στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1980, η Oldsmobile ήταν μία από τις πιο επιτυχημένες μάρκες στις Ηνωμένες Πολιτείες και επίσης αντιπροσώπευε εντυπωσιακά τεχνικά χαρακτηριστικά, τολμηρή σχεδίαση και τεχνολογικές καινοτομίες.

Οι πωλήσεις της Oldsmobile κορυφώθηκαν σε πάνω από ένα εκατομμύριο ετησίως από το 1983 έως το 1986, αλλά στη συνέχεια τα πράγματα άλλαξαν ταχύτατα για την εταιρεία και ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η Oldsmobile αντιμετώπισε αυξανόμενο ανταγωνισμό από μάρκες εισαγωγής υψηλής ποιότητας και αξιοπιστίας, και οι πωλήσεις της μειώθηκαν ραγδαία. Το αποτέλεσμα ήταν η General Motors να ανακοινώσει επίσημα τη σταδιακή κατάργηση της εταιρείας σε μια συνεδρίαση στις 12 Δεκεμβρίου 2000. Όταν διακόπηκε το 2004, η Oldsmobile ήταν η παλαιότερη αμερικανική μάρκα αυτοκινήτων και μία από τις παλαιότερες στον κόσμο, μετά την Peugeot, τη Renault, τη Fiat και την Opel.

Η εταιρεία ιδρύθηκε στις 21 Αυγούστου 1897 στο Λάνσινγκ του Μίσιγκαν, από τους Ransom Eli Olds, Frank Clark και άλλους συνεργάτες, με την επωνυμία Olds Motor Vehicle Company, παίρνοντας τον τίτλο του παλαιότερου Αμερικανού κατασκευαστή αυτοκινήτων. Η εταιρεία ήταν η τέταρτη παλαιότερη μάρκα αυτοκινήτων στον κόσμο μετά τη γερμανική Daimler-Motoren-Gesellschaft, τις γαλλικές Panhard et Levassor και Peugeot, καθώς και την τσέχικη Tatra.

Εξοπλισμένη με αρχικό κεφάλαιο 50.000 δολαρίων και υπό τη γενική διεύθυνση του R. E. Olds, στα πρώτα χρόνια της ζωής της η εταιρεία κατασκεύασε ηλεκτρικά τρίκυκλα και τετράκυκλα και, ταυτόχρονα, προσπάθησε να αναπτύξει το πρωτότυπο που είχαν δημιουργήσει οι Olds και Clark στο 1895.

Καλοριφέρ από ένα πρώιμο μοντέλο Oldsmobile.

Οι αρχικές πωλήσεις δεν ήταν πολλές και στα τέλη του 1898 η εταιρεία βρέθηκε με έλλειμμα 80.000 δολαρίων, αλλά και με ένα νέο πρωτότυπο που θα μπορούσε να κατασκευαστεί σε σειρά, το οποίο θα παρείχε νέους χρηματοδότες. Η εταιρεία επανιδρύθηκε το 1899, με την παρέμβαση των EW Russel, H. Russell και SL Smith, με κεφάλαιο 350.000 δολαρίων.

Το νέο εργοστάσιο κατασκευάστηκε στο Ντιτρόιτ (το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής αυτοκινήτων σε αυτό που θα γινόταν η έδρα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας) και στην προεδρία της εταιρείας ήταν ο Smith, ενώ ο Olds ανέλαβε τον ρόλο του CEO (chief executive officer, ελληνικά: Διευθύνων Σύμβουλος).

Ήταν εκείνη τη χρονιά που ξεκίνησε η σχεδίαση του ελαφρού και οικονομικού αυτοκινήτου που σκόπευε να παράγει η Olds και, μετά από είκοσι μήνες δουλειάς, το πρωτότυπο ήταν έτοιμο. Το 1901, μια πυρκαγιά κατάστρεψε εντελώς το εργοστάσιο της Oldsmobile και μόνο το πρωτότυπο σώθηκε, το οποίο αποσυναρμολογήθηκε και χρησιμοποιήθηκε ως μοντέλο κλίμακας 1:1 για την αναπαραγωγή όλων των τεχνικών σχεδίων που καταστράφηκαν. Μόλις ολοκληρώθηκε η αναπαραγωγή όλων των εγγράφων του έργου, ξεκίνησε η παραγωγή του μοντέλου: έτσι γεννήθηκε το Curved Dash, το πρώτο μοντέλο της σειράς της νέας αυτοκινητοβιομηχανίας. Το Curved Dash ήταν το πρώτο αυτοκίνητο που συναρμολογήθηκε σε σύγχρονη γραμμή συναρμολόγησης.[1] Μόνο αργότερα οι ιδέες της γραμμής συναρμολόγησης βελτιώθηκαν και εφαρμόστηκαν σε πολύ μεγάλη κλίμακα από τον Χένρυ Φορντ (Henry Ford) για το Ford Model T, οδηγώντας στη λεγόμενη μαζική παραγωγή.[2] Αυτή η νέα προσέγγιση του Olds στην οργάνωση της εργασίας, οδήγησε σε πενταπλάσια αύξηση της παραγωγής αυτοκινήτων στο εργοστάσιό του, η οποία έφτασε από 425 αντίτυπα το 1901 σε 2.500 αντίτυπα το 1902.[3]

Η εταιρεία παρέμεινε ανεξάρτητη έως το 1908, όταν εξαγοράστηκε από τον όμιλο της General Motors.

Από τη δεκαετία του 1930 και έως το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990, η Oldsmobile καθιέρωσε τη συνήθεια να συνοδεύει το όνομα των μοντέλων με ένα ζευγάρι αριθμών, ο πρώτος από τους οποίους αντιπροσώπευε τον τύπο του αμαξώματος (χρησιμοποιήθηκαν οι αριθμοί 6, 7, 8 και 9) και ο δεύτερος τύπου κινητήρα με 6 ή 8 κυλίνδρους. Συνεπώς, η εταιρεία χρησιμοποίησε αριθμούς μεταξύ 66 και 98.

Ακόμη και πριν από το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τα μοντέλα της εταιρείας έκαναν πρεμιέρα με τα πρώτα κιβώτια ταχυτήτων, αρχικά σε ημιαυτόματη και στη συνέχεια πλήρως αυτόματη έκδοση, από το 1940.

Oldsmobile Toronado του 1966, της πρώτης σεζόν παραγωγής του. Η μπροστινή κίνηση εισήχθη εξ αρχής και διατηρήθηκε και στις 4 γενιές του Toronado, έως την οριστική διακοπή του στις 28 Μαΐου 1992.

Με την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο στις αρχές του 1942, η παραγωγή μετατράπηκε σε πολεμικό υλικό και τα πρώτα αυτοκίνητα είδαν ξανά το φως της δημοσιότητας και της παραγωγής μόνο στα τέλη του 1945. Η εικόνα της εταιρείας στη μεταπολεμική περίοδο συνδέθηκε με τον νέο V8 κινητήρα της, που πρόσφερε πολύ μεγαλύτερη ισχύ, κατά μέσον όρο, από αυτόν του ανταγωνισμού. Η Oldsmobile, η οποία στον όμιλο της General Motors βρισκόταν μεταξύ της μάρκας Pontiac και της Buick, ήταν επίσης αυτή που χρησιμοποιήθηκε για την προεπισκόπηση ορισμένων καινοτομιών στην αγορά αυτοκινήτων, τουλάχιστον της αμερικανικής, όπως η αφαιρούμενη σκληρή οροφή, ο υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας και η κίνηση στους μπροστινούς τροχούς. Ειδικότερα η κίνηση στους μπροστινούς τροχούς εισήχθη ξεκινώντας το 1965, για τη σεζόν (model year) του 1966, με το μπροστοκίνητο Oldsmobile Toronado, που έγινε το πρώτο αυτοκίνητο αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και μαζικής παραγωγής με κίνηση στους εμπρός τροχούς μετά τη διακοπή του Cord 810/812 που είχε παραχθεί μόνο τα έτη 1936 και 1937. Το 1968 εισήχθη η εμφάνιση της διαιρούμενης στη μέση μπροστινής γρίλιας και παρέμεινε ένα παραδοσιακό χαρακτηριστικό της εταιρείας μέχρι τη λήξη της παραγωγής το 2004.

Oldsmobile 98 LS Coupe του 1974. Τις σεζόν του 1974 και του 1975, το Oldsmobile 98 (που ήταν διαχρονικά το κορυφαίο μοντέλο της Oldsmobile) έφτασε το μέγιστο μήκος αμαξώματος στην ιστορία των μοντέλων της Oldsmobile, στις 232,4 ίντσες ή 5.903 χιλιοστά.

Η δημοτικότητά της στην εγχώρια αγορά συνέχισε να αυξάνεται και έφτασε στο αποκορύφωμά της τη δεκαετία του 1970 και στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1980, όταν μάλιστα σε κάποιες σεζόν ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο αντίτυπα σε ετήσιες πωλήσεις. Παρά τις βαριές συνέπειες στην παγκόσμια αγορά από τις δύο διαδοχικές παγκόσμιες πετρελαϊκές κρίσεις, του 1973 και του 1979, οι πωλήσεις της Oldsmobile αυξάνονταν σταθερά, φτάνοντας στο ιστορικό υψηλό των 1.066.122 αντιτύπων το 1985, με βάση τα δημοφιλή ντιζάιν των μοντέλων της, τις θετικές κριτικές από τους κριτικούς και την αντιληπτή ποιότητα και αξιοπιστία, με τη σειρά Cutlass να γίνεται το κορυφαίο αυτοκίνητο της Βόρειας Αμερικής έως το 1976. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, η Oldsmobile είχε εκτοπίσει εμπορικά την Pontiac και την Plymouth και είχε καταλάβει την τρίτη θέση στον κατάλογο με τις καλύτερες πωλήσεις στις ΗΠΑ, πίσω μόνο από τη Chevrolet και τη Ford. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στη συνέχεια όλα τα έτη από το 1983 έως το 1986, η ετήσια παραγωγή της ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο αντίτυπα, κάτι που μόνο η Chevrolet και η Ford είχαν επίσης επιτύχει.

Μετά την τεράστια επιτυχία στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, τα πράγματα άλλαξαν ταχύτατα για την Oldsmobile και από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 η μάρκα είχε χάσει τη θέση της στην αγορά, καθώς οι ετήσιες πωλήσεις της είχαν πέσει από το ιστορικό ρεκόρ των 1.066.122 αντιτύπων το 1985 σε μόλις 402.936 αντίτυπα το 1993, και η Oldsmobile συμπιέστηκε επικίνδυνα μεταξύ άλλων εταιρειών της General Motors. Τα νέα μοντέλα της εταιρείας δεν έγιναν αποδεκτά από τους υποψήφιους πελάτες και, επιπρόσθετα, έπαθαν μεγάλη εμπορική ζημιά από τη φήμη, που διαδόθηκε τότε, ότι ήταν αυτοκίνητα χωρίς δυναμικό χαρακτήρα και για παλαιότερους οδηγούς μεγάλων ηλικιών. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και ο ανταγωνισμός από νέες πολυτελείς εισαγωγές, και ιδίως την Acura, την Infiniti και την Lexus, που επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση, καθώς προσέφερε παρόμοια προϊόντα που όμως επωφελήθηκαν από την ανώτερη ανθεκτικότητα και τη φήμη για άριστη αξιοπιστία. Ήδη το 1993, οι φήμες για την κατάργηση και τη διάλυση της Oldsmobile είχαν γίνει ανεξέλεγκτες, κάτι που ο όμιλος της General Motors εκείνη την εποχή αρνήθηκε κατηγορηματικά.[4]

Oldsmobile Aurora του 1997.

Προσπαθώντας να αντιδράσει, στα τέλη του 1993 η Oldsmobile παρουσίασε το Aurora, ένα μεγάλο πολυτελές σεντάν με εντυπωσιακή εμφάνιση, το οποίο απέσπασε άκρως θετικά σχόλια για την αισθητική του, την ποιότητα κατασκευής του, την οδική συμπεριφορά και την παθητική ασφάλεια του αμαξώματος. Το μοντέλο μπήκε στην παραγωγή στις 24 Ιανουαρίου 1994[5] και κυκλοφόρησε για τη σεζόν (model year) του 1995, και έγινε η έμπνευση για το σχεδιασμό των αυτοκινήτων της μάρκας από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μετά. Η εισαγωγή του Aurora σηματοδότησε ως καταλύτης της General Motors για την επανατοποθέτηση της Oldsmobile ως μια πολυτελή μάρκα - μαχήτρια των μοντέλων εισαγωγής από ξένες εταιρείες. Κατά συνέπεια, η Oldsmobile έλαβε το 1997, με τη συμπλήρωση των 100 χρόνων ζωής, ένα νέο λογότυπο, βασισμένο στο διαχρονικό της θέμα «πύραυλος».

Oldsmobile Aurora του 1998.

Παρά τις κρίσιμες επιτυχίες της Oldsmobile από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, μια αναφερόμενη πτώση των πωλήσεων και της συνολικής κερδοφορίας της το 2000 ώθησε την μητρική General Motors να ανακοινώσει σε μια συνεδρίαση του ανώτατου συμβουλίου της στις 12 Δεκεμβρίου 2000 την οριστική κατάργηση της Oldsmobile, αν και όχι απότομα, αλλά με σταδιακή κατάργηση στα επόμενα λίγα χρόνια. Όπως ανακοίνωσε τότε ο Όμιλος της GM, η Oldsmobile θα συνέχιζε να παράγει αυτοκίνητα έως τη στιγμή που κανονικά θα ήταν να αντικατασταθούν από νέα ή ελαφρώς επανασχεδιασμένα μοντέλα και, ως αποτέλεσμα, η εταιρεία σταμάτησε τότε οριστικά την εξέλιξη νέων μοντέλων ή έστω πιθανών λίφτινγκ. Κατά μια ιστορική ειρωνεία, η ανακοίνωση αυτή αποκαλύφθηκε επίσημα δύο ημέρες μετά την εισαγωγή του SUV Oldsmobile Bravada τρίτης γενιάς, το οποίο έγινε άλλη μια κρίσιμη επιτυχία για την εταιρεία, αλλά τα γεγονότα εξελίχθηκαν με τέτοιο τρόπο που απεδείχθη το τελευταίο νέο μοντέλο για την Oldsmobile.

Oldsmobile Bravada του 2002.

Το 2000, η General Motors παρήγαγε 304.634 αυτοκίνητα με το λογότυπο Oldsmobile, αλλά μόλις δύο χρόνια αργότερα η συνολική ετήσια παραγωγή ήταν μόνο 162.000 οχήματα. Τελικώς, η General Motors Corporation σταμάτησε εντελώς την παραγωγή οχημάτων της παραδοσιακής μάρκας Oldsmobile στις 29 Απριλίου 2004. Το τελευταίο μοντέλο της Oldsmobile που βγήκε από τη γραμμή συναρμολόγησης στο εργοστάσιο της GM στο Λάνσινγκ του Μίσιγκαν, ήταν ένα Alero, το οποίο μόλις κύλησε από τη γραμμή παραγωγής, μεταφέρθηκε κατευθείαν στο Μουσείο Μεταφορών R.E. Olds. Η διακοπή της μάρκας κόστισε τότε στην General Motors 1 δισεκατομμύριο δολάρια, επειδή έπρεπε να αγοράσει πίσω ολόκληρο το απόθεμα οχημάτων και ανταλλακτικών από τους 2.800 αντιπροσώπους της Oldsmobile.

Τον Μάιο του 1981, εγκαινιάστηκε το RE Olds Transportation Museum, δηλαδή το μουσείο αφιερωμένο στα αυτοκίνητα που παρήγαγε η Oldsmobile σε ολόκληρη την ιστορία της, από το 1897 έως το 2004.

Το "Curved Dash" που απεικονίζεται στην αφίσα, από το 1905, διαφημίζει ένα τραγούδι αφιερωμένο στο μικρό αυτοκίνητο: "In my Merry Oldsmobile".

Πειραματικά μοντέλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. (Domm, 2009 & pag. 29).
  2. (Αγγλικά) «Invention of the Assembly Line». 
  3. (Αγγλικά) «Pioneers of the auto industry». 
  4. Tribune, Chicago (22 Οκτωβρίου 1992). «OLDS CHIEF TRIES TO SQUELCH RUMORS OF DIVISION'S DEMISE». Chicago Tribune (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2024. 
  5. Ward's Automotive Yearbook 1995. Ward's Communications, Inc. 1995.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]