Σούελ
Συντεταγμένες: 34°05′06″S 70°22′57″W / 34.08500°S 70.38250°W
| Μεταλλευτική πόλη Σούελ | |
|---|---|
| Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ. | |
 | |
 | |
| Χώρα μέλος |  Χιλή |
| Τύπος | Πολιτισμικό |
| Κριτήρια | ii |
| Ταυτότητα | 1214 |
| Περιοχή | Λατινική Αμερική και Καραϊβική |
| Ιστορικό εγγραφής | |
| Εγγραφή | 2006 (30η συνεδρίαση) |
Το Σούελ (Sewell) είναι μια ακατοίκητη πόλη της Χιλής στις πλαγιές των Άνδεων σε υψόμετρο μεταξύ 2.000 και 2.250 μέτρων, στο Δήμο Μακαλί, στην Περιφέρεια Ο' Χίγκινς. Η πόλη άνθισε κάποτε, καθώς στέγαζε τους εργάτες στο μεγαλύτερο υπόγειο ορυχείο χαλκού στον κόσμο. Σήμερα αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πόλη ιδρύθηκε το 1904 από την Εταιρία Χαλκού Μπρέιντεν (Braden Copper Company) προκειμένου να στεγάσει τους εργάτες του ορυχείου χαλκού Ελ Τενιέντε, του μεγαλύτερου υπόγειου ορυχείου χαλκού στον κόσμο. Στα 1915, πήρε το όνομα του πρώτου προέδρου της εταιρίας, Μπάρτον Σούελ. Το 1917 οι εργασίες μεταλλουργίας μεταφέρθηκαν στην περιοχή Καλετόνες, όπου, επίσης γρήγορα, αναπτύχθηκε μια πόλη.[1]
Αρχικά οι εργάτες ζούσαν σε κοινούς κοιτώνες, που λέγονταν colectivos. Αργότερα έφεραν στο μέρος τις οικογένειές τους, οπότε χτίστηκαν και τα ανάλογα σπίτια. Ακολούθησαν παιδικές χαρές, πλατείες, καταστήματα, έως και κινηματογράφος. Η κυκλοφορία των ανθρώπων κάθετα στην πλαγιά γινόταν με σκαλοπάτια και παράλληλα στην πλαγιά με χωματόδρομους, ενώ δεν υπήρχαν αυτοκίνητα.
Το μετάλλευμα αρχικά μεταφερόταν στους πρόποδες του βουνού, στην πόλη Γκρανέρος, όπου φορτωνόταν σε τρένα. Ο σιδηρόδρομος μετρικού εύρους (μοναδικός στη Χιλή) που συνέδεσε το Σούελ με την Ρανκάγουα, πρωτεύουσα της Περιφέρειας, ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1907 και ολοκληρώθηκε το 1911.[2]
Το 1915 το Σούελ διέθετε νοσοκομείο, πυροσβεστικό σταθμό και λέσχη. Τα κτίρια κατασκευάζονταν από ξυλεία και βάφονταν σε ζωηρά χρώματα όπως κίτρινο, κόκκινο και μπλε. Στο απόγειό της, η πόλη στέγαζε 15.000 κατοίκους, ενώ το 1918 14.000.[1]
Το Σούελ είναι γνωστό ως "Η πόλη των σκαλοπατιών". Χτίστηκε σε έδαφος υπερβολικά ανηφορικό για να κυκλοφορούν τροχοφόρα, γύρω από μια κεντρική σκάλα που ξεκινούσε από το σιδηροδρομικό σταθμό, ο οποίος ήταν και η βασική σύνδεσή της πόλης με τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς άνθρωποι και προμήθειες διακινούνταν σχεδόν αποκλειστικά μέσω αυτού.[3]
Το 1945 μια μεγάλη πυρκαγιά στην είσοδο του ορυχείου κόστισε τη ζωή 355 εργατών λόγω αναθυμιάσεων. Αυτό οδήγησε στη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων ασφαλείας.[1] Επιπλέον, μόνιμες απειλές για την πόλη αποτελούσαν οι σεισμοί, οι χιονοστιβάδες και οι εκρήξεις.[2]
Παρακμή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1967 Η εταιρία Κένεκοτ, θυγατρική της οποίας είχε γίνει από το 1929 και την Μεγάλη Οικονομική Κρίση η Μπρέιντεν, έχασε την ιδιοκτησία του ορυχείου, καθώς η Χιλιανή κυβέρνηση απέκτησε το 51% των μετοχών της.[2] Εκείνη την εποχή οι περισσότεροι κάτοικοι μετακινήθηκαν στη Ρακάνγκουα, και δημιουργήθηκε ο λεγόμενος Αυτοκινητόδρομος του Χαλκού για τις μετακινήσεις τους.[2]
Το 1971 το ορυχείο, που στο μεταξύ είχε γίνει το μεγαλύτερο υπόγειο ορυχείο χαλκού του κόσμου, εθνικοποιήθηκε από την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αλιέντε. Το 1977 η χούντα του Πινοσέτ άρχισε τη μετακίνηση των κατοίκων στην κοιλάδα, και ξεκίνησε η κατεδάφιση των κτιρίων της πόλης, αν και αρκετά συνέχισαν να χρησιμοποιούνται τα επόμενα χρόνια ως κατοικίες εργολάβων.[1]
Διατήρηση και προστασία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η καταστροφή της πόλης σταμάτησε τελικά στα τέλη της δεκαετίας του '80, και το 1998 η κυβέρνηση χαρακτήρισε το Σούελ Εθνικό Μνημείο. Η UNESCO το ανακήρυξε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 2006.[4] Στην πόλη υπάρχουν σήμερα 50 αποκατεστημένα κτίρια και ένα μουσείο ιστορίας.[5]
Η κρατική εταιρία χαλκού, CODELCO, χρησιμοποιεί πολλά από τα κτίρια ως γραφεία, όμως παραμένουν μόνο βασικές υποδομές εξόρυξης.[2] Το ορυχείο παρ' όλα αυτά συνεχίζει να λειτουργεί και παράγει περίπου το 3% της παγκόσμιας ποσότητας χαλκού. Την πόλη μπορεί κανείς να επισκεφθεί μόνο ως μέλος γκρουπ τουριστών, από το Σαντιάγο και τη Ρανκάγουα.[5]
Το 1999 ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων της Χιλής ανακήρυξε το Σούελ ένα από τα 10 σημαντικότερα αστικά έργα της χώρας.[3] Για τη ζωή στο Σούελ έχουν γραφτεί 9 βιβλία.[5]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 http://whc.unesco.org/en/list/1214
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ 3,0 3,1 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Απριλίου 2006. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2006.
- ↑ «Sewell Mining Town». UNESCO. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2012.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2013.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Επίσημη σελίδα, από την CODELCO. (Ισπανικά) (Αγγλικά)