Ζίννια
| Ζίννια | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Πορτοκαλί ζίννια
| ||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||
| ||||||||||||
| Είδη | ||||||||||||
|
Δείτε κείμενο | ||||||||||||
Η Ζίννια (Zinnia) είναι γένος φυτών της φυλής Ηλιανθίες στην οικογένεια Σύνθετα.[1][2] Είναι ιθαγενή σε θαμνώδεις και ξηρούς λειμώνες σε μια περιοχή που εκτείνεται από τις Νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες έως τη Νότια Αμερική, με κέντρο ποικιλομορφίας στο Μεξικό. Τα μέλη του γένους είναι αξιοσημείωτα για τα μοναχικά λουλούδια τους που διαθέτουν ποικιλία φωτεινών χρωμάτων. Το όνομα του γένους τιμά τον Γερμανό κύριο βοτανολόγο Γιόχαν Γκότφριντ Τσιν (1727–59).[3]
Περιγραφή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι ζίννιες είναι μονοετείς θάμνοι και υποθάμνοι ιθαγενείς κυρίως στη Βόρεια Αμερική, με λίγα είδη στη Νότια Αμερική.[4]:338 Τα περισσότερα είδη έχουν όρθιους μίσχους, αλλά μερικά απλώνουν τους μίσχους που σωρεύονται στην επιφάνεια του εδάφους. Συνήθως κυμαίνονται σε ύψος από 10 έως 100 cm.[3] Τα φύλλα είναι αντίθετα και συνήθως χωρίς μίσχους (άμισχα), με σχήμα που κυμαίνεται από γραμμικό έως ωοειδές και χρώμα που κυμαίνεται από ανοιχτό έως μεσαίο πράσινο. Τα σύνθετα άνθη της Ζίννιας αποτελούνται από ακτίνες που περιβάλλουν δισκοανθίδες, οι οποίες μπορεί να έχουν διαφορετικό χρώμα από τις ακτίνες και να ωριμάζουν από την περιφέρεια προς τα μέσα.[5] Τα λουλούδια έχουν ποικίλη εμφάνιση, από μια ενιαία σειρά πετάλων έως σχήμα θόλου. Οι ζίννιες μπορεί να είναι λευκές, κιτρινοπράσινες, κίτρινες, πορτοκαλί, κόκκινες, μοβ ή λιλά.[3]
Καλλιέργεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι ζίννιες είναι εύκολο να αναπτυχθούν με πιθανές εντυπωσιακές ανθοφορίες με έντονο χρώμα. Τα πέταλά τους μπορούν να πάρουν διαφορετικές μορφές όπως μονή σειρά με ορατό κέντρο, πολυάριθμες σειρές με κέντρο που δεν είναι ορατό και πέταλα που βρίσκονται κάπου ενδιάμεσα με πολλές σειρές αλλά ορατά κέντρα. Τα άνθη τους μπορούν επίσης να πάρουν διάφορα σχήματα.
Οι ζίννιες είναι ετήσιο φυτό που κατά προτίμηση αναπτύσσεται επί τόπου από σπόρους, καθώς δεν τους αρέσει να μεταφυτεύονται. Όπως και οι μαργαρίτες, οι ζίννιες προτιμούν να έχουν πλήρες ηλιακό φως και αρκετό νερό. Στις προτιμώμενες συνθήκες θα αναπτυχθούν γρήγορα αλλά είναι ευαίσθητες στον παγετό και ως εκ τούτου θα πεθάνουν μετά τον πρώτο παγετό του φθινοπώρου. Οι ζίννιες επωφελούνται από τη απομάκρυνση των παλιών ανθών για να ενθαρρύνουν την περαιτέρω ανθοφορία.
Πέρα από τη γη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πειράματα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό έχουν αποδείξει την ικανότητα των ζίννιων να αναπτύσσονται και να ανθίζουν σε ένα περιβάλλον χωρίς βάρος.[6]
Είδη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Zinnia acerosa – Αριζόνα, Νέο Μεξικό, Τέξας και Γιούτα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κοαουίλα, Ντουράνγκο, Μιτσοακάν, Νουέβο Λεόν, Σαν Λουίς Ποτοσί, Σονόρα και Σακατέκας στο Μεξικό.
- Zinnia americana – Τσιάπας, Γκερρέρο, Ονδούρα, Χαλίσκο, Μιτσοακάν, Πολιτεία του Μεξικού, Ναγιαρίτ, Νικαράγουα, Οαχάκα και Βερακρούς.
- Zinnia angustifolia – Τσιουάουα, Ντουράνγκο, Χαλίσκο, Σαν Λουίς Ποτοσί και Σιναλόα.
- Zinnia anomala – Τέξας; Κοαουίλα και Νουέβο Λεόν.
- Zinnia bicolor – Τσιουάουα, Ντουράνγκο, Γκουαναχουάτο, Χαλίσκο, Ναγιαρίτ και Σιναλόα .
- Zinnia citrea – Τσιουάουα, Κοαουίλα και Σαν Λουίς Ποτοσί.
- Zinnia elegans από το Χαλίσκο στην Παραγουάη; εγκλιματίστηκε σε μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών.
- Zinnia flavicoma – Γκερρέρο, Χαλίσκο, Μιτσοάκα και Οαχάκα.
- Zinnia grandiflora – Αριζόνα, Κολοράντο, Κάνσας, Νέο Μεξικό, Οκλαχόμα και Τέξας. Τσιουάουα, Κοαλουίλα, Νουέβο Λεόν, Σόνορα και Ταμαουλίπας.
- Zinnia haageana – Γκουαναχουάτο, Χαλίσκο, Πολιτεία του Μεξικού, Μιτσοακάν και Οαχάκα.
- Zinnia juniperifolia – Κοαουίλα, Νουέβο Λεόν και Ταμαουλίπας.
- Zinnia maritima – Κολίμα, Γκερρέρο, Χαλίσκο, Ναγιαρίτ και Σιναλόα.
- Zinnia microglossa – Γκουαναχουάτο και Χαλίσκο.
- Zinnia oligantha – Κοαουίλα.
- Zinnia palmeri – Κολίμα, Χαλίσκο
- Zinnia pauciflora Phil.
- Zinnia peruviana – διαδεδομένη από την Τσιουάουα έως την Παραγουάη, συμπεριλαμβανομένων των Γκαλαπάγκος και των Δυτικών Ινδιών. Εγκλιματίστηκε σε μέρη της Κίνας, της Νότιας Αφρικής και των Ηνωμένων Πολιτειών.
- Zinnia pumila A.Gray
- Zinnia purpusii – Τσιάπας, Κολίμα, Γκερρέρο, Χαλίσκο και Πουέμπλα.
- Zinnia tenuis – Τσιουάουα.
- Zinnia venusta – Γκερρέρο.
- Zinnia zinnioides (Kunth) Olorode & Torres
Η Zinnia elegans, γνωστή και ως Zinnia violacea, είναι το πιο οικείο είδος, με καταγωγή από τις θερμές περιοχές του Μεξικού και είναι ένα φυτό θερμού-ζεστού κλίματος. Τα φύλλα του έχουν σχήμα λόγχης και έχουν υφή γυαλόχαρτου και το ύψος κυμαίνεται από 15 cm έως 1 μέτρο.[3]
Οι ζίννιες φαίνεται να είναι το αγαπημένο λουλούδι των πεταλούδων καθώς και των κολιμπρί, και πολλοί κηπουροί προσθέτουν ζίννιες ειδικά για να τις προσελκύσουν.[10]
Χρήσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι ζίννιες είναι δημοφιλή λουλούδια κήπου επειδή διατίθενται σε μεγάλη γκάμα χρωμάτων και σχημάτων λουλουδιών και μπορούν να αντέξουν τις καυτές θερμοκρασίες του καλοκαιριού και είναι εύκολο να αναπτυχθούν από σπόρους.[11] Καλλιεργούνται σε γόνιμο, πλούσιο σε χούμο και καλά στραγγιζόμενο έδαφος, σε περιοχή με ηλιοφάνεια. Θα ξανααναπτύσσονται από σπόρο κάθε χρόνο. Πάνω από 100 ποικιλίες έχουν παραχθεί από τότε που ξεκίνησε η επιλεκτική αναπαραγωγή τον 19ο αιώνα.
Η Zinnia peruviana εισήχθη στην Ευρώπη στις αρχές του 1700. Γύρω στο 1790 το Z . elegans (Zinnia violacea) εισήχθη και αυτά τα φυτά είχαν μια ενιαία σειρά από ανθοδέσμες ακτίνων που ήταν βιολετί. Το 1829, κόκκινα ανθοφόρα φυτά ήταν διαθέσιμα με το όνομα «Coccinea». Οι τύποι διπλής ανθοφορίας ήταν διαθέσιμοι το 1858, προερχόμενοι από την Ινδία, και ήταν σε μια σειρά χρωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των αποχρώσεων του κόκκινου, του τριαντάφυλλου, του μωβ, του πορτοκαλί και του μπουφ.[4]:338- Με τον καιρό, έφτασαν να αντιπροσωπεύουν τη σκέψη των απόντων φίλων στη γλώσσα των λουλουδιών.[12]
Ορισμένα είδη ζίννιας είναι δημοφιλή ανθοφόρα φυτά και τα μεσοειδικά υβρίδια γίνονται όλο και πιο κοινά.[4]:344- Οι ποικίλες συνήθειές τους επιτρέπουν τη χρήση σε πολλά μέρη ενός κήπου και η τάση τους να προσελκύουν πεταλούδες και κολιμπρί θεωρείται επιθυμητή.
Μερικές ζίννιες είναι βρώσιμες.[13]
Εικόνες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Zinnia acerosa -
Ζίνια η δίχρωμη -
Zinnia grandiflora -
Zinnia peruviana -
Zinnia elegans -
Zinnia angustifolia -
Zinnia haageana
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Linnaeus, Carl von. 1759.
- ↑ «Tropicos». www.tropicos.org.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Zinnia». Flora of North America.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Stimart, Dennis· Boyle, Thomas (2007). «Chapter 12. Zinnia. Zinnia elegans, Z. angustifolia». Στο: Anderson, Neil O. Flower Breeding and Genetics: Issues, Challenges and Opportunities for the 21st Century. Springer. σελίδες 337–360. ISBN 978-1-4020-6569-9.
- ↑ Davidson, Menashe (24 Φεβρουαρίου 2021). «Development of a Zinnia Flower». University Space Research Association. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ Johnston, Ian (16 January 2016). «First flower grown in space shows there is 'other life' out there». The Independent newspaper. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-05-07. https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/news/science/first-flower-born-in-space-shows-there-is-other-life-out-there-a6818381.html.
- ↑ «Advanced Name Search». Global Compositae Checklist. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2014.
- ↑ «Zinnia». BONAP North American Plant Atlas. 15 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Results — Zinnia». The Plant List.
- ↑ «Saving Butterflies Insect Ecologist Spearheads Creation of Oases for Endangered Butterflies». Science Daily. 1 Ιανουαρίου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2008.
- ↑ Singh, A.K. (1 Ιανουαρίου 2006). Flower Crops: Cultivation and Management. New India Publishing. σελίδες 403–. ISBN 978-81-89422-35-6.
- ↑ «Language of Flowers – Flower Meanings, Flower Sentiments». www.languageofflowers.com. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2016.
- ↑ «How to Plant Giant Z innias». www.sfgate.com. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουλίου 2021.