Ergin Ögcem

Dumlupınar Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, Faculty Member

Followers

Following

109

Co-authors

Mentions

Public Views

I am working on philosophical subject... Especially on Religious Language, Atheism, Deism and Postmodern Theologies.
Address: KDPÜ İslami İlimler Fakültesi, Evliya Çelebi Yerleşkesi, tavşanlı Yolu 10. Km. KÜTAHYA

less

Interests

Uploads

Papers by Ergin Ögcem

II. TÜRK İSLAM SİYASİ DÜŞÜNCESİ KONGRESİ BİLDİRİLER KİTABI

by Ayşe Sıdıka Oktay and Ergin Ögcem

Download

The Problem of Positioning of Religion in the Modern Western Thought

Türkiye ilahiyat araştırmaları dergisi, Jun 30, 2019

Din dâhil her söylem, geldiği ortamın mevcut düzen ve anlayışına bir meydan okuma şeklinde tezahü... more Din dâhil her söylem, geldiği ortamın mevcut düzen ve anlayışına bir meydan okuma şeklinde tezahür etmiştir. İnsanı konu edinen tüm inanç ve öğretiler, getirmiş oldukları ilke ve prensiplerle yaşama bir düzen vermeyi amaçlamışlardır. Dinlerin, özellikle de vahiy ekseninde teşekkül etmiş dinlerin bu bağlamda özel bir yeri vardır. Zira dinler bütünüyle bu dünya yaşamına odaklanmakla kalmamış, daha ziyade burada tesis ettiği düzen ve intizamla esas olarak insanın öte dünya hayatını kurtarmayı amaçlamıştır.İnsanı ve onun aklını otorite kabul eden, bu çerçevede bütünüyle dünya hayatına odaklanan modern yaklaşımlar (insanı ve bu dünya hayatını önemsizleştirdiği gerekçesiyle) dini ve metafizik içerikli tutumlara mesafeli durmuşlar, dahası onları reddetme yoluna gitmişlerdir. İnsan yaşamını akıl ve tecrübeye indirgeyerek onun psikolojik eğilimlerini dikkate almayan bu tutumlar, kendisine muhalif çok daha özgürlükçü bir karakter sergileyen postmodern anlayışların doğmasına sebep olmuştur. Bu makalenin temel amacı da, modern ve postmodern yaklaşımların din karşısındaki tutumlarını felsefi bir tarzla eleştiri konusu yapmaktır.

Expression of God as Object of Faith

Istanbul University - DergiPark, Jun 1, 2012

Tanrının varlığı konusu, düşünce tarihi boyunca felsefe ve ilâhiyatın en önemli inceleme alanları... more Tanrının varlığı konusu, düşünce tarihi boyunca felsefe ve ilâhiyatın en önemli inceleme alanlarından birini oluşturmuştur. Bu süreçte konu genel olarak bilgi ve iman merkezli olmak üzere iki açıdan ele alınmış, kanaatler de buna göre şekillenmiştir. Bu makale büyük ölçüde konuyla ilgili takınılması gereken tutumun ne olması gerektiği hakkındaki değerlendirmelerimizi yansıtmaktadır.

Download

Antony Flew’s Rejections Of God And His Reasons

Istanbul University - DergiPark, Dec 1, 2014

Düşünce tarihi boyunca, vahiy geleneğine dayanan dinlere ve bu dinlerin ortaya çıkardığı söyleme ... more Düşünce tarihi boyunca, vahiy geleneğine dayanan dinlere ve bu dinlerin ortaya çıkardığı söyleme karşı her zaman bir eleştiri, tepki ve hatta inkâr söz konusu olmuştur. Antony Flew felsefi yaşamının büyük bir bölümünde, dinin ve dinsel söylemin karşısında olmuş, din adına kullanılan dili, kurgu ve içerik bakımından eleştirerek reddetmiştir. Her türlü ifadenin anlamlı olma şartını bir delile dayanması veya yanlışlanabilir olması koşuluna bağlayan Flew, din dilinin herhangi bir karşılığının bulunmadığını, dolayısıyla Tanrı hakkında konuşmanın anlamsız olduğunu ileri sürmüştür. Biz de bu makalemizde, Flew'ün, Tanrı'nın varlığı ile ilgili olumsuz bir tavır sergilediği birinci dönemini ele almaya çalışacağız.

Download

Alfred Jules Ayer'ın doğrulama ilkesinin din diline etkisi

Uludağ Üniversitesi, 2004

Download

Ateizmden deizme Antony Flew

ÖZETATEİZMDEN DEİZME ANTONY FLEWDüşünce tarihi boyunca, vahiy geleneğine dayanan dinlere ve bu di... more ÖZETATEİZMDEN DEİZME ANTONY FLEWDüşünce tarihi boyunca, vahiy geleneğine dayanan dinlere ve bu dinlerin ortaya çıkardığı söyleme karşı her zaman bir eleştiri, tepki ve hatta inkâr söz konusu olmuştur. Antony Flew de felsefi yaşamının büyük bir bölümünde, dinin ve dine ait söylemin karşısında olmuş, din adına kullanılan dili, kurgu ve içerik bakımından eleştirerek reddetmiştir. Her türlü ifadenin anlamlı olma şartını bir delile dayanması veya yanlışlanabilir olması koşuluna bağlayan Flew, din dilinin herhangi bir karşılığının bulunmadığını, dolayısıyla anlamdan yoksun olduğunu ileri sürmüştür. Bilimsel düşünce, iddialarını ispat noktasında birtakım zaaflar göstermeye, zayıflamaya ve ardından yönünü inkârdan ziyade, kısmen teistik inançla uyuşabilecek bir istikamete doğru çevirmeye başlayınca, Antony Flew de düşüncesini bu gelişmelere paralel bir şekilde revize etmek durumunda kalmıştır. Böylece Flew, felsefi söylemini Tanrı’nın var olabileceğine ihtimal veren bir zemin üzerine inşa e...

Download

Theoretical and Practical Reasons for Distancing from Faith (I)

Afro Eurasian Studies

Download

Theoretical and Practical Reasons for Distancing from Faith (I)

Afro Eurasian Studies

Din insan yaşamının en önemli fenomenlerinden birisidir. Bu, inananlar açısından böyle olduğu gib... more Din insan yaşamının en önemli fenomenlerinden birisidir. Bu, inananlar açısından böyle olduğu gibi, inanmayanlar açısından da böyledir. Zira insan kendi kadim tarihinde hem bireysel ve hem de toplumsal ölçekte ister ilahi, ister beşeri kökenli olsun muhakkak bir inanç sistemiyle temas halinde olmuştur. İnsanların kahir ekseriyeti dinle temasını olumlu bir şekilde kurup onun ilkeleri çerçevesinde hayatına istikamet verirken, bir kısmı da dinle temasını karşı olma esasına göre kurgulamış ve yaşamını bu şekilde devam ettirmiştir. Dün olduğu gibi bugün de dinin insan yaşamındaki yeri ve önemi tartışma götürmez bir realitedir. Batı coğrafyasında özellikle 16 ve 17. Yüzyıllardan itibaren başlayan ve günümüze kadar gelen dinle ilişki konusundaki olumsuz tecrübe meseleyi bugün için çok daha cazip hale getirmiştir. Son birkaç yüzyıldır dünyanın gidişatına yön veren merkezin Batı olması, onun dinle yaşamış olduğu olumsuz tecrübeyi adeta bütün bir dünyanın sorunu haline getirmiştir. Dolayısıyla bu sorun bugün itibariyle artık bizim coğrafyamızın da sorunu haline gelmiştir. Nitekim ülkemizde her geçen gün dine karşı mesafeli veya olumsuz olarak niteleyebileceğimiz duruşta bir atış söz konusudur. O sebeple iki bölüm halinde tasarlanan bu çalışmada dine karşı mesafeli duruşun felsefi, sosyal, psikolojik, siyasi, ideolojik vb. noktalara dikkat çekilecek ve bu bağlamda çeşitli çözüm önerileri sunulacaktır.

Download

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisinde 2015-2019 Arasında Yayınlanan İktisat Makalelerinin Bibliyometrik Analizi

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2020

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This a... more

Download

Olgucu Yaklaşimlar Perspekti̇fi̇nde Di̇n Di̇li̇ (Alfred Jules Ayer Örneği̇)

Din Dili’nin cesitli soylem tarzlari, beseri literaturden alinarak, kutsal varliklara gondermede ... more Din Dili’nin cesitli soylem tarzlari, beseri literaturden alinarak, kutsal varliklara gondermede bulunmak icin kullanilmaktadir. Kutsal ile ilgili konusma imkâninin beseri tecrubenin urunu olan argumanlardan secilmesi, kutsal ve dolayisiyla askin olanla sorunu bulunan cevreler icin iyi bir elestiri malzemesi olmustur. Ozellikle on sekizinci yuzyilda baslayip, yirminci yuzyilin ortalarina kadar etkinligini arttirarak muhafaza eden pozitivistler bu durumu bahane ederek dine ve onun soylem bicimine agir elestirilerde bulunmuslardir. Viyana Cevresi filozoflari, ozellikle de Alfred Jules Ayer, gelistirmis oldugu "Dogrulama Ilkesi" vasitasiyla, Din' i ve ileri surdugu bildirimleri, salt dini icerikli metinlerin kullandigi dilin, objesi ile ilgili munasebetinden dolayi yok sayma noktasina gelmistir. Hâlbuki din de, insana ait diger urunler gibi, toplumun kulturune ait bir unsurdur. Bu nedenle dini soylem de anlasilir, inanilir ve kabul edilebilir bir soylem bicimidir. Toptanc...

Antony Flew’Ün Tanri’Yi İnkâri Ve Gerekçeleri̇

Dusunce tarihi boyunca, vahiy gelenegine dayanan dinlere ve bu dinlerin ortaya cikardigi soyleme ... more Dusunce tarihi boyunca, vahiy gelenegine dayanan dinlere ve bu dinlerin ortaya cikardigi soyleme karsi her zaman bir elestiri, tepki ve hatta inkâr soz konusu olmustur. Antony Flew felsefi yasaminin buyuk bir bolumunde, dinin ve dinsel soylemin karsisinda olmus, din adina kullanilan dili, kurgu ve icerik bakimindan elestirerek reddetmistir. Her turlu ifadenin anlamli olma sartini bir delile dayanmasi veya yanlislanabilir olmasi kosuluna baglayan Flew, din dilinin herhangi bir karsiliginin bulunmadigini, dolayisiyla Tanri hakkinda konusmanin anlamsiz oldugunu ileri surmustur. Biz de bu makalemizde, Flew’un, Tanri’nin varligi ile ilgili olumsuz bir tavir sergiledigi birinci donemini ele almaya calisacagiz.

Dil Oyunları Teorisi Perspektifinde Kur’ân-ı Kerîm’e Yaklaşma Denemesi

Eskiyeni, 2020

In the West, especially after the Enlightenment, while an understanding prioritizing reason and h... more In the West, especially after the Enlightenment, while an understanding prioritizing reason and human began to strengthen, the religious references centering God lost power to a large extent. Therefore, language was started to deal with in terms of its suitability for mental and scientific references rather than what is mentions. With the focus of anxiety on this point, discourse forms such as religion, metaphysics and morality have entered the process of losing their weight and effectiveness on society. At the beginning of the twentieth century, the most powerful and shocking criticism for the language which was used in the field of morality, metaphysics and religion was directed by Logical Positivists. The majority of the members of this group, known as the Vienna Circle, were scientists. Their main goal was to develop a clear and precise discourse on language as in science. Thus, they will test their accuracy by applying the method of logic and mathematics to expressions of religion, morality and metaphysics; they claimed that they would free the language of these areas from doubt and uncertainty by excluding the statements they could not verify. The source of inspiration of language for Logical Positivist Circle was actually the first period of Wittgenstein's philosophy. Since in this period, Wittgenstein stated that there was an absolute harmony between language and reality, that he placed the whole world at the borders of logic and saw the world as a limited space with the borders of language. According to him, language was a picture of reality; when we understood a statement, we also knew the fact that it had been brought up. There was no need for an extra explanation at this point. Wittgenstein realized that this extremely restrictive approach caused a vicious circle in itself and abandoned this thought. In this phase constituting the second period of his philosophy, he no longer thought that there was a harmony between language and reality. According to him, it was wrong to argue that the language has a duty for only one thing and to portray phenomenon only. What was to be defended was that, language is related to the use of the meaning of the language, what is meant by the language are sets of language games shaped according to the lifestyles and these sets of language games are issues based on the feature of compromise. This study argues that the expressions belonging to religion in general and the Qurʾān in particular can partially be handled within the framework of language games. Due to the fact that, even though  İntihal Taraması/Plagiarism Detection: Bu makale intihal taramasından geçirildi/This paper was checked for plagiarism Geliş/

Download

Tanrinin Bazi Sifatlari Bağlaminda Dei̇zmi̇n İmkânina Dai̇r Bi̇r Anali̇z

Journal of International Social Research, 2020

Öz Tanrı'ya dair tasavvur, insanlık tarihi boyunca çok farklılıklar göstermiştir. Kadim Güney Asy... more Öz Tanrı'ya dair tasavvur, insanlık tarihi boyunca çok farklılıklar göstermiştir. Kadim Güney Asya ve Uzakdoğu inançlarında şahsi bir varlık olmaktan ziyade mistik bir düşünceye karşılık gelen tasavvur, eski İran ve Mısır medeniyetlerinde mitolojik bir varlık biçiminde tezahür etmiştir. Felsefi düşüncenin sistemleştiği coğrafya olan Antik Yunan'da ise bu tasavvur daha ziyade tabii unsurlar üzerinden gelişim göstermiş ve ileri aşamada paganist bir tutuma uygun düşecek şekle evrilmiştir. Vahiy ekseninde vücut bulan epistemoloji ile birlikte Tanrı her anlamda mükemmel, mutlak güç-kudret sahibi olan, ezeli ve ebedi bir varlık şeklinde tanımlanmıştır. Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamiyet asgari müştereğinde ortalama bu vasıflarla tavsif olunan Tanrı, özellikle Hristiyanlığın teslis anlayışı ile birlikte farklılaşmaya başlamıştır. Tanrı'nın kutsallığından insana ve mabede pay verilmesi ve bunun ortaya çıkardığı yetki paylaşım arzusu dine ve onun özelinde Tanrı'ya karşı bir muhalefetin gelişmesine sebep olmuştur. Din adamları ve dini kurumlar üzerinden Ortaçağ Avrupa'sında düşünce hürriyeti ve bilimsel çalışmalar üzerinde kurulan katı statükocu tutum, Tanrı'nın kudretinin sorgulanmasına ve sınırlandırılması arzusuna yol açmıştır. Özellikle 17. yüzyıl ve sonrasında belirginlik kazanmaya başlayan Deist Tanrı tasavvuru bu tutumun bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Teist Tanrı inancındaki bazı sıfatlar üzerinden hareketle, deizmin ortaya çıkışı, gerekçeleri ve meşruiyeti üzerinde durulacaktır.

Download

Tanri Lehi̇nde Kullanilan Deli̇lleri̇n Yetki̇nli̇ği̇ne Dai̇r Bi̇r Soruşturma

Journal of International Social Research, 2019

Öz Teistik karaktere sahip Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam gibi dinlere inananlar açısından belk... more Öz Teistik karaktere sahip Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam gibi dinlere inananlar açısından belki de en büyük sorun, dinin kurucu ve vazedici otoritesi kabul edilen Tanrı ve dolayısıyla ona ait olduğu kabul edilen dil hakkında konuşmak olmuştur. Ontolojik açıdan mevcut âleme mutlak aşkın olduğu iddia edilen Tanrı'nın nasıl bir varlığa sahip olduğu, bu varlık hakkında nasıl bir dil kullanılacağı ve ona ait anlatının bir başkasına takdiminin nasıl yapılacağı her zaman tartışma konusu olmuştur. Yine modern anlayış çerçevesinde kendisi hakkında konuşmanın sorun olduğu böyle bir varlık hakkında lehte ya da aleyhte birtakım gerekçelendirmelerin yapılıp yapılamayacağı da aynı şekilde problem olmuştur. Tanrı hakkında imancı bir tutumu benimseyenler, onun epistemolojiye konu bir varlık olmadığını, dolayısıyla bilgi ile değil, teslimiyetle kavranılabileceğini ileri sürerken, rasyonel temelde onun varlığını gerekçelendirmek isteyenler bunu birtakım deliller ileri sürerek yapmaya çalışmışlardır. Büyük ölçüde tabii verilerden, kısmen de insanın kendisinden hareketle teşekkül ettirilmeye çalışılan bu deliller, Tanrı'nın lehine olacak şekilde organize edilmiş ve bu çerçevede savunma stratejileri geliştirilmiştir. Bu makalede, rasyonel kaygılar gözetilerek teşekkül ettirilmiş olan teistik delillerin, Tanrı'nın lehine olduğu kadar aleyhine de olabileceği ihtimali üzerinde durulacaktır.

Download

Modern Batı Düşüncesinde Dini Konumlandırma Problemi

Türkiye İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 2019

İntihal /Plagiarism: Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit... more

Download

İnsan Doğa İlişkisinde Ahlaki Bir Neden Olarak Tanrı Faktörü

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2016

İnsanın eylemleri benimsemiş olduğu din, dil, kültür ve geleneksel pratikler çerçevesinde şekille... more İnsanın eylemleri benimsemiş olduğu din, dil, kültür ve geleneksel pratikler çerçevesinde şekillenir. Özellikle insanın değer yargılarının şekillenmesinde, varlığı algılayışında bu unsurların belirgin ve yönlendirici etkisi vardır. Bu sebeple insanla ilgili her yaklaşım ve değerlendirme bu unsurlar göz önünde bulundurularak yapılmalıdır. İnsan çevre ile ilgili değerlendirmelerinde onun fizik, metafizik ve ahlaki boyutlarının ele alınması esnasında da bütünüyle bu birikimi doğrultusunda hareket eder. Bu makale büyük ölçüde insanın çevre konusundaki tutumunu felsefi ve ahlaki yönden inceleme konusu yapma amacı taşımaktadır. Ahlakın kendinden mülhem bir tutum olmadığı gerekçesiyle onu meydana getiren bir kültürden diğerine farklılık göstermesine neden olan hususlar yeri geldikçe ele alınacak ve eleştirel bir tutumla analiz edilmeye çalışılacaktır.

Download

İman Objesi Olarak Tanrının İfadesi

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Jun 1, 2012

Download

Akıl-Vahiy İlişkisinde Bir Denge Filozofu (Aydınlanma Çağının Farklı Bir Yüzü Olarak John Toland)

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2019

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This a... more

Download

Antony Flew’de Tanrıya Dai̇r Paradi̇gma Deği̇şi̇kli̇ği̇

by Ergin Ögcem and İlahiyat Fakültesi

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 2015

Antony Flew, ismi ateizmle anılan en meşhur felsefecilerden birisidir. Hayatının tamamına yakını ... more Antony Flew, ismi ateizmle anılan en meşhur felsefecilerden birisidir. Hayatının tamamına yakını ateizm müdafaasıyla geçmiştir. Fakat onu diğer ateist felsefecilerden ayıran en önemli özelliği felsefi tutumundaki radikal sayılabilecek değişimdir. Tüm felsefi mücadelesini, hakkında yeterli delil olmadığı gerekçesiyle Tanrı'nın varlığını inkâra odaklayan Flew benzer gerekçelerle bu görüşlerinden vazgeçmiştir. Her türlü inanç, fikir ve iddianın itibarını büyük oranda rasyonel ve kanıtlanabilir olmasına bağlayan ve tüm faaliyetlerini bu çerçeve dâhilinde sürdüren Flew, Tanrı ile ilgili geçirmiş olduğu karşıt her iki sürecin bu prensip doğrultusunda şekillendiğini iddia etmiştir. Doğal olarak bu iddiası nedeniyle hem lehte hem de aleyhte sayılabilecek birçok eleştiriye maruz kalmıştır. Flew dünya kamuoyu nezdinde kendisini popüler yapan ve dilimize "Yanılmışım Tanrı Varmış" ismiyle tercüme edilen "There is a God: How the World's Most Notorious Atheist Changed his Mind" adlı kitabını kaleme almak suretiyle hem bu eleştirilere cevap vermiş hem de bu değişim sürecini ve gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde dile getirmiştir. Bu makalenin temel amacı da Flew'ün Tanrı hakkındaki tutum değişikliğini ve gerekçelerini; kendisine yöneltilen eleştirilerle birlikte ele almak ve analizini yapmak olacaktır.

Download

Eyleminin Öznesi veya Nesnesi Olması Bağlamında İnsan

İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi

Insanin nasil bir varlik oldugu, dusunce ve eylemlerini neye gore belirledigi, bu baglamda ne olc... more Insanin nasil bir varlik oldugu, dusunce ve eylemlerini neye gore belirledigi, bu baglamda ne olcude bir yetkinlige sahip oldugu meselesi tarihi surec icerisinde tartisma konusu yapilmis onemli problemlerden birisidir. Bu mesele ozelinde insani butunuyle ozgur, her turlu eylemini belirleme ve gerceklestirme hususunda mutlak kudret sahibi gorenler yaninda; ona, eylem ve dusuncelerini tayin etme noktasinda hic bir rol veya inisiyatif vermeyen yaklasimlar da olmustur. Bu iki asiri tutuma ilaveten insana eylemlerinde muhayyerlik taniyan; ancak cesitli faktorlerin (cevresel etkenler, varolussal kisitliliklar, inanca kaynaklik eden gucun kaderi elinde tuttuguna dair kanaatler vs.) onun bu imkânini sinirlandirdigini veya yonlendirdigini ileri suren ara bir tutumun varligi da soz konusu olmustur. Insanin irade sahibi bir varlik olup olmadigi meselesi dolayli olarak onun bir inanc, deger ve ahlak varligi seklinde degerlendirilip degerlendirilemeyecegi sorununu da gundeme getirmistir. Oyle ki bu sorun dusunce geleneginin kadim tartisma konulari arasinda surekli bir sekilde kendisine yer bulmus, tum canliligi ile gunumuze kadar tasinmistir. Bu calismada konu, soruna ironik bir yaklasim sergilemis olan Mark Twain’in (1835-1910) “Insan Nedir?” adli kitabi ozelinde ele alinmis ve boylece meselenin belli sinirlar dâhilinde degerlendirilmesi amaclanmistir. Dusunce tarihi boyunca insan hakkinda ileri surulmus belli birtakim yaklasimlara ortuk bazi gondermelerde bulunmasi ve bunun yaninda insani alisilagelmisten farkli bir perspektifle degerlendirmeye tabi tutmus olmasi bu kitabin calismamiz acisindan bir referans noktasi olarak tayin edilmesine sebep teskil etmistir. Bununla birlikte insana dair ileri surulmus farkli dusuncelerden de mumkun oldugu kadar istifade edilerek bir kisir dongunun vucut bulma riski onlenmeye calisilmistir.